Karaciğerin vücudumuzda üstlenmiş olduğu görevler çok önemlidir. Karaciğer iç organlarımız arasında en büyük olanıdır. Yetişkin insanlarda yaklaşık 2 kilogram ağırlığındadır. Midemizin sağ tarafında bulunan karaciğer diğer sistemlere yakındır.
Karaciğer omurgalılar ve bazı hayvanlar için hayati fonksiyona sahiptir. Karaciğer yokluğunda ya da işlevindeki aksamlarda canlılar büyük sıkıntı çekmektedir. Karaciğerin yokluğu ya da işlevini yerine getirememesi durumunda diyaliz aletleriyle kısa süre işlevi yerine getirilebilmektedir. Ancak uzun sürelik aksamalarda tedavisi mümkün değildir. Karaciğerin mükemmel bir işleyişi vardır. Karaciğer aynı anda bir çok işlemi aksatmadan ve doğru bir şekilde yerine getirebilmektedir.
Karaciğerin insan vücudunda meydana getirdiği yüzlerce görev vardır. Bunlardan bazılarını sayacak olursak;
– Almış olduğumuz besinleri vücut tarafından kullanılabilir hale getirmek
– Sindirim sisteminden gelen kan içindeki molekülleri parçalayarak kullanılabilir ve vücut içinde saklanabilir moleküller haline getirmek
– Sindirim sisteminden gelen faydalı molekülleri kan yoluyla diğer hücrelere göndermek
– Faydasız molekülleri böbreklere yollamak.(Böbreklere yollanan faydasız moleküller böbrekler yardımıyla süzülerek üre halinde vücudumuzdan çıkmaktadır.)
– Yağ,protein ve şeker metobolizmasını düzenlemek
– Vücudun ısısını ayarlamak
– Vücudun ihtiyacı olan su ve vitaminleri yapmak vb.
Karaciğerin ana görevi kan yoluyla alınmış besin maddelerini işlemektir. Karaciğerin yapısı süngere benzemektedir. Vücutta var olan kanın yaklaşık olarak 1 kilogramı her zaman karaciğer tarafından emilmiş bir vaziyettedir. Buna rağmen karaciğer bulunduğu konumdan dolayı� diğer organlara zarar vermemektedir.
Karaciğerin İlginç Yapısı
Kılcal damarlar vücudumuzda hayati önem taşımaktadır. Çünkü kanımızı vücut içinde gerekli olan yerlere taşımaktadır. Karaciğerde de kılcal damar çeperleri bulunmaktadır. Ancak normal kılcal damarlara göre biraz daha değişik bir yapıya sahiptir.Karaciğer kılcalları koruyucu tabaka olan bazal tabakaya sahip değildir. Bu aslında bir eksiklik değildir.Çünkü bazal tabakası olmadığı için damarlardan gelen kan karaciğer tarafından emilmekte ve burada işlenerek vücuda daha hızlı bir şekilde iletilmektedir. Bu durum karaciğeri daha geçirgen bir hale getirmektedir.
Karaciğerin Çok Fonksiyonlu Hücresi: Hepatosit
Karaciğerin her bölümünde yüzlerde hepatosit bulunmaktadır. Hepatosit karaciğer hücresidir. Bu hepatositler karaciğerimizin kimyasal işçileridir. Ham besinleri almakta ve vücudumuzun ihtiyaç duyduğu maddeler çevirmektedir. Zehirli olan besinleri ayıklamakta ve vücudumuz için tehlikesiz bir hale getirmektedir. Vücudun ileride ihtiyaç duyacağı maddeleri depolamaktadır. Ve zamanı geldiğinde depoladığı bu maddelerin vücuda iletimi sağlanmaktadır.
Karaciğere Bağlı Bazı Hastalıklar Hakkında Kısaca Bilgi Verecek Olursak ;
Karaciğer görevini yerine getirmediği taktirde insanlar birçok hastalıkla karşı karşıya gelmektedir.Karaciğerde meydana gelen aksamalardan oluşan hastalıklar genellikle ;
Karaciğer iltihabı : Karaciğerde meydana gelen tüm iltihaplı hastalıklara ‘hepatit’ adı verilmektedir.Virüsler, bakteriler,mantarlar ve bazı ilaç türleri hepatite neden olabilmektedir. En belirgin belirtisi ise sarılıktır. Genellikle karaciğer yetmezliğiyle birlikte görülür.
Karaciğer sirozu : Karaciğerin yapısının bozulması sonucu oluşmaktadır. Karaciğer hücrelerinin sayısı azalmakta ve görevlerini yerine getirememektedir. Karaciğer sert bir yapıya bürünmektedir. İçinden geçmesi gereken kana karşı direnç ortaya çıkar. Bu durumda kan kendine başka yollar bulur.
Safra kesesi iltihabı : Genellikle safra yollarının safra taşı ile kapanması sonucu meydana gelmektedir. Tıp dilindeki adı kolesistitdir. Safra kesesinin iltihaplanması sonucunda safra kesesi büzülmektedir. Yapması gerek görevleri aksatmaktadır. Genellikle 40 yaş ve üzeri kilolu bayanlarda görülmektedir.
Safra kesesi taşı : Safra taşları safra kesesi içinde depolanan sıvı içerisinde bazı maddelerin çökerek sertlemeşi sonucu oluşmaktadır. Safra taşları kolesterol ve pigment taşları olarak ikiye ayrılmaktadır. Kolesterol taşları sarı ve yeşil renkte olmaktadır. Pigment taşları ise küçük koyu renklidir.