Bilgiustam
Bilgiyi ustasından öğrenin

Galata Köprüsünün Tarihçesi

0 3.324

5710_yeni_galata_koprusuİstanbul tarihine bakıldığında, Haliç’ in iki yakasını birbirine bağlamak için inşa edilmiş olan birçok köprü ortaya çıkmaktadır. Eyüp – Sütlüce arasında, 6. yüzyılda yapılmış olan ve 12 kemerli inşa edilen ilk köprü ise �Haliç Köprüsü’ dür.

İstanbul’un fethi sırasında, Fatih Sultan Mehmet tarafından da Haliç’ e bir köprü yaptırılmıştır. Ayvansaray ile Kasımpaşa arasında yapılan bu köprü için, dev fıçılar ve demirler kullanılmıştır. Bu köprü, İstanbul ele geçirildikten hemen sonra, askerlerin ulaşımı için yapılmıştır.

SAMSUNG DIGITAL CAMERA1500′ lü yıllarda, ilk defa kalıcı bir köprünün tasarlandığı Haliç için ilk girişim, II. Beyazıt tarafından gerçekleştirilmiştir. Leonardo da Vinci’ den bir köprü tasarımı isteyen Beyazıt, Altın Boynuz için hazırlanan tasarımı onaylamadı. Tek açıklıklı, 240 metre uzunluğunda ve 24 metre genişliğinde olan bu köprü, eğer yapılmış olsaydı, Dünya’ daki en uzun köprü unvanını alacaktı. Ardından, bir başka İtalyan sanatçısı olan Mikelanj, köprü tasarımı için İstanbul’ a davet edildi. Ancak sanatçı, bu daveti geri çevirdi. Böylece 19. yüzyıla kadar, Haliç için bir köprü yapılması fikri ertelendi.

19. yüzyılda, Sultan II. Mahmut döneminde, Azapkapı ve Unkapanı arasına, oldukça uzun bir köprü yaptırıldı. 3 Eylül 1836 tarihinde açılan bu köprü, “Hayratiye”, “Cisr-i Atik” ve “Eski Köprü” isimleri ile biliniyordu. Yaklaşık 500 – 540 metre uzunluğunda olan bu köprü, dubaların yardımı ile yapılmıştı. Hayratiye Köprüsü, 1912 yılında yıkıldı.

5710_galata-koprusuLeonardo da Vinci’ nin tasarladığı köprü ise tam olarak 350 yıl sonra, ilk modern Galata Köprüsü olarak hayata geçirildi. 1845 yılında, Sultan Abdülmecid döneminde yaptırılan köprü, Sultan’ ın annesi Bezm-i Alem Valide Sultan adına inşa edildi. 18 yıl kullanılan köprüye, “Cisr-i Cedid”, “Valide Köprüsü”, “Yeni Köprü”, “Büyük Köprü”, “Yeni Cami Köprüsü”, “Güvercinli Köprü” isimleri verilmiştir. Köprünün üzerinden ilk geçen kişi ise Sultan Abdülmecid’ tir. İlk üç gün için köprü geçiş ücreti uygulanmasa da 25 Ekim 1845 tarihinde Denizcilik Bakanlığı tarafından köprü geçiş ücreti toplanmaya başlandı. Ordu ve kanun uygulayıcı personel ile birlikte, görevdeki yangın söndürücüler ve rahipler için ücretsiz olan köprü; yayalara 5 para idi. Sırtı yüklü insanlara 10 para, sırtı yüklü hayvanlara ise 20 para olan köprü ücretleri, at arabaları için ise 100 para olarak uygulanmaktaydı.

Alman firması MAN AG tarafından, 1912 yılında, 350.000 altın liraya inşa edilen bir diğer köprü ise 466 metre uzunluğunda ve 25 metre genişliğindeydi. Ancak 16 Mayıs 1992 tarihindeki yangında kullanılamaz hale gelen köprü, onarılmasının ardından, Balat – Hasköy arasına yerleştirildi. Yanan köprünün yerine ise “Galata Köprüsü” olarak bilinen modern ve yeni bir köprü inşa edildi. “Tarihi Galata Köprüsü” ismi, bu köprüyü nitelemektedir.

Günümüzde kullanılan Beşinci Galata Köprüsü ise bir önceki köprünün biraz kuzeyinde, STFA şirketince inşa edilmiştir. 1994 yılının Aralık ayında tamamlanan bu köprü, Eminönü ve Karaköy’ü birbirine bağlamaktaydı.

5710_cbb5345a24Beşinci Galata Köprüsü, 490 metre uzunluğunda ve 80 metrelik kısmı açılabilen şekilde yapılmış bir baskül köprü özelliğindedir. 42 metre genişliğe ve her yöne doğru 3 şeritli tasarlanmış yollara sahip olan köprüde, bir de yaya yolu bulunmaktadır. Ancak, Tramvay hattının Kabataş’a kadar uzatılmasının ardından, köprünün tam ortasındaki iki şerit, tramvay yolu haline getirilmiştir.

Üzerinden tramvay geçen baskül tipindeki köprüler düşünüldüğünde, Galata Köprüsü dünya genelindeki enden köprülerden biridir. Ancak, baskül köprünün açılıp kapanması sonucu, tramvay hattının birbirine yeniden tam olarak değmemesi gibi bir takım sorunlara da sahip olan köprü, zaman içinde istenilen sisteme oturtulmuştur.

Kaynakça:
http://tr.wikipedia.org/wiki/Galata_K%C3%B6pr%C3%BCs%C3%BC

Yazar:Baran Akçok

Bunları da beğenebilirsin
Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Bu web sitesi deneyiminizi geliştirmek için çerezleri kullanır. Bununla iyi olduğunuzu varsayacağız, ancak isterseniz vazgeçebilirsiniz. Kabul etmek Mesajları Oku