Hepimiz; günlük hayatta kullandığımız kelimelerin nereden geldiğini, neden öyle adlandırıldığını merak etmişizdir. Kökenini merak ettiğimiz kelimelerden biri de süphesiz renklerdir. Çünkü insanoğlu ilk renklerle dünyayı ve yaşamı ifade etmeyi öğrenmiştir. Örneğin, kırmızı bu renklerden en iddialı olan renklerden biridir. Dalga boyu olarak insanın en iyi algıladığı renk olmasından mıdır bilinmez, tarihin her sahnesinde tüm uygarlıklar tarafından güç, şehvet gibi güçlü duyguların sembolü olmuştur.
Peki bugün Türkçe olarak kullandığımız kırmızı renginin kökeni nedir? Bu sorunun cevabını bulmak için Aztekler’e kadar gitmemiz gerekir. Kırmızı rengi, “kırmız” denilen ve Aztekler tarafından kırmızı boyar madde ile elde edilen, “kabuklubitten” adını almaktadır. Aztekler zamanında kök boya olarak kullanılan kırmız böceği, Avrupaya 16′ ıncı yüzyılda gelerek gıda, kozmetik ve tekstil ürünlerinde kullanılmıştır. Dilimize ise Arapçadan geçmiştir.
Dactylopius coccus (Kırmızı Böceği)
Böcek; böcekler sınıfının Hemiptera takımına bağlı Coccidae familyasının kaktüslerde zarar oluşturan bir türüdür. Coğrafi yayılışı Kanarya Adaları ve Meksikayı kapsar. Özellikle Meksikalılar tarafından toplanarak boyar madde üretiminde kullanılmak üzere fabrikalara satılırlar. Kırmızı rengini veren ise böceğin bünyesinde bulunan karmin maddesidir. Doğal bir madde olduğu için sağlığa zararı oldukça düşüktür.
Endüstride en çok kullanıldığı ürünler; meyveli yoğurtlar, jöleli tatlılar, reçel ve marmelatlar gibi gıda maddeleri ve özellikle ruj, allık gibi kozmetik ürünleri şeklinde sıralanabilir. Bu ürünlere renk veren karmin maddesi böceklerin yumurtalarının ve vücudunun ekstrakte edilmesiyle elde edilmektedir. Kullanımının bu derece yaygın olmasının nedeni ise oksidasyona karşı en dayanıklı doğal boyalardan olmasından kaynaklanmaktadır. Bu özelliği sayesinde uzun süre solmadan canlı rengini muhafaza edebilmektedir. Karmin veya karminik asit maddesi, gıda endüstrisinde E120 katkı maddesi koduyla anılmaktadır.
Böcekten Boyar Maddenin Elde Edilişi
Kırmızı böceği dişileri, yumurtlama döneminde parlak kırmızı bir renge dönmektedir. Bu dönemde olan böcekler ve yumurtaları toplanır ve kurutulur. Daha sonra kuru böcek kabukları üzerine eritici bir solvent dökülür ve rengin solvente geçmesi sağlanır. Böcek parçalarının solventin içinden filtre ile alınmasıyla boya maddesinin üretim işlemi tamamlanmış olur.
Kaynakça:
http://www.annenotlari.com/oku/7791/-urunlerinde-bocek-kullanan-markalar-ve-urunler
Yazar:Coma Berenices