Hem bilimsel çalışmalar hem de anekdot niteliğindeki bulgular; görme kaybı olan kişilerin daha güçlü duyma duyusu geliştirdiğini gösteriyor. Bu süreçte beyinde neler oluyor? Yapılan yeni çalışmalar, bu sorunun cevabını araştırıyor.
Dünya Sağlık Örgütü’ne (WHO) göre; dünya çapında yaklaşık 1,3 milyar insan, bir çeşit görme bozukluğuna sahiptir. Bu bozukluklar, hafif görme gücünün azalmasından körlüğe kadar çeşitlilik gösterir.
Anekdot niteliğindeki bilgilere göre; görme gücünü kısmen ya da tamamen 
kaybeden kişilerin dokunma ve duyma duyuları, görüşü normal kişilere kıyasla daha güçlüdür. Bunun nedeni, yönlerini bulabilmek için diğer duyularına daha fazla güvenmek zorunda olmalarıdır.
Araştırmacılar da; ciddi görme sorunları olan kişilerin, duyma ve sesin geldiği yeri belirleme konularında daha iyi performans gösterdiklerini tespit etmişlerdir. Diğer çalışmalar da; yaşamlarının erken evresinde görme duyusunu kaybeden kişilerin, diğerlerine oranla sesleri daha iyi duyabildiklerini gösterir.
Önceki çalışmalar da, görme kaybı yaşayan kişilerin beyinlerinin adapte olabildiğini ve diğer duyuların işlevini arttırmak için tekrar nöral ağ yapılandırdığını gösteriyor. Washington Üniversitesi ve Oxford Üniversitesi’nde çalışan bilim insanları; erken yaşta görme duyusunu kaybeden insanların daha iyi duymasını sağlayan beyindeki değişiklikleri keşfetti. Bulguları The Journal of Neuroscience dergisinde yayınlanan çalışmada, erken yaşta görme duyusunu kaybeden kişilerin işitsel cortex adlı beyin bölgesinde neler olduğu incelenmiştir.
İşitsel Kortekste Neler Oluyor?
Var olan çalışmalar; erken dönemde ortaya çıkan görme bozukluklarında, occipital korteksin (beyinde, gözlerden gelen görsel bilgiyi işleyen kısım) 
vücudun diğer bölgelerinden gelen bilgiyi işlemeye uyum sağladığını gösterir. Ancak çalışmanın yazarı Kelly Chang ve meslektaşları, işitsel korteksin de sesi farklı işleyecek şekilde adapte olduğunu ve görüş kaybını bu şekilde telafi ettiğini gözlemledi.
Yeni bir çalışmada Chang ve arkadaşları, anoftalmiye (doğuştan göz yokluğu) sahip kişilerdeki değişikliklerle normal görüşe sahip kişileri karşılaştırdı. Araştırmacılar, katılımcıların beyinlerini işlevsel MRI taraması ile inceledi. Tarama sırasında katılımcılara, farklı frekanslarda olan aynı sesler dinletildi ve işitsel kortekslerinde neler olduğu analiz edildi. Tarama sonucuna göre; görme kaybı ve normal görüşe sahip bireylerin işitsel kortekslerinin aynı büyüklükte olmasına rağmen görme kaybına sahip bireyler, spesifik frekanslardaki sesleri daha iyi algılıyordu.
Elde edilen bulgular, erken yaşta görme duyusunu kaybetmiş kişilerin 
görme kaybına nasıl uyum sağladığını ve neden işitme duyularının daha gelişkin olduğunu anlamamıza yardımcı olur. Gelecekte Chang ve meslektaşları, hayatlarının ileri döneminde görme duyusunu kaybeden insanların ve görme yetisini tekrar kazanabilmiş insanların beyinlerinde neler olduğunu araştırmayı hedefliyorlar. Bilim insanları bu tür araştırmaların; beynin beş duyudaki değişikliklere adapte olmasını sağlayan mekanizmanın daha iyi anlaşılmasına katkıda bulunabileceğini umuyorlar.
Kaynakça:
https://www.medicalnewstoday.com/articles/325032.php
Yazar: Ayça Olcay
bir arkadaşım bir kaza sonrası görme kaybı yaşadı oldukça başarılı bir makale güzel bir anlatım teşekkür ederiz.