Bir franchise’a işine başlarken doğru yeri bulmak çok önemlidir. Neyse ki, uygun yerleri seçmek için franchise veren firmalar, alacak kişilerle paslaşırlar ve yardımcı olurlar. Böylelikle yer bulurken tüm sorumluluk ve zorluk franchise alan firmaya ait olmaz ve süreç kolaylaştırılır. Yer seçerken kabul edilebilir yerleri belirledikten sonra, yaya trafiği, komşu kiracıların kim olduğu ve bölgenin demografik özellikleri gibi çeşitli faktörleri analiz etmek gerekir. Bir kira sözleşmesini imzalamadan önce, konumu onaylamak için kesinlikle franchise veren firmanın onayına ihtiyaç olduğu da bilinmelidir.
Franchise Yeri Neden Önemlidir?
Bir perakende türü franchise işletmesi yürüten herhangi bir girişimci, yeri seçiminin, işletmenin ne kadar başarılı olacağı konusunda kritik bir faktör olduğunu kesinlikle kabul etmektedirler. İster bir servis franchise isterse fast food franchise olsun, işletme sahibinin çok dikkatli bir konum analizi yapması gerekir. Başlıca trafik sorunlarını, yakınlardaki otoparkın kullanılabilirliğini, kamu hizmetlerinin maliyetini, metrekare başına kirayı ve diğer çeşitli yönleri belirlemek, franchise konumunu belirlerken göz önünde bulundurulması gereken faktörlerden sadece birkaçıdır.
Franchise açılacak yerin seçimi gerçekten önemli bir durumdur ve titizlikle üzerinde durulması gerekir, çünkü genellikle 1 ila10 yıl arasında bir süre için seçilen yere ciddi düzeyde kira ödemesi yatırımı yapılır. Bu nedenle, kişi bir kira sözleşmesi imzalar, gerekli mobilya ve ekipman yatırımı yapılıp, açılacak hale getirilirse uzun bir süre için o yere bağlanılmış olur. Ve takdir edersiniz ki bu yerin değiştirilmesi hızlı ve kolay olmaz.
Bunun yanında kiralanacak yerin koşullarını önemli bir faktördür. Ve genellikle franchiselar alışveriş merkezlerinde açıldığından dolayı zamanlama konusu da devreye girmektedir. Franchise işlemleri alışveriş merkezinin zamanlamalarına bağlıdır ve bunlara uyulması gerekir, aksi takdirde cezai yükümlülükleri vardır. Bu nedenle, bir alışveriş merkezinde franchise açmayı planlayanlar için, o alışveriş merkezinin koşullarında uyum sağlanabileceğinden ve o alışveriş merkezinin programlarının takip edilebileceğinden emin olmak gerekir.
Ayrıca tedarikçilerin ve müşterilerin erişimi, franchise yer seçiminde de hayati öneme sahiptir. Franchise, kuruluşa ulaşmaya çalışmaktan rahatsız olmak istemedikleri için müşteriler tarafından kolayca erişilebilir olmalıdır. Bu yerin ayrıca güvenli bir semtte olması ve hedef müşterilerin yakındaki otoparka rahatlıkla erişebildiğinden emin olunması gerekir. Çünkü gelen müşteriler araçlarını rahatlıkla park etmeleri ve park ettikleri takdirde güvenliği ile ilgili endişeler yaşamamaları gerekir. Ayrıca bu yerin açıkça görülebilir olması ve etrafının kapalı olmaması da diğer bir detaydır. Bunun yanında konum, franchise’a girmeyi zorlaştıran köşelere veya gizli girişlere sahip olmamalıdır.
Benzer şekilde, tedarikçilere erişim zorlaştıkça ürünlerin maliyeti de artar. Birçok lokanta franchise için gıda teslimatı sabah erken teslim edilir, bu yüzden franchise açılacak yerin daha büyük araçlar için park yeri olmaması durumunda genellikle kötü teslimat hizmeti yaşanabilir. Dolayısıyla bu zorluk servisler için daha fazla ücretlendirme gerektirebilir ve bu da maliyeti yükseltir. Bundan dolayı bu araç girişleri için uygun yer olup olmadığına dikkat edilmelidir. Çünkü bazı semt ve caddelere büyük araç girişine izin verilmeyebilir. Yani özet olarak müşteri göz önünde bulundurulmalıdır, ancak bir yer seçerken tedarikçilerin talepleri de tartılmalıdır.
Hizmet franchise’ları ise genellikle konum seçiminde normale göre çok fazla masrafla karşılaşmazlar ve bulundukları yere bağlı olarak bu masraflar daha da düşebilir. Ayrıca yerlerini kolayca değiştirebilirler. Birincil hizmet kişiler tarafından yapıldığından ve bu kişiler de her yerden çalışabildiklerinden dolayı bu işletmeler evden bile işletilebilirler. Ancak mekânın profesyonellerin ve çalışanların erişemeyeceği kadar uzak olmadığı bir noktada olması tabi ki önem taşımaktadır. Bu faktör ürün franchise’larında da yaygındır, bu nedenle bir yer seçerken insan gücü endişesi göz önünde bulundurulmalıdır.
Franchise Lokasyonu Seçerken Nelere Dikkat Edilmelidir?
Bir franchise sahibine, bir mağaza açmanın en önemli unsuru hakkında soru açıldığında vereceği cevap kesinlikle lokasyonu yani konumudur. Mağazayı doğru noktada açmak, işletmenin başarılı olmasında adeta anahtarıdır. Ancak, franchise dünyasında yeni olanlar için, iş için seçilecek doğru noktayı bilmek, o kadar da a kolay olabilir.
Peki, dükkân açmak için şehirdeki en iyi yeri nasıl bulabilirsiniz?
Yer, uzun vadeli bir yatırım olan ve mağazanın başarısını belirleyen bir varlıktır. Uygun lokasyonun bulması ilk etapta zor olabilir ve girişimci, ancak yeri bulduğunda rahat bir nefes alabilir. Lokasyon önemli bir özellik olduğundan dolayı tercih sürecinde zincirleme çeşitli koşulları analiz edilmeli ve seçim sonra sonra yapılmalıdır.
Franchise Yeri Seçerken Akılda Tutulması Gerekenler
Yukarıdaki bölümde franchise yerinin neden önemli olduğu konusu açıklanırken, seçim esnasında dikkat edilmesi gereken noktalara her ne kadar değinilse de bunlar haricinde de göz önünde tutulması gereken bazı hususlar da vardır. Bu hususlara dikkat etmek yanlış bir yer seçim yapılmasının önüne geçerken verilecek karar için net çerçeveler çizebilir.
İşte yer seçerken değerlendirilmesi gereken kriterler:
Yaya trafiği olan yerler seçmek
Dikkate alınması gereken en önemli husus, seçilen alanın yaya trafiğinin yoğun olduğu bir yerde olmasıdır. Eğer yaya trafiği beklenen şekilde olmayan bir konum seçilirse iş kayıplara uğrayabilir ve başarısız olabilir. Dolayısıyla hedeflenen zamanda sermaye geri dönüşü sağlanamaz ve sonu hüsran olur. Bilinmelidir ki müşteri içeri girerse ve memnun kalırsa, mağazanın kazancı o kadar fazla olur. Ve ağızdan ağıza pazarlama potansiyeli de yüksek olur.
Ticari geçerlilik
Bir işin ticari uygulanabilirliği çok önemli bir konudur ve seçilen lokasyonda ne derece uygulanabilir olması ayrıca göz önünde tutulması gerekir. Her ne kadar bazı girişimciler güçlü ilişkilerle bu sorunu aşabileceklerini düşünse de lokasyon söz konusu olduğunda bu sorun aşılmayabilir. Ve tabi sonrasında onca masraf edildikten sonra sırf o bölgede ticari uygulanabilirliği olmadığı için yerin değiştirilmesi gerekir. Tabi ki bu hem zaman hem de para kaybına sebep olur.
Satış-kira oranı
Bir mağazadaki satışın kiraya oranı, gelirlerin analiz edilmesinde önemli bir faktördür. Bazı girişim için birinci sınıf bir lokasyona sahip olduklarında daha büyük bir yatırım yapmalarına gerek olmadığını düşünse de şu detay göz ardı edilmemelidir. İdeal olarak satış/kira oranı satışların yüzde 10’unu aşmamalıdır.
Park alanı
Günümüzde, alışveriş yaparken herkesin karşı karşıya kaldığı büyük bir sorun otoparktır ve bazen park zorluklarından dolayı belirli bir mağaza seçilir. Bu, potansiyel müşterilerin bir kısmını kaybetmeye yol açabilir. Bu nedenle, satış noktası için yer seçerken, alışveriş yapacaklar için park etme kolaylığı sunulduğundan emin olunmalıdır.
Yardımcı programların kullanılabilirliği
Bir franchise için yer ararken uygun konumu bulmaya aşamasında girişimci bunabilir. Ve bu süreçte operasyonlarda karşılaşabilecekleri zorlukları atlanabilir. Her ne kadar sözleşmede yardımcı programlar konusunda bilgi olsa da bunlar detaylı olarak incelenmeyebilir ve sözleşme yapılır. Böyle bir durumu önlemek için, kullanabilecek tüm yardımcı programlar hakkında bilgi alınmalıdır ve akılda hiçbir şüphenin kalmamasına dikkat edilmelidir.
Franchisor desteği
Konumla ilgili sorun yaşanıyorsa, franchisor’dan yardım alınabilir. Franchise veren firma uzman olarak, en iyi şekilde yardımcı olabilir ve rehberlik edebilir. Çoğu kişi için kendi işine başlamaktan daha avantajlı bir durum olan franchise sisteminin avantajlarından bu noktada da faydalanmak gerekir. Şayet lokasyon bulundu ama karar verilemiyorsa son noktada franchise veren firmanın onayı alınmalıdır ve öyle kira sözleşmesi yapılmalıdır.
Franchise Yer Seçimi
Franchise için en doğru lokasyon seçmek için öncelikle kesinlikle acele edilmemesi gerekir. Karar vermeden önce hafta sonu ve hafta içi farklı saatlerde yerin incelenmesi, yaya trafiğinin gözlenmesi gerekir. Bilinmelidir ki yer seçimi yapılırken ne kadar çok değişken göz önüne alınırsa yapılacak olan seçimin doğru olma şansı o denli yüksek olur.
Kaynakça:
myaccountingcourse.co
daveramsey.com
experian.com
Yazar: Özlem Güvenç Ağaoğlu