Bilgiustam
Bilgiyi ustasından öğrenin

Cam Tavan Kavramı Nedir?

0 1.147

“Cam Tavan (Glass Ceiling)” benzetmesi, özellikle kadınların iş yerlerinde maruz kaldıkları ayrımcılık sebebiyle, iş yerinde yükselmelerinin engellenmesini anlatmak için kullanılan bir benzetmedir. Benzetme zaman zaman azınlıklara mensup kişilere yönelik olarak da kullanılabilmektedir. Son dönemde özellikle A.B.D.’de Asya kökenlilerin iş yerinde maruz kaldıkları ayrımcılıklar sebebiyle yükselememelerine yönelik olarak “Bambu Tavan” benzetmesi de kullanılmaya başlanılmıştır.

Cam Tavan Kavramı Nedir?Cam tavan benzetmesinde, iş yerinde hiyerarşik olarak yükselmenin yanı sıra, aynı işi yapmasına rağmen daha az ücret alan kadınlar da kastedilmektedir. Bu görünmez bariyerler sebebiyle, kadınlar işlerini en iyi şekilde yapsalar dahi, sıra hiyerarşik olarak yükselmeye veya ücret artışı almaya geldiğinde, kadınlar erkeklere göre daha dezavantajlı olmaktadırlar.

“Cam tavan” benzetmesi ilk kez 1978 yılında Marilyn Loden tarafından bir konferansta kullanılmıştır. Benzetme zaman içerisinde oldukça popülerlik kazanmıştır ve günümüzde de bolca kullanılmaktadır. Terimin popülerliğinin artmasıyla birlikte, 1991 yılında A.B.D.’de konuya ilişkin bir araştırma komisyonu bile kurulmuştur. Kurulan bu komisyon, yaptığı incelemeler sonucunda, kadınların işyerlerinde ayrımcılığa uğramasını önlemek üzere toplam 12 maddeden oluşan bir öneri listesi yayınlamıştır. Günümüze geldiğimizde, her ne kadar 2012-2014 yılları arasındaki bilgileri kapsayan Fortune dergisinin listesine göre kadın CEO sayısı artmış olsa da, dünya genelin 1995 ile 2015 yılları arasındaki dönem incelendiğinde kadınların iş gücüne katılım oranı %52,4’ten %49,6’ya gerilemiştir. Bu durum cam tavan problemi konusunda aslında pek de ilerleme kaydedilmediğini göstermektedir.

Cam Tavan Kavramı Nedir?Ücretlendirme konusunda bakıldığında da kadın ve erkekler arası farklılıklar göze çarpmaktadır. Avrupa Komisyonu tarafından 2008’de yayınlanan rapora göre, AB üyesi ülkelerde kadınların saatlik kazancı erkeklere göre %17,5 daha düşüktür. Konuya ilişkin dünya genelinde ülkelerin durumunu gösteren “Cam Tavan Endeksi” isimli bir liste tutulmaktadır. Bu listeye göre, kadınlara iş yaşamında en az ayrımcılık uygulanan ülkeler İzlanda, Norveç, İsveç ve Finlandiya’dır. Türkiye bu listede 27. Sırada yer almaktadır. Ülkemize ilişkin veriler ayrıntılı incelendiğinde, kadınların erkeklere göre %20 daha az ücret aldığı görülmektedir. Ayrıca ülkemizin nüfusunun yaklaşık yarısı kadın olmasına rağmen, yönetici pozisyonların sadece %12,2’si kadınlar tarafından doldurulmaktadır.

Bütün bu bilgiler ışığında, gerek ülkemizde gerekse dünya genelinde çalışma hayatında kadınlara yönelik bazı ayrımcılıkların mevcut olduğu görülmektedir. Her ne kadar yasalar bu ayrımcılıklara karşı ifadeler içeriyor olsa da, uygulamalar aksi yönde gerçekleşmektedir. Bu sebeple, daha etkili denetim mekanizmaları kurulması ve özellikle kız çocukların okula gitme oranının daha da arttırılması gerekmektedir. Bu uygulamalar ile cam tavan engelinin olumsuz etkilerinin en düşük seviyeye indirilmesi sağlanabilecektir.

Kaynakça:
infographics.economist.com/2016/glass_ceiling/index.html?n=21694011
en.wikipedia.org/wiki/Glass_ceiling

Yazar:Mehmet Umut Pişken

Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Bu web sitesi deneyiminizi geliştirmek için çerezleri kullanır. Bununla iyi olduğunuzu varsayacağız, ancak isterseniz vazgeçebilirsiniz. Kabul etmek Mesajları Oku