Hashimoto hastalığı, otoimmün bir tiroid hastalığıdır ve tiroid bezi hücrelerine karşı bağışıklık sistemi saldırısı sonucu ortaya çıkar. Japon doktor Hakaru Hashimoto tarafından 1912 yılında tanımlanan bu hastalık, dünya genelinde pek çok insanı etkilemektedir. Hashimoto tiroiditi olarak da adlandırılan bu hastalık, tiroid bezinin fonksiyonlarını etkileyerek metabolizma düzenlemesinde önemli rol oynayan tiroid hormonlarının düzgün üretimini engeller.
Hashimoto Hastalığı Belirtileri
Hashimoto hastalığı, belirtileri bazen çok hafif ve belirsiz olabilir, bu nedenle hastalığın erken dönemlerinde teşhis edilmesi zor olabilir. Ancak, hastalığın ilerlemesiyle birlikte belirtiler artabilir ve şunları içerebilir.
Yorgunluk ve halsizlik
Soğuğa karşı artan hassasiyet
Ağırlık artışı
Kabızlık
Adet döngüsünde düzensizlik (kadınlarda)
Saç dökülmesi
Ciltte kuruluk
Depresyon ve anksiyete
Boğazda şişlik hissi (guatr)
Bu belirtiler başka sağlık sorunlarına da işaret edebileceğinden, doğru teşhis için bir doktora danışmak önemlidir.
Hashimoto Hastalığı Nedenleri
Hashimoto hastalığının kesin nedeni henüz tam olarak anlaşılamamıştır. Ancak, genetik yatkınlık, çevresel faktörler ve bağışıklık sistemindeki dengesizliklerin birleşimi hastalığın gelişimine yol açabilir. Ailesinde tiroid hastalığı olan bireyler, Hashimoto hastalığına yakalanma riski daha yüksek olan kişilerdir. Ayrıca, bazı çevresel faktörler (örneğin, radyasyona maruz kalma) da hastalığın ortaya çıkma olasılığını artırabilir.
Hashimoto Hastalığı Tanı Yöntemleri
Hashimoto hastalığının doğru bir şekilde teşhis edilmesi, hastalığın seyrini ve tedavi yaklaşımlarını belirlemede önemlidir. Teşhis için şu yöntemler kullanılabilir:
Tıbbi geçmiş ve fizik muayene: Doktor, belirtileri değerlendirmek ve guatr gibi belirtileri tespit etmek için hastanın tıbbi geçmişini alır ve fizik muayene yapar.
Kan testleri: Tiroid hormonları (T3 ve T4) ve tiroid uyarıcı hormon (TSH) düzeylerini ölçmek için kan testleri yapılır.
Tiroid ultrasonu: Tiroid bezi yapısını ve boyutunu değerlendirmek için ultrasonografi kullanılır.
Tiroid sintigrafisi: Tiroid bezinin işlevselliğini ve etkilenme derecesini belirlemek için radyoaktif madde kullanılarak tiroid sintigrafisi yapılır.
Hashimoto Hastalığı Tedavi Yöntemleri
Hashimoto hastalığının tedavisi, hastalığın şiddetine, semptomların ciddiyetine ve tiroid hormon düzeylerine bağlı olarak belirlenir.
Tedavi seçenekleri şunları içerebilir:
Levotiroksin tedavisi: Tiroid hormon düzeylerini dengelemek ve metabolizmayı düzenlemek için sentetik tiroid hormonu levotiroksin kullanılır.
İyot takviyesi: Eksik iyot düzeyi Hashimoto hastalığının tetikleyici faktörlerinden biri olabilir, bu nedenle doktor tarafından uygun dozlarda iyot takviyesi reçete edilebilir.
Antiinflamatuar ilaçlar: Tiroid bezine yönelik otoimmün saldırıyı azaltmak için kortikosteroidler gibi antiinflamatuar ilaçlar kullanılabilir.
Beslenme düzenlemesi: Beslenme alışkanlıklarını düzenlemek ve gluten gibi tetikleyici gıdalardan kaçınmak, bazı hastaların semptomlarını hafifletmeye yardımcı olabilir.
Hashimoto hastalığı, tiroid bezinin otoimmün bir hastalığı olup, tiroid hormonlarının üretimini etkileyerek çeşitli belirtilere neden olmaktadır. Erken teşhis ve uygun tedavi ile hastalığın etkileri kontrol altına alınabilir. Hashimoto hastalığından şüpheleniyorsanız, bir doktora başvurmanız önemlidir. Sağlıklı bir yaşam tarzı ve düzenli tıbbi kontrollerle, Hashimoto hastalığının etkilerini en aza indirgemek mümkündür.
Kaynakça:
www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/hashimotos-thyroiditis
www.webmd.com/women/hashimotos-thyroiditis-symptoms-causes-treatments
www.medlineplus.gov/hypothyroidism.html
Yazar: Ömer FİDAN