Çocuk yetiştirirken ebeveyn tutumları önemli rol oynamaktadır. Çocuk yetiştirmede her anne- babanın tutumları elbetteki farklıdır. Birçok tarz bulunsa da bunlardan en faydalı olanı demokratik tarzdır.
Otoriter tarz yetkici tarzdır. Çocuğun olgunluk seviyesinin üzerinde bir çok kurallar ve beklentiler vardır. Çocuğun ihtiyaçlarına duyarlılık yoktur, sadece katı, otoriter kurallar bulunmaktadır.
İzin verici tarzda ise, evde anne- babadan çok çocuk otoritedir. İlgi ve isteklerin merkezi çocuktur. Çocuğa kural, sınır koyma söz konusu değildir.
Otoriter tarzda ise;bir takım kurallar, standartlar ve beklentiler olsa bile bu kurallar çocuğun olgunluk seviyesine göredir. Yani çocuğun yaşına göre yapabileceği kural ve beklentiler vardır. Bu kuralların neden konduğu çocuğa açıklanmaktadır. Kuralın nedenleri çocuğa anlatılır. Gerekirse model olarak gösterilebilir. Bu kurallar konarken ve çocuğa açıklanırken, bunu anne baba sıcak ve sevecenliğini göstererek yapar. Ebeveyn, çocuğun ihtiyaçlarına ve olgunluk seviyesine duyarlıdır. Çocuk yeri geldiğinde fikrini söyleme hakkına sahiptir. Çocuğa kendi imkanları dahilinde seçenek sunulur, kural belirlenir. Bu süreç karşılıklı anlaşma şeklindedir. Çocuğa kendi kararlarını verebilme imkanı sunmaktadır. Böylece çocuk hatalı seçim yaptığını anladığı zaman, hatalarından ders çıkarmaktadır.
Çocukta sorumluluk duygusunun gelişmesine katkı sağlar. Bunun yanı sıra çocuğa ne öğretmek istenilen ne varsa, çocuğun bunu öğrenebilme sürecini kolaylaştırır. Kural ve sınır olmasına rağmen, demokratik bir ortam olduğu için, çocuğunda fikri alınıp, kurallar katı bir şekilde çocuğa dayatılmadığı için çocuk ailenin vermek istediği tutumu, davranışı kolayca alabilir. Yani demokratik tutum, çocuğun, ebeveynin öğretmek istediği davranışın çocuk tarafından kabul edilmesini ve kolayca uygulanmasını sağlamaktadır. Ortamı müsait hale getirilmekte ve böylece çocuğun kuralı benimsemesi kolay olmaktadır. Çocuğun kendi hayatını kontrol edebilmesine, sorumluluk duygusunun oluşmasına ve öz güveninin gelişimine katkı sağlar.
Çocuk, kendi fikri önemsendiği için ilerde başkalarının fikrini önemseyip, onların fikirlerine saygı duymayı öğrenir. Bunun sonucunda ise topluma uyumlu, saygılı, kendi sorumluluğunu üstlenebilen, özgüven sahibi bir birey yetişmiş olur.
Kaynakça:
Wikipedia
Yazar:Nur ALP