Artık sokak süslemelerinde bile kullanılan rengarenk şemsiyler varken, şemsiye denince neden akla hep siyah bir araç gelir hiç merak ettiniz mi? Bugün yağmurlu havalarda kullandığımız şemsiyenin kökenleri çok eskiye dayanıyor. Aslına bakılırsa kelime anlamı itibariyle şemsiye güneş için kullanılmalıdır. Çünkü “şems” Farsça’da güneş demektir ve “şemsiye” güneşlik anlamına gelmektedir. Birçok sıcak bölge ülkesinde şemsiye güneşten korunmak için de kullanılıyor. Bunun yanında bir diğer ilginç olan durumsa şemsiyelerin rengi… Peki şemsiyeler neden siyah renktedir?
Tarihteki ilk şemsiyeler bundan yaklaşık 3400 yıl önce Mezopotomya coğrafyasında kullanılmakta ve o dönemlerde asilliğin bir göstergesi olarak rütbe, makam, mevkii belirtmekteydi. Az önce de bahsedildiği gibi Mezopotomyalılar bu ilk şemsiyeyi yağmurdan değil güneşten korunmak için kullanıyorlardı. Öyle ki günümüzde birçok Afrika kabile şefinin arkasında güneşten reisi korumak amacıyla şemsiye tutmak için bir hizmetçi tahsis edilmiştir. Şemsiye’nin İngilizcedeki karşılığı “Umbrella”dır ve Latince gölge manasına gelen “Umbra” sözcüğünden türemiştir.
Aradan yıllar geçince yaklaşık olarak MÖ 1200’lü yıllarda bir zamanlar asillik göstergesi olarak kullanılan bu araç Mısırlıların elinde dini bir anlam kazanmaya başladı. O zamanki Mısır halkı, yukarıdaki gökyüzünün Tanrının vücudundan yapılmış olduğuna ve dünyayı korumakla görevlendirildiğine inanılan bir şemsiye olduğuna iman ederdi. Bu yüzden şemsiye taşımayı bir ahlak göstergesi olarak gören Mısırlılar bu davranış ile ihlaslı davranışlarda bulunduğunu varsayardı.
Romalılar ise Mısırlıların kullandığı şemsiyeyi alarak kadınsal bir sembol haline getirdi. O zamanki Roma topluluğunda hiçbir erkek bu algıdan dolayı şemsiye kullanıyordu. Romalıların yağlı kağıttan imal ettiği bu şemsiyelerin yağmuru geçirmediği fark edilince artık kadınlar asillik göstergesi olan bu aracı yağmurdan korunmak amacıyla da kullanmaya başladı.
Bundan yaklaşık 300 yıl önce Avrupalılar da şemsiyeyi günlük hayatta kullanmaya başladı. Bir tür kumaştan imal ettikleri şemsiyelerin üzerine su geçirmeyen bir yağ tabakası süren Avrupalılar bu sayede yağmurdan korunuyordu. Bu yağın özelliği sadece kumaşa su geçirmezlik özelliği vermesi değildi. Sürülen bu yağ şemsiyeye siyah bir renk de kazandırıyordu. Zamanla şemsiyenin bu siyah rengi erkekler tarafından da benimsendi ve siyah olan şemsiyeler yağmurdan korunmak için erkeklerce kullanılırken beyaz olan şemsiyelerse güzellik ve sosyete seviyesini temsil etmek için kadınlar tarafından kullanılmaya başlandı.
Yağ suyu geçirmezken bir süre sonra kullanılan şemsiyeyi de deforme etmeye başlıyordu. İlerleyen tekniklerle birlikte şemsiye üretiminde farklı metotlar denendi. Şemsiye üretiminde artık yağ kullanılmazken genel bir algı olarak şemsiyeler siyah olarak üretilir ve bu renk farklı cinsiyetler için belirleyici faktör olmuştur. Halen bugün erkekler siyah ve tonlarında şemsiye kullanmayı tercih ederken bayanlar daha renkli ve cıvıl cıvıl şemsiyeler kullanmayı tercih etmektedir.
Yazar:Hasan Demİrcİ