Birçok bayanda, gebelikten önce şeker problemi yaşanmamasına rağmen, gebelik döneminde kandaki şeker seviyesinin yükseldiği görülebilir. Bu gebe bayanlarda gebelik şekerini işaret eden bir durumdur. Her 200 gebe bayandan birinde rastlanılan bu problemin tespiti için gebeliğin 24. ile 28. haftaları arasında şeker yüklemesi işlemi gerekli görülebilir.
Gebelikte Şeker Hastalığının Verdiği Belirtiler
Gebe bayanlarda, kilo kaybı, susuzluk hissi, çok miktarda yemek yeme isteği, yorgunluk hissi ve idrara sık çıkma şikayetleri varsa, şeker hastalığı olma riski göz önünde bulundurulmalıdır. Bazı durumlarda bu şikayetler, kendini daha az gösterebilir, bu durumda gerekli hekim kontrollerinin düzenli yapılması önerilmektedir.
Gebelikte Şeker Yüklemesi Nasıl Olur?
Gebeliğin 24. İle 28. haftaları arasında, şeker hastalığı taraması amaçlı, 50 gr glikoz verilerek şeker yükleme testi yapılır. Bu uygulama sırasında açlık veya tokluk önemli değildir. Değerler kontrol edilerek eğer bir risk görülüyorsa örneğin ilk testin sonucu 140 ve üzerinde ise 100 gr glikoz testi yapılır.
Bu test uygulanmadan 3 gün önce, gebe bayanlara 300 gr karbonhidrat ihtiva eden bir beslenme şekli uygulanır. Üçüncü günün akşam yemeğinden sonra, hiçbir şey yememesi gerekli olan anne adayı, sabah hiçbir şey yemeden ve içmeden kan verir.
Bu işlemden sonra beş dakika içerisinde 100 gr glikoz içen anne adayından üç saat boyunca, her saat başı kan alınarak kan şekeri ölçülür. Sonuçlarda ki durum değerlendirilmesi yapılır ve gebe bayanın kan glikozu 95mg/dl nin üstünde ise diyabet teşhisi konulur.
Gebelikteki Şekerin Tedavi Şekli
Anne adayına gebelik diyabeti teşhisi konulmuşsa normal şeker hastalarına uygulanan tedavi yöntemleri uygulanmaz. Ağırlıklı olarak diyet ve egzersiz üzerinde durularak, çok gerekli hallerde insülin verilmesi tercih edilir.
Diyetisyen ve doktorun ortak çalışarak hazırladıkları uygun olan diyet ile gebe bayanın beslenmesi sağlanır. Düzenli egzersiz yapmak da kan şekerinin düşmesine yardımcı olur. Bu uygulamalar faydalı olmadığı takdirde, son seçenek olarak insülin ile tedavi edilir.
Gebelikteki Şekerin Anne Ve Çocuk Üzerindeki Etkileri
Anne adayında şeker hastalığının olması, bebek ve kendisi için bazı riskler taşımaktadır. Bu süreç içinde, kan şekerinin kontrol altında tutulması riskleri oldukça azaltacaktır. Ancak kontrol altında olmayan gebelerde, düşük, erken doğum, gebelik zehirlenmesi gibi durumlar yaşanabilmektedir.
Şeker hastası olmayan veya şekeri kontrol altında tutulan gebelere göre bu durumları yaşama riskleri, çok daha fazladır.
Bebeklerde ise aşırı kilolu olma, irilik yüzünden akciğerlerde sıkışma ve doğuştan şeker hastası olma gibi durumlar yaşanabilmektedir. Bütün bu riskler, gebelikte kan şekeri kontrol altında tutularak, büyük ölçüde engellenir.
Gebelikte Şeker Hastalığı Riski Yüksek Olan Kişiler
-Daha önce ölü doğum veya düşük yapmış kişiler
-Daha önceki gebelik dönemlerinde şeker öyküsü olanlar
-Ailelerinde tip 1 diyabet hastası olan kişiler
-Gebe kalmadan önce kilo problemi olan ve 35 yaş üzerindeki anne adayları
-Anne adaylarının idrar testinde glikoz saptanması
Yukarıda belirtilmiş olan durumlardan bir tanesinin bile bulunması, anne adayları için risk teşkil eder. Bu durumda gebeliğiniz boyunca mutlaka hekim kontrolünde olunmalıdır.
Gebelikte Şeker Yüklemesi Zararlı Mı?
Anne adayının, risk gurubunda ya da diyabet sorunu olduğundan şüpheleniliyorsa ve şeker yüklemesi yapılmasına hekim tarafından karar veriliyorsa bu işlem genellikle yapılır.
Şeker yüklemesi sırasında anne adayına verilecek olan glikoz, günlük şeker kullanımı sırasında aldığımız şeker ile aynı özellikte olup hiçbir farkı yoktur. Miktar olarak da korkulacak ya da her hangi bir probleme sebep olacak kadar çok değildir. Bu açıdan bakıldığında, anne adaylarının şeker yüklemesi yapılması gerekli görüldüğünde, tedirgin olmadan yaptırmaları doğru olandır.
Anne adayının, şeker hastası olup olmadığı belirlendikten sonra, gerekli müdahalenin yapılması, hem annenin hem de bebeğin sağlığı açısından önemlidir.
Ancak gebelere şeker yüklemesi yapılmasının gerekli olup olmadığı hala yüksek tartışılan konuların başında gelir.
Kaynakça:
www.milliyet.com.tr
www.tjod.org
www.gebelik.org
Yazar:Ensar Türkoğlu