Airbus A350
Airbus A350, hem denizaşırı hem kısa mesafeli uçuşlar için üretilmiş ilk uçaktır.A350, Airbusın ürettiği geniş gövdeli bir ticari yolcu jetidir. Airbus üretime 2010 yılında başlamıştır. Uçak A330 gibi çift motorludur. Uçağın kanatları karbon fiberden üretilmiştir. Yaklaşık olarak 250 ila 350 yolcu taşıyabilme kapasitesine sahiptir. Ancak, bazı modellerinde yapılan değişikliklerle yolcu kapasitesi 440-550 olarak geliştirilmiştir.
Uçak büyük ölçüde A330’un türevi niteliğindedir. Uçak, günümüzde yolcu kapasitesine göre en az yakıt tüketen ticari jet olma özelliğine sahiptir. Öyle ki Boeing serileri arasında yolcu/yakıt oranının en yüksek olduğu 787 Dreamlinerdan bile, %8 daha az yakıt tüketmektedir. Bu kadar verimli olması onun sipariş rekoru kırmasına yol açmıştır. Sadece Katar Havayolları 80 adet 350 serisi sipariş etmiştir. Uçağın geliştirilmesi için harcanan para yaklaşık 15 milyar dolardır. Katar Havayollarının 80 adet A350 siparişinin yanı sıra, toplamda 39 Havayolu şirketi 812 adet A350 siparişi vermiştir. Bu Airbus adına bugüne kadar alınmış en büyük toplu sipariştir.
Uçağın yapımında alüminyum, titanyum, çelik gibi metaller kullanılmıştır. Uçağın ilk serisinde bir koridor sırasında toplam 8 koltuk yer alır 2-4-2, Airbusın artık üretmediği A340 modeliyle koltuk dizaynı bakımından paralellik göstermektedir. A350-1000de A330da olduğu gibi bir sırada 9 koltuk yer alır 3-3-3. A350nin piyasadaki rakipleri bir diğer Airbus üretimi olan A330 ve Boeing 777, 787-Dreamlinerdır. �Uçak tek katlı tasarlanmıştır. Airbus mühendisleri uçağın en büyük serisini Airbus A380nin giriş katı olarak kabul ederler.
Uçağın azamı kalkış ağırlığı, 259 tondur. Azami iniş ağırlığı ise, 193 tondur. Uçağa motor tedariki Rolls Royce tarafından yapılmaktadır. Motorlar Rolls Royceun Trent XWBsidir. A350-800, 129.000 litre yakıt alabilirken A350-1000, 156.000 litre yakıt alabilir. Uçağın olağan seyir hızı 903km/saat iken azami seyir hızı 945km/saattir. Uçağın menzili A350-800 için 15,300km iken 350-1000 için 9,250kmdir.
Airbus A340, geniş gövdeli bir ticari yolcu jetidir. Airbus’ın en çok satış yaptığı modellerinden biridir. Başlıca kullanıcıları Lufthansa, Iberia, Virgin Atlantic, South African’dır. Airbus A340 1991-2011 yılları arası üretim yapmıştır. 20 yılda 377 sipariş almış ve siparişlerin tamamı başarıyla üretilmiş ve teslim edilmiştir. Airbus A340, A330 gibi A300’den ilham alınarak ve neticesinde geliştirilerek üretilmiştir. Bunun yanı sıra A340 A330’a ilham kaynağı olmuştur. A330 büyük ölçüde A340’ın gelişmiş versiyonudur.
Uçak geniş gövdesi ve 4 yüksek turbo fan motorlu oluşuyla deniz aşırı ülkelere düzenlenen seferler için kullanılmıştır. Özellikle Lufthansa 59 adet A340’ı birçok deniz aşırı seferinde kullanmıştır. Uçağın yapımı, kademeli olarak Almanya’nın Hamburg ve Fransa’nın Toulouse kentlerinde gerçekleşmiştir. Testler ise, Kanada’da gerçekleştirilmiştir. Uçak Boeing 747 kadar verimli ve kullanışlıdır. Öyle ki bir A340 ile 12,400 ila 16,700 km yol alabilirsiniz buda neredeyse bir Boeing 777-200LR ve A380’nin menzillerine tekabül eder. A340’ın �4 adet modeli vardır bunlar A340-200, A340-300, A-340-500, A-340-600’dür. Bu modellerin büyüklük sırası ise A340(600-500-300-200).
A340-200 59.39 metre uzunluğundadır. A340-300 ise 63.60 metre uzunluğundadır. A340-500 67.90 metre iken A340-600 75.30 uzunluğu ile Boeing 747-400’den 4 metre Airbus A380 ise 2.3 metre daha uzundur buda onu Boeing 747-8 üretilene kadar dünyanın en uzun jeti yapmaktaydı.
Uçak, Türk Hava Yolları tarafından da kullanılmaktadır. Türk Hava Yolları 4 saat ve üzeri olan birçok uçuşunda Airbus A340’ları kullanmıştır. Bakıldığında 2011 öncesine kadar Türk Hava Yolları New York, Los Angeles, Tokyo gibi şehirlerin tamamına gerçekleştirdiği uçuşlarda A340’ları kullanmıştır. 2011 ve sonrasında Boeing 777-300ER tipi yolcu uçaklarıyla beraber seferler bölüşüldü. Airbus A340 koltuk dizaynı 2-4-2 şeklindedir. Sağ ve sol koridor taraflarında 2’şer koltuk, ortada ise 4 koltuk şeklinde dizayn edilmiştir. Ayrıca uçağın motor tedarikinin birçoğunu Rolls Royce yapmaktadır.
Yazar:Rahman Karasu