0- 2 yaş Döneminde Cinsel Gelişim:
Bebeklik döneminden itibaren kendini keşfetmeye başlayan çocuklar, kız-erkek cinsiyet ayrımındaki fiziksel özelliklerde farklılıkları doğal olarak merak ederler. Erkek çocuklarında bu keşif kız çocuklarına göre biraz daha erken yaşanmaktadır. Erkek çocukları 6-7 aylıkken, kızlar ise 9’uncu aydan itibaren cinsel organlarını keşfetmeye başlarlar.
Cinsel bölgelerine dokunarak kendilerini tanımaya çalışan çocukların gösterdiği kendilerine dokunma gibi davranışların herhangi bir seksüelliği bulunmamaktadır. Çocukların yaşadığı fiziksel problemlerden kaynaklı olarak, genital bölgede mantar, idrar yolu enfeksiyonu, sıkı bezlemeden kaynaklı rahatsızlıklar, erkek çocuklarında penisin sertleşmesine, kız çocuklarında ise vajinal akıntıya sebep olabilir. Bu fiziksel reaksiyonlar cinsel uyarım olarak algılanmamalıdır.
Bu dönem çocukları için çıplaklık çok doğaldır. Heniz utanma duyguları gelişmediği için cinsel organlarını örtme ihtiyacı duymayabilirler. Çocuklarda ahlaki kavramların kavranması ve uygulanması 6 yaş sonrasında davranışlarına yansımaktadır. 3 yaş sonrasında erkek-kadın arasındaki ayrımı yapmaya ve öğrenmeye başlarlar. Cinsiyete özgü taklitler yapabilirler. Anne ve babalar bu dönemde cinsel organlar için doğru isimleri (Penis, Vajina vb.) kullanmalıdır. Bu kelimelerin tıbbi terimler olduğu düşünülmemelidir. Bu kelimeler kullanılırken gayet doğal bir tavır takınılmalı, gülünmemeli, bu kelimeler birer utanç unsuru olarak kullanılmamalıdır. Zamanla çocuk da bu kelimelerin doğru kullanımını ve telaffuzunu öğrenecektir. Bu dönem çocuklarına cinsel sınırlar anlatılmalıdır. Banyo ve bez değişimi gibi durumlarda bu sınırların değişebileceği izah edilmelidir.
Okul Öncesi Dönemde (2-5 yaşlar) Cinsel Gelişim:
Çocuklarda cinsel gelişim 3 yaş sonrasında hız kazanır. Bu yaşlardaki çocuklat kız-erkek ayrımını yapabilirler. Bu ayrımı kendi kıyafet ve oyuncak tercihleri ile size gösterirler. Kıayfet almaya gittiğinizde araba figürleri olan bir giysiyi gösterdiğiniz kız çocuğu, bu kıyafeti almak istemediğini, bu kıyafetin erkek kıyafeti olduğunu ifade edebilir. Pembe bir pantolon aldığınız erkek çocuğu sadece rengi yüzünden bu kıyafeti giymek istemeyebilir. Size dört yaşındaki bir kız çocuğundan örnek verecek olursak, pantolon giymenin erkeklere özgü olduğunu düşündüğünden sürekli elbise giymek konusunda ısrarcı davranabilir.
Bu dönemde çocuklar anne-baba ya da kardeşlerinin cinsel bölgelerine ilgi gösterebilir, onları görmeye çalışabilirler. Bu şekilde davranan çocuğunuza uygun bir dille herkesin kendi özeli olduğunu öğretebilirsiniz. Kendine dokunma ve mastürbasyon davranışlarını gösteriyorsa, ona kızmadan kendine dokunmanın normal olduğunu ancak bunu yalnız ve kimsenin olmadığı bir ortamda yapması gerektiğini anlatabilirsiniz.
5-7 Yaş Grubu Cinsel Gelişim:
Bu yaşlarda çocukların sosyal ilişkileri daha fazla ve güçlü olur. Sosyal çevresinden cinsellikle ilgili bilgiler, kelimeler öğrenebilir. Fikirler edinebilir. Banyo yaparken ve giyinirken mahrem bölgelerini saklamaya çalışırlar. cinsel içerikli küfürler öğrenmeye açık oldukları bir dönemdir. Kadın ve erkek arasındaki farklılıkları iyice kavramış oldukları gibi bu konudaki ilgileri de artar. Bu yaşlardaki kız çocukları babalarına aşık gibi davranırken birden bire annelerine yakınlaşabilirler. Erkek çocukları da babaları ile daha yakın ilişki kurmaya çalışırlar. Bu dönemde de mastürbasyon devam edebilir. Bu durumda çocuğunuzu cezalandırmadan, daha önce de bahsettiğimiz gibi bu davranışı odasında ve yalnızken yapması gerektiğini ona anlatmalısınız. Bu dönemde çok fazla soru soran çocuğunuza nasıl cevap vereceğinizi şaşırabilirsiniz. Sorularını yanıtlarken net, kısa ve bilmesi gerektiği kadarını anlatmaya özen göstermelisiniz.
Bebekler Nereden Geldiğini Soran Çocuğunuza Nasıl Yanıt Vermelisiniz?
Bu sorunun cevabının cinsel içerikli olması gerekmemektedir. Çocuğun yaşına bağlı olarak karnınızı işaret ederek, bebeklerin annenin karnında büyüdüğünü anlatabilirsiniz. Seni leyler getirdi, açıklamasına toplumca bir son vermeliyiz.
5-6 yaşlarındaki çocuk bu soruyu soruyorsa, daha açıklayıcı bir cevap verebilirsiniz. Kadınla erkek birbirlerini çok severler. Bu sevgi onları birbirlerine yaklaştırınca, erkeğin vücudundan çıkan tohum (bebek), kadının karnına (rahmine) yerleştirilir.bebek burada büyür gelişir sonrasında da dünyaya gelir. Bu cevap bu dönem çocukları için yeterli olacaktır.
Çocuğunuzun “Doktorculuk” Oynarken Mahrem Bölgelerini Gösterirse:
3-6 yas arası çocuklar doktorculuk, evcilik gibi oyunlara bayılırlar. Çocuğunuz bu esnada mahrem bölgelerini gösterebilir ya da sizin üzerinizde bazı oyunları deneyip çamaşırlarınızı açmaya çalışabilir. Bu durumlarda ebeveyn sert bit tavır içerisine girmemelidir. Çocuğunuzun bu gibi davranışları onun cinsel tercihi ya da yönelimi ile ilgili olmayıp, sadece yaşının gereğidir. Çocuğunuz bu yaşlarda cinsel bölgelerini keşfetmeye anlam kazandırmaya çalışırlar. Bu gibi durumlarda, oyunun içerisinde soğukkanlı ve sakin bir şekilde aşırı müdahaleci olmadan girip ilgisini başka yöne çekmeye çalışabilirsiniz. Ancak çocuğunuzun bu davranışına daha kalıcı bir çözüm getirmek istiyorsanız, daha sonra onunla sakin bir şekilde konuşmalısınız. Bu konuşma içerisinde şu konulara dikkat çekmelisiniz:
– Çocuğunuza topluluk içresinde mahrem bölgelerimizi açmamamız, göstermememiz çünkü bu bölgelerin bize özel olduğunu,
– Kendisinden başka biri cinsel bölgesini görmek isterse, doktor ya da anne-babamız dışında kimseye göstermememiz gerektiğini,
– Kendisine bir yabancının dokunmaya çalışması durumunda, o kişiye nasıl tepki vermesi gerektiğini, asla buna izin vermemesini, böyle bir durumla karşılaşırsa hemen size anlatması gerektiğini, anlatmalısınız.
Çocuklarda Cinsel Gelişim İle İlgili Dikkat Edilmesi Gereken Olumsuz Davranışlar:
1. Kendi yaş grubundaki çocuklardan farklı cinsel kelimeler kullanıyor, konuşmaları fazla cinsel içerikliyse,
2. Yaşına aykırı şekilde cinsel bilgiye sahipse,
3. Okulda ya da farklı bir ortamda cinsel eylem gördüyse,
4. Tüm uyarılara rağmen arkadaşlarına-yaşıtlarına karşı cinsel tacizde bulunuyorsa,
5. Özellikle ev dışı ortamlarda ve okulda diğer çocukların ya da yetişkinlerin soyunmasını sıklıkla istiyorsa,
6. Kendisinden 3 -4 yaş hatta daha küçük yaştaki çocuklara aşırı ilgili davranıyorsa,
7. Cinsel yolla bulaşan bir hastalığı varsa,
8. Başka insanların cinsel bölgelerine tehdit veya korkutmak için dokunuyorsa,
9. Kaza ile oluşmamış her türlü cinsel yaralanma veya kanaması varsa,
10. Mastürbasyon ile aşırı derecede uğraşıyorsa,
11. Yaşıtları veya oyuncakları ile sevişme taklidi yaparak oynuyorsa,
12. Başkalarının göreceği şekilde mastürbasyon yapıyorsa,
13. Cinsel içerikli veya pornografik görüntüleri seyrediyorsa,
14. Yetişkinler arasındaki cinsel davranışa şahit olduysa, çocuğunuzu vakit kaybetmeden bir çocuk psikiyatristine götürmelisiniz.
Kaynakça:
psidanismanlik.com
Yazar: Eda Şahan