Doğal gaz yeni bir yakıt çeşidi değildir, yani yer altından çıkan doğalgazın çoğu milyonlarca yıllıktır. Ancak yakın zamana kadar bu gazı elde etmek, 
yüzeye çıkarmak ve kullanıma sokmak için yöntemler geliştirilmemiştir. Doğal gazın ne olduğu anlaşılmadan önce, bu durum adeta insanlık için gizemli bir durumdu. Çünkü bazen yıldırım düşmesi nedeniyle, yer kabuğunun altından sızan doğal gazı tutuşturmakta, yangınlara sebep olmaktaydı. Bu yangınlar ilk uygarlıkların çoğunu şaşırtmıştır, mit ve batıl inancın kökeni olmuştur. Bu alev ve yangınların en ünlülerinden biri, antik Yunanistan’da, MÖ 1000 yıllarında Parnassus Dağı’nda bulunmuştur. Bir keçi çobanı, kayadaki bir yarıktan yükselen bir alev görmüş ve Yunanlılar, ilahi kökenli olduğuna inandıkları için alev üzerine bir tapınak inşa etmişlerdir. Bu tapınak, alevden ilham aldığını iddia ettiği kehanetleri veren Delphi Kahini olarak bilinen bir rahibeye ev sahipliği yapmıştır.
Bu tür durumlar Hindistan, Yunanistan ve İran dinlerinde öne çıkmıştır. Bu yangınların nereden geldiğini açıklayamadığından, genellikle ilahi veya doğaüstü olarak görülmüştür. Çinlilerin bu yangınları kendi avantajlarına göre kullanma potansiyelini keşfetmeleri M.Ö. 500 yılına kadar değildi. Gazın yüzeye sızdığı yerleri bulan Çinliler, deniz suyunu kaynatmak, tuzu ayırmak ve lezzetli hale getirmek için kullanıldığı gazı taşımak için bambu filizlerinden ham boru hatları oluşturmuşlardır. İngiltere, doğal gaz kullanımını ticarileştiren ilk ülke olmuştur ve 1785 civarında, kömürden üretilen doğal gaz, sokak lambalarının yanı sıra evleri aydınlatmak için kullanılmıştır. Bu türden üretilmiş doğal gaz ilk olarak 1816 yılında Maryland, Baltimore sokaklarını aydınlatmak için kullanılmış, Amerika Birleşik Devletleri’ne getirilmiştir. Bununla birlikte, üretilen bu gaz, yeraltından gelen modern doğalgaza göre çok daha az verimli ve daha az çevre dostudur.
Doğal olarak oluşan doğal gaz, 1626 gibi erken bir tarihte, Amerika’da Fransız kaşiflerin Erie Gölü’ne ve çevresine sızan gazları tutuşturan Yerli Amerikalıları keşfettiklerinde keşfedilmiş ve tanımlanmıştır. Amerikan doğalgaz endüstrisi bu alanda başlamıştır. 1859 yılındada Albay Edwin Drake (kasaba halkını etkilemek için ‘Albay’ unvanını alan eski bir demiryolu şefi) ilk kuyuyu kazmıştır. Drake, yeryüzünün 69 fit altında petrol ve doğal gaza çarpmıştır. Çoğu tarihçi, bunu Amerika’da doğal gaz endüstrisinin başlangıcı olarak nitelendirmektedirler. Pennsylvania’daki Titusville köyüne kuyudan 5 buçuk mil uzunluğunda iki inç çapında bir boru hattı inşa edilmiştir. Bu boru hattının inşası, doğal gazın pratik amaçlar için kullanılmak üzere yer altı kaynağından güvenli ve görece kolay bir şekilde getirilebileceğini kanıtlamıştır.
1821 yılında, özellikle doğal gaz elde etmeyi amaçlayan ilk kuyu, William Hart tarafından Fredonia, New York’ta kazılmıştır. Bir derenin yüzeyine yükselen gaz kabarcıklarını fark ettikten sonra Hart, yüzeye daha büyük bir gaz akışı elde etmek için 27 fitlik bir kuyu kazmıştır. Hart, birçokları tarafından Amerika’da ‘doğal gazın babası’ olarak kabul edilmektedir. Hart’ın çalışmalarını genişleterek, Fredonia Gas Light Company sonunda kurulmuş ve ilk Amerikan doğal gaz şirketi olmuştur. 19. yüzyılın büyük bölümünde doğal gaz neredeyse yalnızca bir ışık kaynağı olarak kullanılmıştır. Bir boru hattı altyapısı olmadan, gazı çok uzağa, ısıtma veya yemek pişirmek için evlere taşımak zor olmuştur. Bu dönemde üretilen doğal gazın çoğu kuyudan değil kömürden üretilmiştir. 19. yüzyılın sonlarına doğru elektriğin gelişiyle birlikte doğalgaz ışıkları elektrik ışıklarına dönüştürülmüştür. Bu, doğal gaz üreticilerini, ürünleri için yeni kullanımlar aramaya yöneltmiştir.
1885 yılında Robert Bunsen, günümüzde Bunsen brülörü olarak bilinen şeyi icat etmiştir. Doğal gazı doğru oranlarda hava ile karıştıran, yemek pişirmek ve ısıtmak için güvenle kullanılabilecek bir alev yaratan bir cihaz icat etmeyi başarmıştır. Bunsen brülörünün icadı, Amerika’da ve tüm dünyada doğal gaz kullanımı için yeni fırsatlar ortaya çıkarmıştır. Sıcaklığı düzenleyen termostatik cihazların icadı, doğal gazın ısıtma potansiyelinin daha iyi kullanılmasına izin vererek alevin sıcaklığının ayarlanmasına ve izlenmesine izin vermiştir. Etkili bir şekilde nakletmenin herhangi bir yolu olmadan, İkinci Dünya Savaşı öncesinde keşfedilen doğal gazın genellikle sadece atmosfere salınmasına izin verilmiş veya kömür ve petrolün yanında bulunduğunda yakılmış ya da tek başına bulunduğunda toprağa bırakılmıştır.
İlk büyük boru hatlarından biri 1891 yılında inşa edilmiştir. Bu boru hattı 120 mil uzunluğunda ve Indiana’nın merkezindeki kuyulardan Chicago şehrine doğal gaz taşınmıştır. Ancak, bu ilk boru hattı doğal gazın taşınmasında çok verimli olmamıştır. 1920’li yıllara kadar bir boru hattı altyapısı inşa etmek için önemli bir çaba harcanmamıştır. İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra, yeni kaynak teknikleri, boru haddeleme ve metalurjideki gelişmelerle birlikte boru hattı güvenilirliğini daha da artırmıştır. Bu savaş sonrası boru hattı inşaatı patlaması 60’lara kadar sürmüş ve Amerika’da binlerce millik boru hattının inşasına izin verilmiştir. Doğal gazın taşınması mümkün olduğunda, doğal gazın yeni kullanım alanları keşfedilmiştir. Bunlar, evleri ısıtmak, su ısıtıcıları, fırınlar, ocaklar gibi aletleri çalıştırmak için doğal gaz kullanmayı içermektedir. Sanayi, üretim ve işleme tesislerinde doğal gazı kullanmaya başlamıştır. Ayrıca elektrik üretiminde kullanılan kazanları ısıtma da doğal gaz kullanılmıştır. Genişletilmiş ulaşım altyapısı, doğal gazı elde etmeyi kolaylaştırmış ve giderek daha popüler bir enerji seçeneği haline gelmiştir.
Düzenlemenin Kısa Tarihi
1938 yılında ABD hükümeti ilk olarak doğal gaz endüstrisini düzenlemiştir. O zamanlar hükümet üyeleri, doğal gaz endüstrisinin doğal tekel olduğuna inanmışlardır. Makul olmayan yüksek fiyatlar gibi olası suistimal korkusundan ve doğal gazın ülke çapında artan önemi göz önüne alındığında, Doğal Gaz Yasası çıkarılmıştır. Bu Kanun, tüketicileri korumak için doğalgaz fiyatına düzenlemeler ve kısıtlamalar getirmiştir. 1970’li ve 1980’li yıllarında yaşanan gaz kıtlığı ve fiyat düzensizliği, doğalgaz için düzenlene piyasanın, doğal gaz endüstrisi ve tüketicileri için faydalı olmadığını göstermiştir. 1980’li ve 1990’lı yılların başlarında, endüstri kademeli olarak daha az düzenlemeye doğru ilerlemiş, sağlıklı rekabet ve piyasa temelli fiyatlara izin verilmiştir. Bu hamleler, doğal gaz piyasasının güçlenmesine, tüketiciler için fiyatların düşmesine ve daha fazla doğal gazın keşfedilmesine olanak sağlamıştır. 1990’lı yıllara kadar aktif olmasa da, 21. Yüzyılın başlaması ile gaz kalitesi, eyaletler arası boru hatları için davranış standartlarının belirlenmesi ve fiyat raporlamalarının düzenlenmesi için önemli düzenlemeler yapılmıştır.
Bugün, doğal gaz endüstrisi Federal Enerji Düzenleme Komisyonu (FERC) tarafından düzenlenmektedir. FERC, yalnızca doğal gaz konularını ele almamakla birlikte, doğal gaz endüstrisinin düzenlenmesi ile ilgili olarak birincil kural koyucu organdır. Rekabet, bugün bilindiği şekliyle doğalgaz endüstrisini karakterize etmektedir. Endüstrinin yeniden yapılandırılması ve katı düzenlemelerden uzaklaşma, artan verimlilik ve teknolojik gelişmelere izin vermiştir. Doğal gaz artık öncekine göre daha verimli, kolay ve ucuz bir formda elde edilmektedir. Ancak, giderek artan talebe hizmet edecek daha fazla doğal gaz arayışı, ulaşılması zor yerlerden elde etmek için yeni teknikler ve bilgiler gerektirmektedir.
Doğalgaz endüstrisi bu ülkede 150 yılı aşkın süredir varlığını sürdürmektedir ve büyümeye devam etmektedir. Yeniden yapılanma ve daha temiz yanan yakıtlara geçiş, ülke genelinde doğal gaz için muazzam bir pazar yaratmıştır. Amerikalıların doğal gazı yeni ve heyecan verici şekillerde kullanmalarına olanak tanıyan teknolojiler sürekli olarak geliştirilmektedir. Ve yeni üretim teknikleri artık şeyl oluşumlarından doğal gaz üretimine izin vermektedir. Doğalgazın tüm avantajları ile bu ülkede ve tüm dünyada tercih edilen yakıt haline gelmesi şaşırtıcı değildir.
Kaynakça:
http://naturalgas.org/overview/history/
https://www.capp.ca/natural-gas/history-of-gas/
https://www.lebanontn.org/183/History-of-Natural-Gas
Yazar: Özlem Güvenç Ağaoğlu