Bilindiği üzre name Farsça mektup, mecmua, kitap anlamına gelir; fakat Eski Türk Edebiyatı’nda name bir yazın çeşidi olarak karşımıza çıkmaktadır.
Abname: Su redifli kasidelere ve gazellere verilen addır.
Bahname: Nikah ve cinsi konuları işleyen kitaplardır.
Yıldızname: Yıldızların insan hayatına etkilerini konu edilir.
Ruzname: Günlük olayların anlatıldığı eserlerdir.
Taziyename: Yakını ölen birine taziye amacıyla yazılan mektuplardır.
Süleymanname: Kanuni Sultan Süleyman’ın sefer ve fetihlerinin anlatıldığı eserlerdir.
Tabirname: Rüya yorumlarına yer veren kitaplardır.
Falname: El falı, çiçek falı, remel, yıldız falı, kitap falı gibi falların anlatıldığı kitaplardır.
Habname: Rüya kitabı, uyku kitabı, rüya tabiri kitabı olarak bilinir.
Kahvename: Kahveyle ilgili yazılmış kasidelerdir.
Pendname: Öğüt vermek amacıyla yazılmış eserlere verilen addır.
Fetihname: Bir şehrin veya bir kalenin fethedilişini manzum veya mensur olarak yazılan edebi eserlerin genel adıdır.
Sakiname: Saki kelime anlamı olarak içki dağıtan demektir. Saki, içki, içki çeşitleri, içki araç ve gereçleri, içkili toplantılar, sürahi gibi terimlerden bahseden eserlerdir.
Kıyafetname: İnsanın fiziki özelliklerinden yola çıkarak karakter özellikleri hakkında bilgi veren eserlerdir.
Seyahatname: Gezginlerin gezip gördüğü yerleri anlattığı eserlerdir.
Mahlasname: Şairliğe yeni başlayan bir şaire, usta bir şair tarafından yazılan şiirlere verilen addır.
Fütüvvetname: Fütüvvet yoluna girenlerin uyması gerekenlerin anlatıldığı eserlerdir.
Kavisname: Okçuluk üzerine yazılmış eserlere verilen genel bir isimdir.
Menzilname: Okçulukta atış rekoru kıranlar için yazılan şiirlere verilen addır.
Menakıbname: Hz. Muhammed (sav), İslam halifeleri, sahabeler ve İslam büyüklerinin hayatlarını, üstün özelliklerini anlatan eserlere verilen addır.
Selimname: Yavuz Sultan Selim’in çıktığı seferlerin anlatıldığı eserlerdir.
Gazavatname: Savaşları, akınları, zaferleri manzum ve mensur biçimde anlatan eserlerdir.
Hamamname: Hamam eğlencelerini, güzelliklerini anlatmak için yazılan manzum eserlerin genel adıdır.
Surname: Padişahların erkek çocuklarının sünnet düğünlerini, kızlarının ise düğünlerinin anlatıldığı eserlerdir.
Kaynakça:
Şemseddin Sami, Kamus-ı Türki
Haluk İpekten, Eski Türk Edebiyatı Nazım Şekilleri
Agah Sırrı Levent, Divan Edebiyatı Kelimeler ve Remizler, Mazlumlar ve Mefhumlar
Yazar:Mustafa Bostan