Bilgiustam
Bilgiyi ustasından öğrenin

Hayır Diyememek Psikolojinizi Bozabilir

0 387

Günlük hayatımızın büyük bir kısmını iletişimle geçiririz. İş yerinde, dolmuşta, evimizde neredeyse günün her dakikasında iletişim halindeyiz. Öyle ki insan yanında kimse olmadığı zaman diliminde dahi kendisiyle muhabbet eder ve iç diyaloglarıyla hayatına yön verir. İletişim için dinleyicinin olma şartını göz ardı edersek kişinin kendisiyle olan iç diyaloğu da bir çeşit etkileşimdir.

8808_h5Çevremizle sağlıklı bir iletişim gerçekleştirmek için karşılıklı anlayış ve empati tabii ki önemlidir. Özellikle konuşurken kendimizi karşımızdakinin yerine koyma davranışı olan empati becerisi gelişmiş insanlara dikkat ederseniz onların daima toplumun belli bir yerinde olduğunu görürsünüz. Bunun aksine bakarsanız; iletişim yönü gelişmemiş ve muhabbet esnasında muhatabının yerine kendisini koymayan bireylerin dışlanmış karakterler olduğuna dikkat edebilirsiniz. Peki mükemmel bir iletişim için gerekli olan empati, dönüt vb. unsurlar her şeye “evet” demek veya her şeyi kabullenmek anlamına mı geliyor? Farklı bir bakış açısıyla iletişim esnasında “Hayır” dememek veya diyememek bize ne tür sonuçlar getirir?

Genelde insanımız karşıdaki insanın kırılmaması için, toplumdaki kendi itibarı zedelenmesin diye veya muhatabını kaybetmemek gibi durumları göz önünde bulundurarak iletişim esnasında “Hayır” diyemez. Hayır diyemeyen bir insan daima sorumluluk alır. Karşıdaki kişinin hayır diyemediğini bilen kötü niyetli insanlarsa bu özelliği kullanarak suistimal yoluna giderek bu zafiyeti kullanır.

Hayır diyememe özelliğini üzerinden atamayan bireyler teklif edilen veya söylenen her şeye “evet” diyip kabullendikleri için zaman ilerledikçe aldıkları sorumlulukların altında ezilerek hem kendilerini suçlu hisseder hem de bu özelliğini yenemedikleri için kendi karakterlerinden nefret ederler. Gün boyu iç diyaloglarıyla kendisiyle konuşan bireyler bu özelliğinden dolayı kendisini pısırık sayarak bir iç mücadele yoluna gider. Neticede insanların hayatla barışık olma, kendisiyle barışık olma, özgüven sahibi olma gibi hayati unsurların gelişmesine engel olan hayır diyememe kişinin hayatını tamamıyla etkilemekte.

Hayır diyememe özelliğinin doğurduğu kişinin kendisinden nefret etme olgusu bireyde benlik saygısının yok olmasına sebebiyet verirken bir yandan da insanların kendisinden nefret ettiği vehmine dönüşebiliyor. Karakterini “Kendisine değer verilmeyen kişi” olarak adlandıran ve bunu iyice kabullenen birey sosyal hayatını toplumdan tamamen soyutlayarak tabiri caizse kabuğuna çekilir. Kendini soyutlama fikri de zaman ilerledikçe depresyona sebep olur.

8808_h3Hayır diyememenin hayatı ne derece etkilediğini basit bir örnekle somutlaştırabiliriz. Üniversiteye yeni başladınız. Yeni bir çevreniz ve uyum sağlamanız gereken yeni bir yaşam var. Genelde o yaştaki bireyler kendisini bir gruba ait kılma, toplumda bir konum elde etme, kabul görme güdüsü içindedir. Geleceğin şekil aldığı üniversite zaman diliminde arkadaş ortamları çok önemlidir. Yeni yeni içine girdiğiniz bir arkadaş ortamında size bir sigara teklif edildi. Siz de o ortamda kabul görülmenin ilk şartını o sigarayı kabul etmek olduğunu düşünüp gelen teklife “Hayır” diyemezseniz bütün hayatınızı, sağlığınızı, maddi ve manevi durumunuzu etkileyecek olan sigaraya başlamış olacaksınız.

Bu sadece basit bir örnek. Bunun gibi sosyal hayatınızı ve psikolojinizi etkileyecek birçok örnek verebiliriz. Peki toplum içinde “Hayır” diyebilmek için ne yapmak lazım?

Kendi Kurallarınızı Koyun

İletişim esnasında nasıl ki fiziki olarak mahrem alan vardır, yani kim olursa olsun bir insana 30-40 cm’dan fazla yaklaşamazsınız, aynı şekilde de iletişiminizde de mesafeniz olsun. Bu mesafe soğukluk, katılık olarak algılanmamalı. Karşıdaki insanın sizin kurallarınızı çiğnemesine izin vermeyin.

Cesaretli Olun

Hayır demek dünyanın sonu demek değildir. İnanın siz hayır deyince karşıdaki insan da sizi kabullenecektir. Kurallarınızın olduğunu görünce muhatabınız da duracağı yeri iyi belirleyecektir. Siz hayır demezseniz karşınızdaki kişi de bu boşluğunuzdan faydalanacaktır. Buna izin vermeyin.

Hayır Demek Son Demek Değildir

Bir yakınınıza, dostunuza, arkadaşınıza veya yoldaki herhangi birisine hayır demek o insanla olan ilişkilerinizin sonu geldiği anlamına gelmez. O yüzden hayır demeyi bir avantaja dönüştürmeye çalışın ve neden hayır dediğinizi sebepleriyle bildirin.

Üslup Önemli

8808_h1Bir şeyin ne olduğundan çok o şeyin nasıl söylendiği de çok önemlidir. Bir durumu aktarırken haklı olabilirsiniz. Fakat haklı olduğunuz o durumu aktarırken kullanacağınız yanlış bir üslup tam anlamıyla etkileşime engel olur veya haksız duruma düşebilirsiniz. Bunun önüne geçmek için “Hayır” derken ve bu hayır diyişinizin sebeplerini aktarırken kullanacağınız üslubu titizlikle seçin. Güzel kelimeler seçilerek aktarılacak olan her şey karşıdaki kişi tarafından kabul görülebilir.

Çocuklarınıza Öğretin

Eğer hayata yeni başlayan bir çocuk ebeveyni iseniz karakteri şekillenmeye başlayan çocuğunuza mutlaka hayır demeyi, her şeyi kabullenmemesi gerektiğini öğretmelisiniz. Her şeyi kabullenmediğinin bir iyi niyet olmadığını, aksine bir iletişim bozukluğu olduğunu pedagojik gelişimine uygun bir dille ona ifade etmelisiniz. Çocukluğundan itibaren iletişiminde kendi kuralları olan bireyler hem öğrenim hayatından hem de iş hayatından kendi akranlarına nazaran daha çok başarı elde edecektir. Hayır demeyi öğrenen kişilerin toplumda sözü dinlenen kişiler olduğunu göreceksiniz.

Yazar:Hasan Demİrcİ

Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Bu web sitesi deneyiminizi geliştirmek için çerezleri kullanır. Bununla iyi olduğunuzu varsayacağız, ancak isterseniz vazgeçebilirsiniz. Kabul etmek Mesajları Oku