At Kestanesi Ağacı ve Conkers

  Güzel Bir Ağaç

At kestanesi, çekici yaprakları ve çiçekleri ile güzel bir süs ağacıdır. Her biri parlak kahverengi ve fındık benzeri bir tohum içeren dikenli meyve kapsülleri üretir. Tohum bir konker olarak bilinir ve en azından 19. yüzyıl ortasından beri popüler bir çocuk oyununda kullanılmıştır. Oyun adını tohumdan alır ve conkers olarak bilinir.
At kestanesi ağacının bilimsel adı Aesculus hippocastanum’dur. Ortak ismine rağmen, at kestanesi gerçek kestane ağaçlarıyla yakından ilgili değildir. Güneydoğu Avrupa’ya özgüdür, ancak parklar, peyzajlı alanlar ve dünyanın dört bir yanındaki bahçelerde yetiştirilmektedir. Conkerlar Eylül ve Ekim aylarında olgunlaşır. Yenilmezler ve sağlam formlarında aslında zehirlidirler. Yine de dokunmak güvenlidir. At kestanesi tohumu veya yapraklarından elde edilen bir ekstrenin tıbbi yararları olabilir.

At Kestanesi Ağaçlarının Özellikleri

Bir at kestanesi ağacının yüksekliği 100 metreyi aşabilir. Olgun bir ağaç, yazın yoğun biçimde yapraklardan ayrılır ve bu durum etkileyici bir manzara olarak görünmektedir.
Yapraklar yapışkan tomurcuklardan gelişir ve palmately bileşik olduğu söylenir. Bu terim, bir yaprağın ortak bir tabandan yayılan daha küçük yaprakçıklardan oluştuğu anlamına gelir. Bir yaprakta beş ila yedi yaprakçık vardır. Her broşür dişli kenarlı ve sivri uçludur.
At kestanesi çiçekleri esas olarak beyazdır ancak tabanlarında çekici pembe veya sarı lekeler vardır. Onlar bazen “mum” olarak adlandırılan dik sivri olarak doğarlar, çünkü onlar ağacı aydınlatıyormuş gibi görünürler.
Meyveleri büyük ve dikenlidir. İlk önce yeşil ve sonbaharda sarı olmaktadırlar. Her meyve genellikle bir tane (ya da kestane) kıvrım içerir, ancak bazen iki ya da üç tane conker içerebilir. Sonbaharda meyveler yere düşer. Tohumlar veya conkerlar güzel, zengin bir kahverengi renktedir ve parlak bir görünüme sahiptir. Her tohumun ucunda beyaz bir işaret vardır.
At kestanesi ağaçları bazen yolun her iki tarafında, güzel yollar oluşturması için ekilir. Güzelliği, arılar için ürettikleri nektar ve onların conkersları için değerlidirler. Tıbbi açıdan yararları olmaktadır. At kestanesi odunu yumuşak, hafif ve zayıftır. Bir şeyler yapmak için pek iyi bir malzeme değildir.

At Kestanesi ve Conkers İsimlerini Nasıl Aldılar?

Aesculus hippocastanum’un bir “at” kestanesi olarak bilinmesinin birkaç olası nedeni vardır . Bir yaprak düştüğünde, ağaçta kalan iz at nalı şeklindedir. Yara da at nalı çivi gibi görünen kenar çevresinde yedi işaret içerir. İsminin bir başka olası nedeni, bir zamanlar at kestanelerinin göğüs şikayetleri olan atların iyileştirilmesine yardımcı olduğu ve paltolarını parlak hale getirdiği olarak düşünülmektedir.
Conker ismi, iki conker’in birbirine çarpmasıyla oluşan sesten gelmiş olabilir. Bir başka olasılık ise, “vurmak ya da çalmak” anlamına gelen “biliş” kelimesinden türetilmiş olmasıdır. İngiltere’nin bazı bölgelerinde konkörler, oblyonkers ve cheggies dahil olmak üzere alternatif isimler verilir. Düz kenarlı conkerse bazen cheesers denir.

Conkers Oyunu

Conkers, İngiltere’deki geleneksel bir oyundur. Oyunun amacı, bir kişinin başka bir kişiye ait bir konkektörü kırmak için conker kullanmasıdır.
En eski conkers oyunları aslında at kestanesi yerine fındık ya da deniz kabuklarıyla yapıldı. At kestanesi ağacı 1600’lere kadar Birleşik Krallık’a ithal edilmedi. At kestanesi tohumu ile oynanan ilk kaydedilen iskambil oyunu 1848’de Isle of Wight’da gerçekleşti.

Dünya Conker Şampiyonası

Birleşik Krallık’ta, yetişkinler bile conkers oynarlar. Dünya Conker Şampiyonası, Ekim ayı ortasında düzenlenen yıllık bir etkinliktir. Etkinlik Northamptonshire’da gerçekleşir ve Ashton Conker Club tarafından başlatıldı.
Yarışma organizatörleri oyunlar için conkers sağlar ve oyuncuların kendi başlarına kullanmasına izin vermez. Bu kural, oyuncuların oyunlara haksız avantajla girmesini önler. Rekabette izin verilmeyen bir conker sertleştirme için çeşitli yöntemler vardır. Bu yöntemler tohumun sirke veya tuzlu suda ıslatılmasını ve bir fırında pişirilmesini içerir.

At Kestanesinin Olası Tıbbi Faydaları

At kestanesi tohumunun veya yapraklarının özünün tıbbi yararları olabilir. Ekstrenin kronik venöz yetmezliğe yardımcı olabileceğine dair bilimsel kanıtları vardır. Bacak damarlarındaki bir zayıflık, kanın bacaktan kalbe dönüşünü engeller. Bu durum variköz damarlar, ayak bileği şişmesi ve ağrı gibi sorunlara neden olur.
NIH veya Ulusal Sağlık Enstitüleri, at kestanesi ekstresinin venöz yetmezlik için etkili olduğunu kanıtlandığını kabul eder. Bununla birlikte, bunun başka herhangi bir duruma yardımcı olabileceğine dair bir kanıt olmadığını belirtmişlerdir.
Kullanılan herhangi bir özü, aeskulin içermemelidir. Aeskülin (veya eskülin) at kestanesi içinde toksik bir maddedir. At kestanesi ayrıca deneylerde belirtilen faydalı etkilerin üretildiği düşünülen aeskin (veya escin) adı verilen bir madde içerir.
At kestanesi özü bir ilaç gibi olabilir, ancak ağaçtan konkerler veya yapraklar yemek tehlikeli olabilir. Tıbbi kullanıma yönelik özütler , Aesculus hippocastanum’dan ve Aesculus californica (California buckeye) veya Aesculus glabra ( Ohio buckeye) gibi ilgili bitkilerden elde edilmemelidir . Bu bitkiler tıbbi yararlar veya güvenlik için test edilmemiştir.
At kestanesini ilaç olarak kullanmayı düşünenler doktora başvurmalıdırlar.

Yaprak Madenci Güvesi

At kestanesi, Birleşik Krallık’ta çok sevilen bir ağaçtır. Ne yazık ki, ülkenin bazı bölgelerinde yaprak madenci güvesi veya Cameraria ohridella tarafından saldırıya uğruyorlar. Güve, at kestanesi yapraklarının kahverengiye dönmesine ve sonbaharda değil yaz sonunda ağaçtan düşmesine neden olur.
Hasar güve larvaları tarafından yapılır. Yaprak dokusunda beslendikçe yaprakları boyunca “mayın” yaparlar. Enfekte olmuş ağaçlar çok çekici görünmese de, güve tarafından öldürülmezler. Yaprakların hasarı, büyüme mevsiminde çok fazla etki yaratacak kadar geç gelişir. Ancak tohumlar veya konkersler normalden daha küçük olabilir.

Kanama Conker Hastalığı

Bilim adamları, kanama topçu hastalığına neden olan bir bakteri tehdidinin yaprak madenci güvesi tarafından yaratılan tehditten çok daha ciddi olduğunu söylüyorlar. Tehlikeli bakteriye Pseudomonas syringae denir . Ağaç kabuğunda bir enfeksiyon oluşturur. Hasarlı yapışkan, kırmızımsı kahverengi bir sıvı bırakır. Enfeksiyon küçük olabilir. Bununla birlikte, şiddetli vakalarda enfeksiyon, ağaç gövdesine daha derine iner ve iç kabuğu, yeni bitki dokusunu üreten kambiyumu ve dış odunu öldürür. Su ve besin maddesi nakli bozulabilir. Enfeksiyon tüm ağaç gövdesine yayılırsa, ağaç ölür.
Araştırmacıların kanama kanserli hastalıkla savaşabilmeleri ve enfeksiyonun yeni ağaçlara yayılmasını önlemeleri beklenmektedir. İngiltere’de at kestanesi ağaçlarının kaybı çok üzücü bir olay olurdu. Çünkü bu ağaçlar uzun yıllar boyunca manzaranın güzel bir parçası olmuşlardır.

Yazar: Katibe Melis Dinçer