Enzimlerin Endüstriyel Kullanım Alanları

Enzim, çoğunlukla protein yapıda olan canlılarda gerçekleşen biyokimyasal tepkimelerde görev alan bir organik maddedir. Enzimlerin endüstriyel aşamalarda kullanımına “enzim teknolojisi” denir. Enzim teknolojisinde günümüz şartlarında kaynak olarak mikroorganizmalar kullanılmaktadır. Bunun sebebi ise ekonomik olarak uygunluğu ile kullanım alanlarındaki çeşitliliktir.

Enzim Teknolojisi

İnsanlar doğadan esinlenerek birçok teknolojik başarıya imza atmıştır. Göz incelenerek kamera sistemi geliştirilmiş, yusufçuklardan ilham alarak helikopterler üretilmiştir. En başta çeşitli zorluklarla elde edilmeye çalışılan olgular, zamanla üzerinde durularak ve geliştirilerek daha kolay hale gelmiştir. Örneğin nişastayı parçalamak için birçok yol denendikten sonra enzimlerin varlığı fark edilince doğanın bize verdiği büyük bir kolaylıktan da yararlanma fırsatı bulunmuştur. Giderek artan pazar payı ve yatırımlara sahip olan enzimler her alanda kullanılmaya başlamıştır. Geçmişte enzim kullanım alanları kısıtlı iken yapılan araştırmalar ve elde edilen olgular sonucunda birçok yeni kullanım alanı keşfedilmiştir. Zaman geçtikçe de her alanda kullanım seviyesini arttırmaya devam etmektedir.

Enzim Kullanılan Endüstriyel Alanlar

Ekmek endüstrisi: Fungal alfa amilaz, normal hamur ve ekmek hamurunun hacmini ve ekmek içi yapısını değistirerek kalitesini arttırır. Amilaz bayatlamayı engeller. Pentosanazlar rutubeti arttırarak hamur hazırlama süresini ve hazırlarken uygulanan kuvveti azaltır.
Bebek gıdaları: Proteaz, bisküvi üretiminde kullanılarak sindirimin kolaylaşması sağlanır. Karbonhidraz ucuz nişasta şurubunu pahalı olan şeker şurubuna dönüştürür.
Alkol endüstrisi: Bira üretimi yapılırken arpanın ezilmesi ile bazı enzimler meydana gelir. Bu enzimler yardımıyla nişasta ve proteinleri parçalar ve basit şekerler üretilir. Bu şekerlerde fermantasyona uğrayarak alkole dönüşür. Proteazlar, biranın muhafaza edildiği süre zarfında oluşabilecek bulanıklığı engeller.

Meyve suları: Selulazlar berraklaştırmada kullanılır.
Et yumuşatma endüstrisi: Papain adlı enzim etin pişirileceği esnada yumuşaması için kullanılır.
Kâğıt endüstrisi: Amilaz enzimi kâğıda şekil verilmesini ve kaplanmasını olanak verir. Selülaz enzimi mürekkebin silinmesine yardımcı olur. Ksilenaz ise kağıt hamurunu beyazlatır.
Kauçuk endüstrisi: Katalaz enzimi hidrojen paraksiti parçalayarak sünger kauçuk imal etme imkanı verir.
Fotoğraf endüstrisi: Proteaz enzimi elde kalan fotoğraf filmlerinin içindeki gümüşü elde etmek için jelâtini çözer.
Süt endüstrisi: Lipaz adlı enzim maviküflü Rokfor peynirinin oluşumu esnasında yeterli olgunluğa erişmesini sağlar.
Eczacılık: Sindirimi kolaylaştıran ilaçların temel maddesi olan proteini parçalamak için proteaz, nişastayı parçalamak için selülaz ve yağları parçalamak için lipaz kullanılır.

Kaynakça:
http://www.biyologlar.com/
https://evrimteorisi.com/

Yazar: Coma Berenices