ABD’li müzisyen, gitarist, söz yazarı ve besteci.
Tam adı Richie Stephan Sambora olan Sambora, 11 Temmuz 1959 tarihinde Polonyalı Adam C. Sambora ve İtalyan Joen Sienilanın çocuğu olarak dünyaya geldi. New Jerseyde büyüdü. Jimi Hendrixin ölümünden sonra 1970 yılında 11 yaşındayken gitar çalmaya başladı. İlk grubunun adı “Richie Sambora and Friendsdi. Asıl ününü Bon Jovi grubunun gitaristliğini yaparak kazandı.
Bon Joviye Katılması
Samboranın “Message” grubu ile çaldığı esnalarda Bon Jovi grubunun kurucusu ve isim babası Jon Bon Jovi, o sıralar yeni kurduğu grubuna deneyimli bir gitarist arıyordu.O yıllarda küçük gruplara konser veren Bon Jovinin bu konserlerinden birinde izleyiciler arasında Richie Samborada bulunuyordu. Konserden sonra Sambora Jon Bon Jovinin yanına giderek beraber çalmayı teklif etti. Jon Bon Jovi neden olmasın diyerek açık kapı bıraktıktan sonra oradan ayrıldı, sonraki günlerde Sambora hakkında daha çok bilgi topladı ve birkaç gün sonra Richie Samborayı arayarak teklifini kabul ettiğini iletti. İlk provalarında Sambora diğer Bon Jovi üyelerinin beğenisini kazandı ve böylece 1983 yılında Bon Jovi grubuna katılmış oldu.
Bon Jovi Kariyeri
Richie Sambora Bon Joviyle bugüne kadar 12 stüdyo albümü ve 5 konser&derleme albümüne imza attı. Grup 21 Ocak 1984’de “Bon Jovi” isimli ilk albümünü yayınladı. Richie Samboranın gitar solosuyla dikkat çektiği “Runaway” şarkısı grubun ilk hiti oldu. Grup bu albümde istediği satış rakamını yakalayamasa da, çıktıkları turnede büyük ilgi gördü. ABDde Scorpions gibi efsane grupların alt grubu olarak sahne aldı. Bu albümden sonra grup ikinci albümleri için hazırlıklara başladı ve 1985’in Martında “7800� “Fahrenheit”” isimli albümü çıkardı. Bu albümden sonra grup, “Ratt” grubunun alt grubu olarak 6 aylık bir turne gerçekleştirdi. Fakat grup istediği çıkışı bu albümle de yakalayamadı.
18 Ağustos 1986 ise Bon Jovi için bir dönüm noktası oldu. O tarihte çıkardıkları “Slippery When Wet” albümü grubu dünya çapında üne kavuşturdu. Şu an klasik olarak anılan albümde günümüzde hala dillerden düşmeyen “You Give Love a Bad Name, Livin’ on a Prayer, Wanted Dead or Alive ve Never Say Goodbye” gibi şarkılar yer alıyordu. Albüm birçok ödülü de beraberinde getirdi. MTV ve Bilboard dergisi gibi otoritelerden önemli ödüller aldı. Albümden sonra turneye başlayan grup, turne boyunca tam 200 konser verdi. 1987 yılında İngilterede ana grup olarak katıldıkları Donnington-Monsters of Rock festivalini 70.000 seyirci izledi ve festival o güne kadar ki en fazla katılımın gerçekleştiği Donnington-Monsters of Rock festivali olarak tarihe geçti.
Bu albümden sonra grup yakaladıkları başarının tesadüf olmadığını göstermek için yeni albüm hazırlıklarına başladı. Yeni albümde Richie Samboranın vokalistlik yapacağı söylentisi yayılsa da bu gerçekleşmedi. 13 Eylül 1988 tarihinde ise “New Jersey” albümü çıktı. Albüm Slippery When Weti aratmayacak güzellikteydi. Birçok hit çıkarmayı başaran albümde “Bad Medicine, Born To Be My Baby, I’ll Be There For You, Lay Your Hands On Me ve Living In Sin” gibi popülerliği halen devam eden şarkılar vardı. Aynı zamanda Jon Bon Jovi ve Richie Sambora MTV müzik ödüllerinde büyüleyici bir akustik performans sergilediler. Bu performansları “MTV Unplegged” serisine ilham kaynağı oldu. 2 yıl süren toplamda 232 konser verdikleri turne sonrası ise grup içinde büyük sorunlar başladı. Turne esnasında sık sık kavga ettikleri söylentileri vardı. Turne sonunda tüm üyelerin ayrı uçaklarla ayrılmaları ise bunu doğrular nitelikteydi.
Richie Sambora ileride o zamanları şöyle anlatacaktı: “”Geriye dönüp o zamanlara baktığımda çok kötü olayların olduğunu hatırlıyorum. Turne bittiğinde hepimiz birer yaşayan ölüye dönmüştük. Turne bittiğinde birbirimize güle güle bile demedik. Hepimiz farklı uçaklara bindik. Kimse umursamıyordu.”” 1990-1991 yıllarına gelindiğinde grup içindeki ipler tamamen koptu. Grup üyeleri biribirleriyle görüşmüyordu. Mecburi verdikleri birkaç konserin kulisinde bile ayrı ayrı odalarda duruyorlardı. Grup üyeleri kendi solo projeleri üzerine çalışmaya başladı. 1990da Jon Bon Jovi “Blaze of Glory” isimli aynı zamanda Young Guns II filminin soundtracki olan solo albümünü çıkardı.1991 yılında ise Richie Sambora “Stranger In This Town” isimli solo albümünü çıkardı.
Sıkıntılı geçen bu dönemin ardından Jon Bon Jovi, ani bir kararla grubu yeniden toplama kararı aldı. Üyelerin birbirleriyle yüzleşmesini ve aralarındaki sorunları çözmesini istedi. Bu süreç 3 ay sürdü. Ricihe Sambora ilerleyen günlerde o günler için şöyle söylecekti: “”New Jersey turnesinin ardından tükenmiştik. Müzik dünyasından da bir birimizden de bezmiştik ama hiç bir zaman bir birimiz için senden nefret ediyorum kelimesini kullanmadık. Hep neden sorusunu sorarak işleri yoluna koymak için çaba sarf ettik. Bu şekilde bitmeyeceğini biliyordum nasıl ve ne zaman olacağını bilmiyordum; ama yeniden bir araya geleceğimiz biliyordum.””�Bu sürecin ardından grup 3 Kasım 1992de “”Keep The Faith”” albümünü satışa sundu. Bu albümün turnesinde daha önce gitmedikleri ülkelere de giden grup 13 Eylül 1993 tarihinde İstanbul İnönü Stadı’nda da Türkiyedeki ilk konserini verdi. Richie Sambora bu albümde uzun gitar sololarıyla dikkat çekti. 1994 yılında grup derleme bir albüm olan “Cross Road”ı çıkardı.Ayrıca albümde Always ve Someday I’ll Be Saturday Night adlı iki yeni şarkıda vardı. Always şarkısı Bon Jovi kariyerinin en başarılı hiti oldu. Hala en sevilen Bon Jovi parçalarının başında gelir.
Bon Jovi 1995 yılında “These Days” albümünü çıkardı. Richie Samboranın gitar tonlarıyla dikkat çektiği albüm Bon Jovinin en olgun albümü kabul edilir. Bu albümden sonra grup Londrada Wembley Stadyumunda 3 gece üst üste kapalı gişe konser verdi. Bu konser birçok kişi tarafından gelmiş geçmiş en önemli Bon Jovi konseri kabul edilir. Bu konser daha sonra “Live From London” adı altında DVD haline getirildi.
(Sambora Wembley Konseri’nde)
1997 yılında grup üyelerin solo çalışmalarına ağırlık vermesi için ara verdi. 1997 yılında Jon Bon Jovi “Destination Anywhere” albümünü çıkardı. Richie Sambora ise 1998 yılında ikinci solo albümü olan “Undiscovered Soul'”u yayınladı.
1999’da tekrar bir araya gelen grup, 2000 yılında “”Crush”” albümünü yayınladı. Bu albümdeki “Its My Life” şarkısı akıllara kazınan Bon Jovi hitlerinden biri oldu. Bunun yanı sıra Bon Joviye “Crush Generation” olarak adlandırılacak bir genç nesil hayran kitlesi kazandırdı. 2002 yılında “Bounce” albümü çıktı. Jon Bon Jovi ve Richie Sambora bu albüm için ağırlıklı olarak 11 Eylül olaylarına değindikleri şarkılar besteledi. 2003 yılında ise eski Bon Jovi hitlerinin akustik versiyonlarının bulunduğu “This Left Feels Right” albümü yayımlandı. Bu albümü 2004 yılında grubun daha önce albümlerinde yer vermediği şarkılardan oluşan 4 CD ve 1 DVDlik “100,000,000 Bon Jovi Fans Can’t Be Wrong” seti takip etti.
15 Eylül 2005te grup 9. Stüdyo albümleri olan “Have a Nice Day”i çıkardı. Bu albümde yer alan “Who Says You Can’t Go” şarkısının country alanındaki başarısı grubu bu tarzda bir albüm yapmaya yöneltti. Jon Bon Jovi ve Sambora bu tarzda parçalar besteledi. 19 Haziran 2007de ise “Lost Highway” albümü çıktı. 2011 yılında grubun rock & rolla geri dönüşü kabul edilen “The Circle” albümü çıktı. Bu albümü grubun hitleri ve 4 yeni şarkıdan oluşan “Greatest Hits” albümü takip etti. Grup Avrupa turnesi kapsamında 8 Temmuz 2011 tarihinde İstanbul Türk Telekom Arenada Türkiyedeki ikinci konserini verdi. 11 Mart 2013te ise “What About Now?” albümü çıktı.
(Sambora ve J.Bon Jovi “Because We Can” Turnesinde)
Solo Kariyeri
Stranger In This Town (1990): Richie Sambora ilk solo albümünü Bon Jovinın dağılmanın eşiğine geldiği zamanlarda çıkardı. Eylül 1990’da çıkan “”Stranger In This Town”” adlı blues ağırlıklı bu albüm hayranlar ve eleştirmenlerden tam not aldı. Albümde baterist ve klavyeci rollerini Bon Jovi’den grup arkadaşlar Tico Torres ve David Bryan üstlendi. Ayrıca “Ms.Bluesman” adlı parçada Eric Clapton solo gitaristlik yaptı. Albümdeki “Ballad of Youth”, “One Light Burning” ve “The Answer” şarkılarını eski grubu “Shark Frenzy”de ki arkadaşlarıyla yazdı. Bunun dışında “Rosie” şarkısının Bon Jovinin New Jersey albümünde olması düşünlüyordu fakat daha sonradan çıkarıldı. Sambora bu şarkıyı kendi albümünde kullandı. Albüm 10 şarkıdan oluşmaktadır. Albümden “Ballad Of Youth” ve “Stranger In This Town” şarkıları single olarak yayımlandı.
Un,discovered Soul (1998): Richie Sambora ikinci solo albümü olan “Undiscovered Soul”u 1998 yılında Bon Jovi üyelerinin solo albümlerine ağırlık vermek için gruba ara verdikleri zamanda çıkardı. Sambora bu albümden sonra Japonya, Avusturalya ve Avrupada turnelere çıktı. Albümde bulunan “If God Was a Woman” şarkısında gelmiş geçmiş en büyük hard rock gruplarından biri olan Aerosmithin solisti Steven Tyler mızıka çalmıştır. Albüm 12 şarkıdan oluşmaktadır.
Aftermath of the Lowdown (2012): Richie Sambora tam 14 yıl aradan sonra 25 Eylül 2012de 3. stüdyo albümü olan “Aftermath of the Lowdown” albümünü çıkardı. Yine rock&blues tarzında olan bu albüm tıpkı “Undiscovered Soul” albümü gibi 12 şarkıdan oluşuyor. Bunun dışında bazı grupların şarkılarına düzenlemeler yaptı. Bir dönem Steven Tyler ile beraber çalıştı. Alice Cooper için Jon Bon Joviyle beraber “Hell Is Living Without You” şarkısını yaptı. Avustralyalı rock/pop şarkıcısı Shannon Holl’un üçüncü albümü “Turn It Up” da ise bestecilik ve gitaristlik yaptı.
Richie Sambora 2013 yılında Bon Jovinin “Because We Can” turnesi esnasında kişisel nedenleri sebep göstererek turneyi yarıda bıraktı. Grup Phil X ile turneye devam etti.Bu olayın ardından Samboranın Jon Bon Joviyle kavga ettiği ve bunun sonucu olarak gruptan ayrıldığı şeklinde iddialar ortaya atıldı. Jon Bon Jovi Samboranın gruptan ayrılmadığı ve hala grubun gitaristi olduğu şeklinde açıklamalar yapsa da bu konuda ki belirsizlik hala sürüyor. Samboranın eşi Heather Lockleardan ayrılması ve alkol bağımlılığı yüzünden rehabilitasyona girmesi sebebiyle zor günler geçirdiği belirtiliyor. Sambora şu an Michael Jacksonın bir dönem gitaristliğini yapmasıyla ün kazanan bayan gitarist Orianthi ile beraber konserler veriyor. Bon Joviye dönüp dönmeyeceği ise hala merak konusu.
Gitar Tekniği
Usta blues gitaristi Eric Clapton, çoğu kişi tarafından gelmiş geçmiş en iyi gitarist kabul edilen Jimi Hendrix ve efsane grup Led Zeppelinin gitaristi Jimmy Page gibi isimleri idol kabul eden Sambora kendi döneminde de çoğu gitaristten farklı bir tarzı vardı. Dönemin popüler ve sürekli kullanılan gitar tekniklerini kullanmayan Sambora kendi tarzını oluşturdu. Sambora bu durumu şu sözlerle ifade ediyor: Çaldığım birçok Bon Jovi hitinde, amaç solo yaratmaktansa, daha melodik ve akılda kalıcı şeyler çalabilmekti. O yüzden sololar daha çok melodik teneffüslerdi. Başka bir enstrüman ya da bir orkestra tarafından çalındığını hayal edebilirsiniz. Yani solo yönlendirmeyle değil de, daha çok melodik yönlendirmeyle yaratıldılar. Etkilieyici ve sahne performansı olan Samboranın konserlerde attığı doğaçlama gitar soloları da çok beğenilmektedir. Bunun dışında Sambora, bir gitar efekt aleti olan ve amfiden gelen sesin bir hortum aracığılıyla gitaristin ağzına verilmesi ve ‘gitaristin ağız harektetleriyle gitardan insan sesine benzer bir ses çıkarmasına yarayan talkbox aletini kullanan gitaristlerdendir. Bu konuyla ilgili ise şunları söylüyor: ” Küçük bir çocukken, Frampton Comes Alive çok büyük bir albümdü. Canlı bir albüm olması hoşuma gitti ve grupları canlı izlemeyi severdim. Eagles grubundan Joe Walsh da talk box’u harika kullanırdı.”
Samboranın talkbox kullandığı şarkılar arasında Bon Jovi hitleri Livin’ on a Prayer, Bad Medicine ve It’s My Life gibi şarkılar bulunuyor.
Hayatı boyunca pek çok ekipman kullanan Richie Sambora ağırlıklı olarak Fender ve Gibson marka gitar kullanmaktadır Sambora için özel üretilen “Fender Richie Sambora Stratocaster” ve “ESP Richie Sambora Signature” adlı gitarlar vardır. Bunların dışında 120’den fazla enstrüman olan koleksiyonu vardır. Her Bon Jovi konserine yaklaşık 35 gitardan oluşan ve toplam değeri 3 milyon dolar civarında olan gitar koleksiyonu götürdüğü söylenir.
(ESP Richie Sambora Signature)
Kaynakça:
http://tr.wikipedia.org/wiki/Richie_Sambora
http://tr.wikipedia.org/wiki/Bon_Jovi
Yazar:Aybike AktaŞ