Bilgiustam
Bilgiyi ustasından öğrenin

Sahte İçki Nedir? Etanol, Alkol ve Metanol Arasındaki Farklar Nelerdir?

0 595

Alkol, doymuş bir karbon atomuna bağlı en az bir hidroksil grubuna (-OH) sahip kimyasal bir bileşiktir. Bir alkolün genel kimyasal formülü CnH2n + 1OH’dir. Alkoller suda diğer hidrokarbonlardan daha fazla çözünürler. Hidrojen bağından dolayı alkoller, eterlerden ve ilgili hidrokarbonlardan daha yüksek kaynama noktalarına sahip olma eğilimindedir. Her alkol, kendi erime noktası, kaynama noktası, reaktivitesi, toksisitesi ve diğer özellikleriyle farklı bir moleküldür. Bazı durumlarda, bir alkol başka bir alkolle değiştirebilir veya bir alkol karışımı kullanılabilir. Yiyecek, içecek, ilaç ve kozmetik ürünlerdeki alkol türü değiştirilmemelidir. En yaygın alkoller arasında etanol(etil alkol) , metil alkol(metanol) ve propanol bulunur. Bu makalede özellikle etanol ve metanol, metanol ilavesi nedeniyle ölümlere neden olabilen sahte içkilere değinilecektir.

Sahte İçki Nedir? Etanol, Alkol ve Metanol Arasındaki Farklar Nelerdir?Etanol

Etanol, alkol ailesinin (“-ol” ile biten kimyasallar) en yaygın kullanılan üyesidir uçucu, yanıcı ve güçlü bir kokuya sahiptir, moleküler formülü CH3CH2OH’dır. Başlangıçta etanol ve alkol kelimeleri birbirinin yerine kullanılmıştır. Etil alkol, 1892’de karbon zincirinin adı olan “etan” kelimesinin, bir alkolün sonuna gelen “-ol” ekiyle birleştirilmesiyle “etanol” adını almıştır. Metil alkol (metanol) ve izopropil alkol (izopropanol: bir propanol izomeri) isimleri de aynı kurala göre oluşturulmuştur.
Etanol bazen tahıl alkolü olarak da adlandırılır çünkü tahıl fermantasyonu ile üretilen bir ana alkol türüdür. Etanol ve alkol kelimeleri birbirinin yerine geçemez. Tüm etanoller alkoldür fakat tüm alkoller etanol değildir. Etanol veya etil alkol yalnızca denatüre edilmemişse veya toksik bileşikler içermiyorsa kişilerin kendilerine ciddi şekilde zarar vermeden içebileceği tek alkol türüdür. Bira, şarap ve diğer alkollü içkiler insan tüketimine yönelik değişen miktarlarda etanol içerir ancak etanol aslında en yaygın olarak bir yakıt katkı maddesi olarak kullanılır. Diğer endüstriyel kullanımları arasında çözücülerin, plastiklerin, ilaçların, parfümlerin, antibakteriyel jellerin ve kozmetik ürünlerin üretimi bulunur.

Metil Alkol ve İzopropil Alkol

Metanol (metil alkol) ve izopropanol (izopropil alkol) etanol dışında, yaygın olarak görülen diğer iki alkol türüdür. Metanol, diğer alkol türleri gibi, cilt yoluyla kolayca emilir ancak tehlikeli derecede toksiktir, sinir sistemi ve organ hasarına neden olabilir. İzopropanol, tuvalet ispirtosu olarak kullanılır ve bazı el dezenfektanı ürünlerinde bulunur. Deriden hızlı bir şekilde buharlaşarak serinletici etki yaratır. İzopropanol ya da diğer adıyla izopropil alkol, metanol kadar toksik olmadığından cilt üzerinde kullanım için onaylanmıştır fakat içilmesi güvenli değildir. Etanol, izopropanol veya metanol içmenin ilk etkileri benzerdir ancak yalnızca etanolün içilmesi makul ölçüde güvenlidir.

Metil Alkol Öldürebilir

Metanol en basit alkol türüdür ve odun talaşından distilasyon yoluyla üretildiği için “odun alkolü” olarak da adlandırılır. Moleküler formülü CH3OH’dir. Kimyagerler onu hafif, uçucu, yanıcı, hafif tatlı ve keskin kokulu, renksiz bir sıvı olarak tanımlarlar. Gözlerden, deriden, akciğerlerden ve sindirim sisteminden emilebilen zehirli bir maddedir. Tadılması ve hatta cilde yaklaştırılması, temas ettirilmesi tavsiye edilmez çünkü 10 ml kadar küçük miktarları bile optik sinirlerin hasar görmesi nedeniyle körlüğe (kalıcı körlük)neden olabilir ve 100 ml’nin biraz altında olduğunda kişileri öldürebilir. Tehlikeye rağmen, metanol oldukça yüksek oranda ticareti yapılmakta olan bir maldır. Formaldehit, plastik, polyester, boya, sentetik reçine, tekstil ürünleri, yapıştırıcı, vernik, antifriz, ön cam yıkama sıvısı ve yakıt katkıları gibi çok sayıda ürünün üretiminde metanol kullanılır. Aşağıdaki alanlarda çalışan işçiler metil alkole maruz kalma riski taşır:
-Plastik üreten fabrikalardaki fabrika çalışanları
-Araçların buzlanma önleyicilerine maruz kalan nakliye işçileri
-Alternatif yakıt endüstrilerinde çalışan işçiler
-Bazı çözücülere veya temizlik maddelerine maruz kalan işçiler
İşverenler yaralanmaları önlemek için kontrol hiyerarşisini kullanmalıdır. Metil alkol kullanan bir sektörde çalışanlar riskler konusunda bilgilenmek için kimyasal etiketleri ve beraberindeki güvenlik bilgi formunu iyi okumalıdır.

Tüketilen Birçok Üründe Metil Alkol Bulunabilir

Tüketilen bazı şeylerde de örneğin meyve sularında doğal olarak, eser Sahte İçki Nedir? Etanol, Alkol ve Metanol Arasındaki Farklar Nelerdir?miktarda, fermente alkollü ve alkolsüz içeceklerde toksik olmayan seviyelerde metanol mevcuttur. Bu durumla ilgili en bilinen içecek tekiladır. Metanol, tekila yapmanın doğal bir yan ürünüdür ve Meksika yasalarına göre aslında metanol içermelidir. Bulunması gereken minimum miktar 0,3 g/L (gram/Litre) ve izin verilen maksimum miktar 3 g/L’dir. Yüzde yüz agave bitkisinden üretilen tekilaları genellikle en yüksek metanol seviyelerine sahipken, mixto’larda (agave yerine çeşitli bileşenler içeren bir tekila) önemli ölçüde daha azdır.
Kırmızı şarap da tekila kadar içerebilse de, genellikle düşük seviyelerde metanol içeren bir alkollü içkidir. Uluslararası Bağ ve Şarap Örgütü (OIV), Meksika hükümeti ile aynı maksimum metanol standardı olan 3g/L’yi belirlemiştir. Brendi ve bira ayrıca düşük seviyelerde metanol içerir; portakal suyu ve kahve bile suçludur. Portakal suyunu aşırı tüketenler bile (günlük 2 litre) günlük maksimum 600 mg’dan daha az metanol alır. Doğal olarak mevcut metanolün düşük konsantrasyonları zararlı değildir ancak daha yüksek konsantrasyonlar toksik olabilir. Damıtma işlemleri kötü yönetildiğinde veya daha yaygın olarak, alkollü içeceklere metanol kasıtlı olarak eklendiğinde ve metanol seviyeleri 10-220 mg/L’yi aştığında zarar görülebilmektedir. Yutulduğunda vücut metanolü formaldehit ve formik aside metabolize eder, bu da büyük miktarlarda toksik ve hatta ölümcüldür. Kandaki yaklaşık 500 mg/L’yi aşan metanol seviyeleri, tedavi edilmezse toksiktir.

Sahte Alkol Farkında Olunmadan Alınabilir

Özel bileşenlerin eklendiği alkol genellikle sahte alkol olarak tanımlanır. Bazen içkinin sahtesini yapanlar sadece daha ucuza getirmek amacıyla değil, tadı iyileştirmek veya sarhoşluk etkisini güçlendirmek için de malzemeler eklemektedir. Eklenen malzemeler değişebilir. Sahte içkiler ülkemizde olduğu kadar ülke dışında da giderek daha yaygın hale gelmekte ve şimdilerde milyar dolarlık bir pazarı temsil etmektedir. Örneğin, Çin’de Sahte İçki Nedir? Etanol, Alkol ve Metanol Arasındaki Farklar Nelerdir?sahte şaraplar ve diğer alkollü içkiler çok yaygındır. Uluslararası bir polis teşkilatı olan INTERPOL, sahte alkolün dünya çapında en önemli endişe kaynağı olduğunu, kaçak, kontrolsüz, yasadışı üretiminin ve dağıtımının yapıldığını iddia etmektedir. 2018’de bir operasyon sırasında, “16.000 ton ve 33 milyon litre potansiyel olarak tehlikeli sahte yiyecek ve içeceklerin tahmini 117 milyon dolar değerinde ele geçirildiğini” bildirmiştir. Avrupa’da, şarap ve alkollü içecekler kayıp gelir açısından ilk beş sektörde yer almaktadır.
Daha ucuz alkol, özellikle düşük gelirli tüketiciler ve alkol bağımlıları için caziptir. Yüksek alkol tüketimi olan barları, meyhaneleri, mağazaları ve tatil yerlerini ziyaret eden turistler de daha yüksek risk altındadır. Görünüm ve koku açısından etanolle metanolü birbirinden ayırmak, gerçek içki ile sahte içkiyi anlamak zordur. Yanıltıcı şişe tasarımı, etiketleme ve daha ucuz fiyatlar çoğu zaman tüketicilerin farkında olmadan kusurlu içecekleri satın almalarına ve tüketmelerine neden olur. Yeni yıl gibi bazı zamanlara piyasaya sürülen ve kişilerin satın almak üzere olduğu alkollü içkilerin bir taklit olabileceğine dair yazım hatalarıyla dolu etiketlerin yanı sıra bilinmeyen veya tanınmayan marka adları gibi uyarı işaretleri vardır. Gerçek olamayacak kadar iyi olan çok düşük fiyatlar, potansiyel olarak tehlikeli bir içecek satın alındığının bir ipucu olabilir.

Metanol Zehirlenmesi Semptomları

Metanol zehirlenmesi semptomlarının ortaya çıkması biraz zaman alır. Tüketilen metanol metabolize edilmeli ve vücutta toksik seviyelerde formik asit birikmelidir. İlk birkaç saat içinde, kişi uyuşukluk yaşar, dengesiz hisseder ve huzursuz olur. Sonunda bu semptomlar baş ağrısı, kusma, karın ağrısı ve baş dönmesine dönüşür. Hastalar ayrıca hiperventile olabilir ( anormal, aşırı, hızlı soluk alma) yapabilir veya nefes darlığı hissedebilir ve hatta kasılmalar (konvülsiyonlar) ve kalıcı görme bozukluğu yaşayabilir. Bir kişinin metanol zehirlenmesi kurbanı olduğundan şüphe duyuluyorsa derhal tıbbi yardım istenmelidir. Bu hastalar hastaneye götürülmeden önce kusturulmamalıdır. Fomepizol veya etanol uygulamaları, entübasyon veya mekanik ventilasyon öncelikli tedavi biçimleridir. Bunlar metanolün daha fazla metabolizmasını önlemek, metanolü vücuttan hızla uzaklaştırmak içindir. Kurbanların çoğu, önemli bir gecikmeden sonra tıbbi yardım ister, bu da yüksek düzeyde morbidite (hastalığa yakalananların, tanı koyulanların sayısı) ve mortaliteye (ölüm sayısı) katkıda bulunur.

Kişiler Kendini Metanol Zehirlenmesinden KoruyabilirSahte İçki Nedir? Etanol, Alkol ve Metanol Arasındaki Farklar Nelerdir?

Etanolden daha ucuz olduğu ve kolayca temin edilebildiği için, sahte alkollü içkilerin yozlaşmış üreticileri metanolü genellikle ölümcül miktarlarda katkı maddesi olarak kullanırlar. Alkollü sahte içkiler nedeniyle dünya çapında metanol zehirlenmesi vakaları meydana gelmektedir.
Aralık 2011’de Hindistan’ın Batı Bengal kentinde sahte, metanol katkılı alkollü içecek tüketen 40 kadar insan ölmüş ve 150 kişi hastaneye kaldırılmıştır. Aynı yıl Güney Hindistan’da Yeni Yıl kutlamaları sırasında 17 kişi daha ölmüştür. Eylül 2012’de Çek Cumhuriyeti’nde 25 kadar insan ölmüş ve çok daha fazlası metanollü alkollü içkiler tükettikten sonra hastanelere kaldırılmıştır. Çek hükümeti tüm alkollü içkiler için alkol hacimsel oranı % 20’den fazla olanları yasaklamıştır. 2019 yılının başlarında, metanol içeren zehirli (toksik) alkol Hindistan’da en az 154 kişiyi öldürmüştür. Haziran 2019’da Nijerya’da metanol katılmış alkol nedeniyle 23 kişi ölmüş ve 10 hasta tedavi görmüştür. Kosta Rika’da 2019 yılının Temmuz ayında zararlı seviyelerde metanol içeren alkol tükettikten sonra 19 kişi ölmüştür. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre, metanol zehirlenmesi genel olarak sahte veya gayri resmi olarak üretilmiş alkollü içkilerin tüketiminden kaynaklanmaktadır. Sahte veya yasa dışı olarak üretilen alkol, güvenlik açısından izlenmediğinden ve sağlığa son derece zararlı olduğu bilinen metanol gibi ilave bileşenler içerebileceğinden risklidir. Özellikle yurt dışına seyahat eden turistlere, ev yapımı veya sahte içki içmemesi, aşırıya kaçılmaması, yerlilerle ve onların içkileriyle rekabet edilmemesi, içkilerini gözlerinin önünden ayırmaması önerilmektedir. Sahte İçki Nedir? Etanol, Alkol ve Metanol Arasındaki Farklar Nelerdir?Gruba, mekâna, fiyata, ambalaja ve ürüne dikkat edilmesi gerekir, en önemlisi de alkolün tadı veya kötü kokusu varsa içilmemelidir.
Gerçek şu ki, dünyanın pek çok yerinde, beklenmeyecek yerlerde bile sahte veya zehirli alkol yaygındır. Bu yüzden yurt dışına seyahat edenler kaliteli olduğu öne sürülen ve beklenenden daha düşük bir fiyatla satışa sunulan alkollü bir içecekle karşılaştığında o şişeye ikinci kez bakmalıdır. Yasa dışı alkollü içkiler satın almaktan veya üretmekten kaçınılmalı ve resmi olmayan ortamlarda veya alkol satma yetkisi olmayan satıcılardan alkollü içecek satın alırken, özellikle de şüpheli derecede ucuz fiyatlarla satılıyorsa dikkatli olunmalıdır.

Kaynakça:
https://qz.com/1668373/did-fake-alcohol-kill-american-tourists-in-the-dominican-republic/
https://www.drinkmagazine.asia/2020/08/07/things-you-should-know-difference-between-ethanol-and-methanol/
https://sciencenotes.org/know-the-difference-between-ethanol-and-alcohol/
https://acikders.ankara.edu.tr/pluginfile.php/67995/mod_resource/content/0/Organik%20çözücüler%20II%20..pdf

Yazar: Müşerref Özdaş

Bunları da beğenebilirsin
Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Bu web sitesi deneyiminizi geliştirmek için çerezleri kullanır. Bununla iyi olduğunuzu varsayacağız, ancak isterseniz vazgeçebilirsiniz. Kabul etmek Mesajları Oku