Bilimsel olarak Melothria scabra olarak bilinen Cucamelon, temelde yemeklere katmak için uygun olan meyvesi için yetiştirilen bir asmadır. Cucamelons, Cucurbitaceae adındaki salatalık ailesinin bir üyesidir ve sandiita (küçük karpuz) olarak adlandırılan Meksika ve Orta Amerika’ya özgüdür. Amerika’nın Batı kolonizasyonu başlamadan önce evcilleştirilmiş bir mahsul olduğu sanılmaktadır.
Popüler yerel bilinen isimleri arasında sürünen salatalık, Cucamelon, Guadeloupe salatalık, Meksika minyatür karpuz, Meksika ekşi salatalık, Meksika ekşi turşusu, Fare kavun ve Pepquinos gelmektedir. Meyvenin adı, bu meyvelerin kavun ve salatalık arasında bir geçiş olduğunu, ancak yalnızca minyatür bir versiyon olduğunu göstermektedir. Salatalık ve farklı cinslerinin üyeleri arasında olmasının yanında bunların büyüme özellikleri, gereksinimleri ve potansiyel zararlıları farklıdır.
Cucamelon Bitkisi Tanımı
Cucamelon, uygun koşullarda 2,5-3 m yüksekliğe kadar hızlı büyüyebilen, tropikal otsu, çok yıllık bir tırmanma asmasıdır. Bitki iyi büyümek için bol miktarda doğrudan güneş ışığı tercih etmektedir. Kumlu, tınlı, killi topraklarda yetişir ve zengin, iyi drene edilmiş toprakları tercih etmektedir. Diğer salatalıklara göre kuraklığa ve zararlılara dayanıklıdırlar. Tıpkı diğer salatalıklar gibi, bu bitkiler de tek bitkidir ve aynı bitkide hem erkek hem de dişi çiçekler üretmektedir. Bu bitkiler kendi kendilerine tozlaşabilir, ancak tek tek çiçekler kendi kendine döllenemezler.
Çiçekler küçük, sadece sarıdır ve yaklaşık dört milimetre çapında beş yapraklıdır. Bu bitki, salatalıklarda olduğu gibi tersi değil, erkek çiçeklerden önce dişi çiçekler çıkması nedeniyle, salatalıklar arasında alışılmadık bir durumdur. Çiçeklenme normalde mayıs-haziran ayları arasında gerçekleşmektedir. Verimli çiçekleri, beyaz çizgili yeşil, tüysüz yüzeye sahip üzüm büyüklüğünde küçük, dikdörtgen kavunlar izlemektedir. Meyveler yaklaşık 3 cm uzunluğunda ve 2 cm genişliğindedir (1.25 inç uzunluğunda ve 0.8 inç genişliğinde) ve çok sayıda çekirdeği vardır. Meyveler çiğ veya pişmiş olarak yenebilirken, kabuğu ve tohumları da yenilebilir. Meyveler, salamura yapmak ve salsa yapmak için ideal bir seçimdir.
Cucamelon’un Geleneksel Kullanımları ve Faydaları
• Bazı kişilerbu bu meyvenin kalp için iyi olduğunu, yaşlanmaya karşı koruduğunu, felç riskini düşürdüğünü ve kanser önleyici özelliklere sahip olduğunu iddia etmektedir.
• Cucamelon hücrelerin, dokuların ve farklı organların canlanmasına yardımcı olarak yaşlanma sürecini engellemektedir.
• Bu meyve, kalp fonksiyonlarını geliştirmeye ve ayrıca kanser gelişimini önlemeye yardımcı olmaktadır.
• Meyvenin, kalbin işleyişini desteklemeye yardımcı olan yararlı bir antioksidan vardır.
• Cucamelons ayrıca vücuttaki yüksek kolesterol seviyelerini düşürebilen ve vücut organlarının çalışmasını artırabilen potasyum ve C vitamini bakımından da zengindir.
• Cucamelon kabuğu kabızlığı azaltmaya yardımcı olan iyi bir diyet lifi kaynağıdır.
• Bağırsaklardaki toksik bileşikleri ortadan kaldırarak kolon kanserlerine karşı bir miktar koruma sağlamaktadır.
• Çok iyi bir potasyum kaynağıdır; sodyumun etkilerine karşı koyarak kan basıncını ve kalp atışlarını düşürmeye yardımcı olur.
• Meyvede bulunan antioksidanlar, hücreleri, dokuları ve organları koruyarak ve gençleştirerek vücudun yaşlanmanın doğal değişikliklerini önlemesine veya en azından uzatmasına yardımcı olur.
• Cucamelons, kötü kolesterol seviyelerini düşürme gücüne sahiptir.
• Cucamelons ayrıca gözlere ve vücudun her iç organına iyi geldiği kanıtlanmıştır.
![Cucamelon (Meksika Karpuzu) Hakkında Bilgiler]()
Cucamelon’un Mutfak Kullanımları
Cucamelon’un Mutfak Kullanımları• Cucamelons tek başına yenebilir, turşu haline getirilebilir, salsada kullanılabilir ve hatta ilave bir lezzet için bir içeceğe konulabilir.
• Cucamelons, turşu şekerlerinin yerine de kullanılabilir.
• Genç, yumuşak meyveleri çiğ yemek için en iyisidir, daolgun tohumlu eski meyveler ise turşu yapmak için daha iyidir.
• Bu meyveler ayrıca, bir partide çeşitli lüks içecek ve içecekleri süslemek için harika bir yoldur.
• Bir bardak suya birkaç tane eklenmesi, salatalık veya limon suyu eklenmiş gibi aromalı su elde etmeyi sağlayabilir.
• Suyu eklemek ve yılın herhangi bir zamanında ferahlatıcı bir içeceğin tadını çıkarmak için şekerli çaylara, meyve sularına veya gazlı içeceklere harika, sağlıklı bir alternatiftir.
• Tıpkı üzümler gibi poşetten veya kaseden yenebilir.
• Bütün cucamelonları (taze, beyazlatılmış veya salamura edilmiş) bir kase zeytinle karıştırılıp içeceklerle servis edibilir.
• Kürdan ile tabak süslemelerinde kullanılabilir.
• Tuzlu kraker ve cips ile servis edilebilir.
• Basit bir jambonlu sandviçte veya bir peynir yanında çok lezzetli bir tat olarak kullanılabilir.
• Tavada kızartmada mükemmeldirler, ekstra doku ve lezzet için doğranıp salsalara eklenebilir.
• Bu meyve sarımsak ve zeytinyağında kızartılarak garnitür olarak servis edilebilir.
Cucamelons Yetiştirmek İçin Gerekli Adımlar
Tohumları Bulmak
Kabak çekirdeği hibrit bir meyve olduğu için gerçekten nadir bulunur. Ancak bunları çevrimiçi olarak satın alabilmek mümkündür. Tohumları almaya karar verilirse, bunların organik ve böcek ilacı içermediğinden emin olunmalıdır. Şayet evde yenilen meyvelerden tohum alınıp ekilecekse, tohumları olgunlaştığında bir hafta boyunca su dolu bir kavanoza konulmalıdır. Sonra tohumları durulanmalı ve bir havluyla kurulandıktan sonra ardından serin bir yerde bir zarfta saklanmalıdır.
İklim
Cucamelonun iyi büyümesi için, 65-75 güne ihtiyacı vardır. Ayrıca sıcak havaya ve 75F ila 85F sıcaklıktaki toprağa ihtiyaçları vardır. Daha soğuk bir bölgede ekilecekse, Cucamelons’u evin içindeki geniş bir saksıda aydınlık ve sıcak bir yerde yetiştirilmelidir.
Evde Yetiştirme
Bu kabakgiller ailesinden olan meyveyi yetiştirmek için Nisan ve Mayıs ayları arasında önce evde köklendirmek gerekir. Tohumları bir tencereye ekilmeli ve daha soğuk havalardan korumak için evde tutulmalıdır. Şayet sera varsa, onları bir saksıya ve yarım inç toprağa ekebilirken sera sıcaklığının 72F civarında olduğundan emin olunmalıdır.
Konum
Cucamelons, ekilecek her saksı arasında 12 inç kare alana ihtiyaç duymaktadır. Bu meyve için doğru güneşli yeri seçmek önemlidir çünkü günde 6 saate kadar doğrudan güneş ışığına ihtiyaç duymaktadır.
Tel Kafes
Cucamelon bir asma bitkisi olduğu için 10 feet’e kadar büyüyebilir, bu nedenle meyvenin gövdesini ve köklerini sabit tutmak için bir tel kafes veya küçük bir kafes kullanılması gerekir.
Toprak
Meyveler besin yönünden zengin toprağa bağlı olduğundan, kabakgiller için kullanılacak mükemmel toprak, kompost veya gübre olacaktır. Aynı zamanda bu toprak bitkinin beslenmesinde besini topraktan alırken oldukça verimlidir. Ayrıca ekilen meyvelerin içine tek tek yemek kaşığı 6-10-10 analiz gübresini de ekleyebilir. Ayrıca, gelişmiş toprak drenajını teşvik etmek için küçük lav taşları eklenebilir. Bu bitki ayrıca her ay 3 inçlik bir yan kompost sargısına ihtiyaç duyacak, bu da ilk cucamelonu ektikten iki ay sonra başlanması gereken bir dudumdur.
Sulama
Bu meyvenin sürekli bir nem kaynağına ihtiyacı vardır. Özellikle yaz aylarında her 5-7 günde bir inç suya ihtiyaç duyarlar. Bu, meyvenin büyümesini ve gelişmesini garanti eden bir koşuldur. Bu nedenle toprağın ilk 6-15 inçlik kısmını sık sık sulanması gerekecektir. Soğuk bölgelerde yaşayanlar için, meyveyi sınırlamak için 3-4 inçlik hafif bir malç tabakası kullanılabilir.
Zararlılar ve Yeniden Tohumlama
Cucamelons çok dayanıklı meyvelerdir ve beklenmedik koşullara maruz kalabilir. Bu onları zararlılara ve hastalıklara karşı da dirençli kılar. Ayrıca, bu meyve kendini yeniden tohumlayarak gittikçe çoğalma imkanı bulur.
Asmalar
Dalların bükülmesini ve zarar görmesini önlemek için sarmaşıkları büyürken birbirine sarmak gerekebilir. Asmalar hızla büyürler ve onları sürekli şekillendirmek gerekir, çünkü bu düzenleme çok esnek oldukları zamanda en iyi şekilde yapılabilir.
Hasat
Çiçek açtıktan sonra cucamelon meyvelerini vermeye başlar. Meyve bir üzüm büyüklüğüne ulaştığında, hasat edilmeye hazır durumdadır demektir. Meyveler farklı şekilde büyüdüğü için hepsini aynı anda toplamak gerekmez. Meyveyi toplarken bitkiyi koparmamaya dikkat edilmelidir. Cucamelon hasadı için mevsim temmuz ayında başlar ve kasım ortasında bitmektedir.
Budama
Cucamelons, budama gerektirmez, ancak sezon sona erdiğinde, her iki şekilde de yapılabilir, özellikle de ölmekte olan yapraklar görülürse bu yapılmalıdır.
Kaynakça:
https://en.wikipedia.org/wiki/Melothria_scabra
https://npgsweb.ars-grin.gov/gringlobal/taxonomydetail.aspx?id=24053
http://www.theplantlist.org/tpl1.1/record/kew-2373236
https://gd.eppo.int/taxon/MEESC
Yazar: Özlem Güvenç Ağaoğlu