Özellikle Amerikada sıklıkla görülen bu vaka, bebekleri uyurken etkisi altına almaktadır. Bu vaka; çok araştırılan bir konu olsa da henüz nedeni bulunamamıştır. Otopsi ve yapılan incelemelerde de ani ölümün sebep olduğu bulgular saptanamamıştır. İki haftadan on iki aylık arasında, ölümü gerçekleşen bebeklerde görülmektedir. Bu olgu daha çok maddi durumu kötü olan ailenin çocuklarında görüldüğü tespit edilmiştir. Kız çocuklarına oranla, erkek çocuklarda daha fazla görülmektedir. Ani ölüm daha çok kış aylarında kendini göstermektedir. Ve en önemlisi bu vaka sadece uyku esnasında gerçekleşmektedir. Ölümler gece yarısı ve sabah 6 saatleri arasında olabilmektedir. Bu vakaya beşik ölümü olarak da adlandırılmaktadır.
Nedeni tam olarak saptanmasa da, bilim adamları bu konuda bazı teoriler ortaya koymuştur. Uyku esnasında solunum kontrolünde aksaklıkla oluşabilir ya da bebeğin düşme esnasında beyne aldığı darbe kendini sonradan bu vaka ile gösterebilir. Merkezi ve Periferik Sinir Sistemi dengesizliği, enfeksiyon, Bronkospazm, Kardiak Aritmiler, üst solunum yollarında tıkanma gibi etmenler ani bebek ölümü sendromuna neden olmaktadır. Anne karnındaki gelişimde bu vakaya zemin oluşturabilir. Sigara ve kokain, uyuşturucu, ilaç kullanan annenin bebekleri bu vaka ile karşılaşma olasılığı yüksektir. Yine çok doğum yapan annelerin bebeklerinde de görülebilmektedir. Anne sütü almayan, dumanlı ve kirli ortamda yaşayan ve yüz üstü yatan bebeklerde risk grubu altındadır. İntrauterin gelişme geriliği de bu vakaya neden olan sebepler arasında yer almaktadır.
Ani bebek ölümü sendromunda, bebeklerin yanlış pozisyonda yatırılması da etkilidir. Amerikada doğru pozisyonda yatırılan bebeklerin sayısı artıkça, bu vakada da azalma olduğu tespit edilmiştir. Ve anne sütü ani bebek ölümü sendromu riskini büyük oranda azaltmaktadır. Bebeklerinizi yumuşak zemine yatırmak yerine, sert zemine yatırmak yine bu vakayı azaltmaktadır. Ani bebek ölümü sendromunun tedavisi olmadığı için, sizin önceden önem almanız gerekmektedir. Hamileyken yediğiniz besinlere dikkat etmeniz gereklidir. Ve en önemlisi bağımlılık yapan maddeleri kullanmamalısınız.
Uzmanlar ve bilim adamları bu vaka’nın önüne geçebilmek adına önerilerde bulunmuşlardır. İlk başta bebeğinizi sırt üstü yatırmalısınız. Sert bir zeminde bebeğinizi uyutmalısınız ve mutlaka lastikli çarşaf kullanmayı tercih etmelisiniz. Yatak ya da beşikte, oyuncak ya da herhangi bir nesne bulundurmayınız. Bebeğinizin yanında sigara gibi zararlı alışkanlıklar kullanmayınız. Hamilelik esnasında da kullanmamakta fayda vardır. Belli bir yaşa gelene kadar aynı odada yatırınız ve tek başına uyutmalısınız. Oda sıcaklığı çok yüksek ısıda olmamasını sağlayınız ve bebeğinizi kat kat giydirmeyiniz. Bebeğe bir aylık olduktan sonra emzik verilmelidir. Yastık, yorgan, battaniye gibi malzemeler bebeğinizin yatacağı yerin altına konulmamalıdır. Ve gece uyurken bebeğinizi sık sık kontrol etmeniz gerekmektedir.
Yazar:Elif Açıkgöz