Gece Bacak Krampları: Nedenleri, Teşhisi ve Yönetilmesi

Gece bacak krampları, özellikle yaşlılarda ve hamile kadınlarda yaygındır. Durum, uyku kalitesini etkileyen bacaklarda veya ayaklarda ağrılı kramplarla karakterizedir. Tedavi seçenekleri sınırlıdır, ancak yaşam tarzı değişiklikleri ve hafif esneme hareketleri yaparak bazı etkilere sahip olabilir. Sık, şiddetli bacak krampları olan kişiler için farmakolojik tedavi düşünülebilir.

Gece Bacak Krampları Nelerdir?

Gece bacak krampı, uyku sırasında bacak veya ayaktaki kasların aniden kasılmasıdır. Kasın bu ağrılı sıkılaşması birkaç saniyeden birkaç dakikaya kadar sürebilir. Kramplar sıklıkla uyanmaya neden olur ve iyi huylu olsa da, etkilenen kas birkaç saat sonra ağrılı ve uyku bozukluğunun sonuçları önemli olabilir. Şiddetli gece krampları, ortalama olarak dokuz dakika süren ve gece boyunca aralıklarla tekrarlayan ağrılı, güçsüzleştiren ataklarla karakterizedir. Bu, ikincil uykusuzluk ve bozulmuş gündüz işleyişi yol açabilir. Düzenli olarak gece krampları yaşayan kişilerin yaklaşık % 20’sinde uyku kalitesini etkileyecek veya tıbbi müdahale gerektirecek kadar şiddetli semptomlara sahiptir.
Yaygın olan bu durum, yaşam boyu yaygınlık yetişkinlerde % 50-60 ve çocuklarda yaklaşık % 7’dir. Özellikle de baldır krampları hamile olan ve gebeliğin normal bir parçası olarak kabul edilen kadınlarda yaygındır. Birçok insan için kramplarının nedeni bilinmemektedir ve bununla birlikte, dehidratasyon, elektrolit ve mineral dengesizlikleri, kas yorgunluğu ve azalmış periferik kan akışı, olası katkıda bulunan faktörler olarak önerilmiştir. Noktürnal kramp riski ile ilişkili olduğu bilinen faktörler vardır ve bunlar aşağıdaki gibidir:
• 50 yaş üstü,
• Gebelik,
• Egzersiz, özellikle aşırı efor,
• Bacak konumlandırma, örneğin bacakları çaprazlayarak uzun süreli oturma, ayak parmaklarının aşağı bakmasına neden olan sıkı yatak örtüleri,
• Aşırı alkol tüketimi,
• Kronik dehidratasyon,
• Yapısal bozukluklar, örneğin düzayaklar veya diğer ayak ve ayak bileği malformasyonları,
• İlaçlar, örneğin diüretikler (özellikle tiazid ve potasyum tutucu diüretikler), bazı antienflamatuvarlar (ör. Naproksen), uzun etkili beta-2 agonistler, statinler, opioidler, raloksifen (osteoporozda kullanılır) ve lityum,
• Komorbiditeler, örneğin osteoartrit, vasküler hastalıklar, siroz, diyabet, Parkinson hastalığı, hipo ve hipertiroidizm,

Gece Kramplarının Klinik Olarak Teşhisi

Hastanın semptomlarının tarifi genellikle gece bacak kramplarını teşhis etmek için yeterlidir, örneğin hasta, uykudan uyandıran bacak veya ayak kaslarında ani başlayan ağrılı krampları tarif edebilir. İlaçların gözden geçirilmesi dahil hastalık öyküsü ve odaklanmış bir fizik muayene, kramplara neden olabilecek veya katkıda bulunabilecek altta yatan durumların belirlenmesine yardımcı olabilir. Muayene esnasında, kan basıncı ölçümünü, bacakların nörolojik ve vasküler muayenesi yapılır.
Öykü ve muayenede ilgili bulgular olmadıkça, elektrolit seviyeleri gibi laboratuar incelemeleri rutin olarak gerekli değildir. Örneğin ayaklarda uyuşma ve tetani (sürekli istemsiz kas kasılmaları) olan bir hastada serum kalsiyumunun araştırılması düşünülebilir.

Gece Bacak Kramplarının Tedavisi

Gece kramplarının tedavisinin amacı, altta yatan bir neden tanımlanmadıkça ve yönetilemedikçe semptom kontrolüdür. Önce kramp oluşumunu önlemek için yaşam tarzı değişiklikleri denenebilir. Hasta semptomatik kalırsa ve semptomlar şiddetliyse, farmakolojik tedavi düşünülebilir. Bununla birlikte, günümüzde hem güvenli hem de önemli ölçüde etkili olduğu kanıtlanmış bacak krampları için farmakolojik bir tedavi yoktur.

Gece Bacak Kramplarının Akut Yönetimi

Hastalara kramp yaşadıklarında ne yapacakları konusunda tavsiye verilmelidir. Örneğin baldırda kramp oluşturan kası fiziksel olarak germek, ayak parmaklarını incik yönünde yukarı çekerek bileği esnetmek krampı durdurmanın en etkili yoludur, ancak bu ağrılı olabilir. Pasif germe de etkili olabilir ve daha az ağrılıdır ve bu, etkilenen kastaki gerginliğin masaj ve postüral değişikliklerle giderilmesini içerir. Ayrıca yataktan kalkmak ve kısa bir süre yürümek de rahatlama sağlayabilir.
Diğer akut tedavi stratejilerinin yararına dair bir kanıt yoktur, ancak hastalar, eğer güvenliyse, teşvik edilebilecek kendi yöntemlerine sahip olabilirler. Örneğin, sıcak bir duş almak veya etkilenen bacağına bir buğday torbası veya bir buz paketi koymak gibi önlemler alınabilir.

Gece Bacak Kramplarının Yaşam Tarzı Değişiklikleri

Gün içinde yeterli sıvı alımını teşvik edin ve özellikle günün ilerleyen saatlerinde kafein ve alkolden uzak durulmalıdır. Uykudan önce kısa esnemenin yararlı olup olmadığına dair karışık kanıtlar vardır, ancak denenebilir. Randomize kontrollü bir çalışma, her gece yatmadan önce kısa germe uygulayan katılımcılarda gece bacak kramplarının sıklığının altı hafta sonra önemli ölçüde azaldığı bulunmuştur.
Bununla birlikte, bu çalışmanın bir sınırlaması, kontrol grubunun bir plasebo müdahalesi almamış olmasıdır. Kontrol grubunun sahte egzersizler yaptığı başka bir çalışmada, baldırı germenin gece kramplarının sıklığını veya şiddetini azaltmada etkili olduğu gösterilmemiştir. Yatmadan önce sabit bir bisikletle yürümek veya bisiklete binmek gibi kısa süreli hafif egzersizler denenebilir, ancak önemli fayda kanıtları da eksiktir.

Gece Bacak Kramplarının Farmakolojik Müdahaleler ve Takviyeler

Mineral ve vitamin takviyelerinin çoğu insan için yararlı olma ihtimali düşüktür. Magnezyum takviyesi gece kramplar tedavisinde çok yararı vardır ve hamile kadınlarda gece krampları azaltabilir dair kanıtlar çelişkili olsa yararlı olabilire. E vitamini ve kalsiyum, her iki ile takviye bacak krampları azaltılmasında plasebodan daha fazla etkili olduğu bulunmuştur. Crampeze gibi reçetesiz satılan kramp önleyici formülasyonlar, kalsiyum, magnezyum, yüksek doz B6 veya B12 ve ilişkili takviyelerin bazı varyasyonlarını veya kombinasyonunu içerir. Bazı insanlar için faydalı olabileceğine dair anekdot niteliğinde kanıtlar olmasına rağmen, bu preparatların yararına dair hiçbir kanıt yoktur.
Nortriptilin, diltiazem, orfenadrin, verapamil veya gabapentinin (sübvanse edilmeyen) gece krampları için etkili olabileceğine ve şiddetli semptomları olan hastalarda düşünülebileceğine dair sınırlı kanıt vardır. Gece kramplarının tedavisinde etkili olduğuna dair kanıtlar olsa da, güvenlik endişeleri nedeniyle artık tavsiye edilmemektedir. İlaçlar kullanılıyorsa, mümkün olan en düşük dozda başlanmalı ve belirgin bir fayda görülmezse kesilmelidir.

Gece Bacak Kramplarında Kinin Tedavisi

Kinin geleneksel olarak gece bacak krampları için düşük dozda (200 – 300 mg / gün) kullanılmıştır, krampların sıklığını ve şiddetini azaltmada etkilidir. Bununla birlikte, güvenliği konusundaki endişeler nedeniyle artık gece bacak krampları için önerilmemektedir. 2007 yılında Medsafe, kininin bacak krampları için risk-fayda oranının artık kullanımını desteklemediğini ve üreticilerin kinin için bir gösterge olarak bacak kramplarını gidermeleri gerektiğini belirten bir uyarı yayınlamıştır.
Kinin ile ilgili temel endişe, potansiyel olarak ölümcül trombositopeni riskidir. İlaçla ilişkili trombositopeninin, kendine özgü bir aşırı duyarlılık reaksiyonuna bağlı olduğu düşünülmektedir. Ve bu nedenle, tedaviden hemen sonra veya yıllar sonra tahmin edilemeyecek şekilde ortaya çıkabilir. Kinin ile ilişkili diğer aşırı duyarlılık reaksiyonları arasında hemolitik üremik sendrom, yaygın intravasküler pıhtılaşma ve akut böbrek hasarı bulunur. Yüksek dozlarda önemli ölçüde toksiktir ayrıca kardiyak aritmilere, körlüğe ve nöbetlere neden olurken diğer birçok ilaçla önemli etkileşimlere girebilir. Ciddi yan etkilerin sıklığının % 2 -% 4 olduğu tahmin edilmektedir.
Kinin ayrıca tonik suda bulunur ve bazı insanlar bunu gece bacak krampları için bir çare olarak kullanır. Bununla birlikte, Medsafe, 500 mL tonik suda bulunanlar gibi düşük doz kininlerin bile şiddetli trombositopeniye neden olduğu gösterilmiş olduğu konusunda uyarıda bulunmuştur.

Kaynakça:
bestpractice.bmj.com/best-practice/monograph/569.html
medsafe.govt.nz
fda.gov/bbs/topics/news/2006/new01521
fsrh.org/standards-andguidance/documents/

Yazar: Özlem Güvenç Ağaoğlu