Bilgiustam
Bilgiyi ustasından öğrenin

Bayağı Çit Kuşu Nasıl Bir Canlıdır?

0 2.586

Yaygın adı, Bayağı Çit Kuşu; bilimsel adı, Troglodytes troglocfytes’tir. Familyası, Troglodytidae; takımı Passeriforme’dir. Uzunluğu 9 cm, kanat açıklığı, 13-18 cm, ağırlığı 8.5-14 g’dır.

Fiziksel Özellikleri

Bayağı Çit Kuşu Nasıl Bir Canlıdır?Çok küçük, yuvarlak, kısa ve ince kuyruklu, kuyruğu sıklıkla yukarıya doğru dik; ince gagalı, üst kısmı hafif kahverengi ve alt kısmı deve tüyü, gözünün üzerinde uzun, soluk çizgili, kanatları çizgili, paslı devetüyü rengi ve kahverengi, yan tarafları çizgili koyu kahverengi; soluk pembe bacaklı; erkek ve dişiler benzer.

Alışkanlıkları

Sıçrar; alçak ve sık bitkilerin arasından kayarcasına ilerler ve kayaların üstüne konar; yüksek ağaçların tepesinde öter.

Yaşam Çizgisi

Alttan girişli yuvarlak ve aşağıya doğru asılı, sarkık yuva yapar; 5-6 yumurta; kuluçka süresi 14-15 gün; kuluçkada yumurtaların üstünde yatar; yavrular, yumurtadan çıktıktan 16-17 gün sonra yuvadan uçar; bir üreme mevsiminde iki defa yavru çıkartır. Kuru, gıcırtılı veya ‘çıt”, “çit ve ”çurrr” diye cır cır öter; çok hızlı, yüksek sesli, titreşimli, müzikal ötüşlerinde alçak sesli, düz, titrek sesle şakır.

Beslenme Tarzı

Böcekler, örümcekler ve onların yumurtaları ile larvaları, aynı zamanda bazı suda yaşayan hayvanlar ile dut, böğürtlen ve çilek benzeri meyveleri de yerler.

Yaşam Alanı

Ormanlarda ağaçların altındaki bitki örtüsü içinde, bahçelerde, kayalıkların üstünde ve kayalık adalarda.

Türün Durumu

Genellikle yaygın ve sayıları dengeli; aşırı sert geçen kışların ardından ara sıra sayılarında büyük azalmalar olur.

Çok küçük, kavgacı, ağaçların altındaki sık bitki örtüsünün gürültücü kuşu, kendi bölgesine giren yabana kuşları azarladığı veya kendi alanını güçlü ötüşleriyle savunduğu için gözle görülmelerinden çok, sesleri işitilir.

Sadece açık bir alandan kapalı bir yere bir dart oku gibi hızla girerken görünmesine rağmen, bayağı çit kuşunu gösterişli ve neşeli tavırları, bodur gövdesi ve kısa, dik kuyruğu ile tanımak kolaydır. Sıcak kahverengi, neredeyse kızıl kahve renkli, daha koyu kep ve göz çizgisi vardır ve alt kısımları gri devetüyü renklidir. Üst kısımları anlaşılmaz biçimde çizgili olup kanatları, kuyruğu ve yan tarafları daha belirgin bir şekilde çizgilidir.

Uyumlu Kuşlar

Bayağı çit kuşlar, tipik alçak arazi kuşlarıdır fakat Alp Dağları’nda 2400 m yükseklikteki ağaçların üstünde
üremeleriyle uyumlu ve becerikli kuşlardır. Her türlü sık ormanlık arazilerin içinde hızla büyür, çoğalır ve sağlıklı bir şekilde yaşarlar. Uzak, şiddetli rüzgarların her şeyi silip süpürdüğü adalarda, verimli ve çeşitli bahçelerde ve yüksek arazilerdeki taşlı dereler boyunca uzanan bodur makilik ve çalılıkların içinde bulundukları gibi, kurak bölgelerde de yaşarlar.

Alaska’dan, doğuda Büyük Göller’e; Newffoundland ve Nova Scotia ile batı bölgelerde ve güneyde Kaliforniye eyaletine kadar uzanan yerlerde ürerler. Çok kuzey bölgeler hariç Avrupa’nın çoğu yerinde yazın ürerler ve Asya’dan Japonya’ya kadar uzanan kuşak içinde Sibirya’da Kamçatka’da izole olmuş popülasyonlar halinde yaşarlar. Bazı yerel ada soyları, bulundukları yerlerde sürekli yaşasalar da, çoğu kuzey popülasyonu, kışın güneye göç eder. Amerika’da bu kuşlar, çoğu eyalette sadece, onlara adını veren kış mevsiminde ortaya çıkarlar. Aşırı sert geçen kış mevsimlerinde, yerel olarak azalırlar fakat yüksek sayılarda üremeleri, birkaç yıl içinde tekrar eski sayılarına ulaşmalarına olanak verir.

Pır Pır Uçuşlar

Bayağı çit kuşları, çok küçük fakat saldırgan ve yerinde duramayan, huzursuz kuşlardır Bayağı Çit Kuşu Nasıl Bir Canlıdır?Dikenli çalılıkların arasına dalmadan önce bir ağaç dalının üstünden bölgelerine izinsiz giren hayvanları sıklıkla kovarlar Kısa ve alçaktan “pır pır” uçarlar ve bir fare gibi hendek ve çukurların altına girerler. Bazen de yavaşça çalılıklarda kaybolurlar ve yanlışlıkla ortaya çıkarlar. Gündüzleri yalnız olurlar fakat soğuk kış gecelerini geçirmek için 50 kuştan fazlası küçük bir yuvanın içine birlikte tüner. Örümcekler ile kınkanatlılar bu kuşların sevdiği yiyeceklerdir. Ağaç bitleri ile kılkuyrukları ve diğer yerde yaşayan böcekleri yerlerden, bitkilerin içinden, hayvan dışkılarından ve koyu gölgelik yerlerdeki örümcek ağları ile kaplı yerlerden toplarlar. Helikopter böcekleri, yusufçuk, çok küçük balıklar, iribaşlar, küçük kurbağalar ve birkaç tür dut, çilek ve böğürtlen benzeri meyveler de besinleri arasındadır.

Erkek Kuşların Yuvaları

Erkek kuşlar, kendi bölgelerini yüksek sesle öterek savunur. Birden fazla dişi ile çiftleşebilir ve bazen çiftleşecekleri tek bir eşleri olsa bile sekiz kadar yuva yapar. Dişi kuş bu yuvalardan birini seçer ve içini astar ile kaplar. Sonra da kuluçka görevini tek başına üstlenir. Yavrular yuvadan ayrıldıktan sonra 9-18 gün içinde bağımsız olarak yaşamaya başlarlar.

İki veya daha fazla dişi kuş ile eşleşen erkeklerin yavrularının çıkma zamanları çakışabilir fakat çoğu erkek birden fazla dişiyi kendine çekmekte başarısız olabilir. Bazı ada ırkları, tipik olarak tek eşlidir. Böyle durumlarda, erkek kuşlar da yavruların beslenme görevlerini dişi kuşlarla paylaşır fakat birçok anakara kuşu, bu konuda ya çok az görev alır ya da yavrular tüy çıkartıp yuvalarından uçuncaya kadar dişi kuşa hiç yardım etmez. Sadece dişi kuş tekrar yeni yavrular çıkartmak için kuluçkaya yattığında yavruları bakımını üstlenebilir.

Kaynakça:

BBC World

Yazar: Tuncay Bayraktar

Bunları da beğenebilirsin
Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Bu web sitesi deneyiminizi geliştirmek için çerezleri kullanır. Bununla iyi olduğunuzu varsayacağız, ancak isterseniz vazgeçebilirsiniz. Kabul etmek Mesajları Oku