Son dönemlerde işitme kaybı küçük yaşlardaki çocuklar arasında çok sık görülmeye başlanan hastalıklardan biridir. Böyle bir sorun çocuklarda sadece duyma sorununa neden olmaz. Bu duyma sorunu aynı zamanda çocuklarda duyusal, bilişsel ve sosyal gelişimlerine de olumsuz etki eder. Neyse ki işitme engelli çocuklar için üretilen işitme cihazları mevcut.
Çocuklarda İşitme Engeline Neler Sebep Olur?
İşitme kaybının belirtilerinin ya da semptomlarının doğumdan önce ya da doğduktan yaklaşık 3 ay gibi kısa bir sürede belirlenmesi oldukça mümkün. Bir çocuğun işitme kaybına neden olan bir kaç faktör bulunmaktadır. Bunun yanı sıra işitme kaybı vakalarının yarısının ise sebebi yoktur.
– Çocuğunuz erken doğmuşsa ya da yeni doğan yoğun birimi dediğimiz YYBÜ de zaman geçirmişse çocukta işitme sorunları gelişebilir.
– Kan transfüzyonuna neden olan bilirubinin yüksek olması gibi doğumdaki bazı komplikasyonlar işitme kaybında kritik rol oynayabilir.
– İşitme kaybının nedeni genetik olabilir.
– Annenin hamilelik sırasında kullandığı ilaçlar ya da çocuğun erken dönemde kullandığı bazı ilaçların yan etkileri olarak çocukta işitme engeli gelişebilir.
– Çocuklarda tekrarlanan kulak enfeksiyonları, menenjit ya da sitomegalovirüs gibi bazı enfeksiyonlar da işitme bozukluğuna neden olabilir.
İşitme Cihazları İşitme Engellilere Nasıl Yardımcı Olur?
İşitme cihazlarında temel prensip dışarıdan gelen sesleri yükselterek çocuğun duyacağı frekansa getirmektir. İşitme cihazları dijital veya analog olabilir. Dijital işitme cihazları öncelikle dışardan gelen sesleri kod haline çevirir. Analog işitme cihazlarında ise sesler elektrik sinyaline çevrildikten sonra sesler yükseltilir.
İşitme cihazı kullanmadan önce mutlaka bir doktora görümeli ve işitme kaybının olduğu kesinleştikten sonra yine doktor tarafından yönlendirilen odyolog yardımıyla kullanılacak işitme cihazına karar verilmelidir.
Çocuklar İçin Özel İşitme Cihazı Var mı?
Her iki kulakta da işitme kaybı olması halinde çocuğa iki işitme cihazı takılması önerilir. İşitme cihazları bir mikrofon, bir amplifikatör ve bir alıcı ile donatılmıştır.
Dil ve konuşma geliştirme ihtiyacı nedeniyle kulak arkası işitme cihazları dediğimiz BTE cihazlar çocuklar için daha uygundur. BTE işitme cihazları küçük tasarımları ve çeşitli renklerde üretilmesinden dolayı çocuk dostu olarak görülürler. Ancak alacağınız işitme cihazının kalitesine göre pillerin bir haftalık ya da iki haftalık bir sürecin ardından şarj edilmesi gerekliliğinden dolayı sıkıntı olabilir.
Büyük çocuklarda ise daha çok kulak içi işitme cihazları olan ITE cihazları daha pratik olabilir. Bunlar biraz daha az açık ve kulakların içine sığabilecek şekilde tasarlanmışlardır. İki çeşit ITE işitme cihazı bulunur. Bunların ilki ITC dediğimiz işitme kanalına entegre edilenler diğeri ise CIC denilen komple kanal tarzı üretilenler. ITE cihazlar daha çok dil ve konuşma becerisini geliştirmiş ancak daha sonraki zamanlarda çeşitli nedenlerden dolayı işitme yetisini kaybetmiş büyük yaştaki çocuklara tavsiye edilir. Bu cihazlarda alıcı kulak kanalında yer alırken kulak arkasına ise bir mikrofon yerleştirilir.
İşitme Cihazları Çocuklarda Nasıl Kullanılmalı?
İşitme kaybı olan çocukların bu cihazları mümkün olduğunca uzun süreli kullanmaları gerekir. Bebeklikten beri sürekli olarak işitme cihazı kullananlar bu cihazlara alıştıkları için onları rahatsız etmeyecek kendilerinin bir parçası olarak görecektir. İstikrarlı bir şekilde kullanmayan çocuklar ise sürekli bir rahatsızlık hissetmekte ve alışamamaktadırlar. Eğer çocuğunuzun buna alışamayacağını düşünüyorsanız öncelikle çocuğunuzun sevdiği etkinlikler zamanında bunu kulağına takın ardından kulaklıkla geçirdiği zaman aralığını arttırın.
Ayrıca küçük çocuğunuzda bu sorun varsa kulaklığı açıp kapatmanın ya da çıkarılıp takılmasının sadece sizin izninizle ya da siz tarafından yapılması gerektiğini öğretin ve yabancılar için ona dokunulmasının yasak olduğunu bilmelerini sağlayın.Bu çocuğunuzun güvenliğini sağlar.
Yazar:Yunus Yeşilmen