Bilgiustam
Bilgiyi ustasından öğrenin

Doğru Meslek Seçiminin İlkeleri

1 390

Doğru Meslek Seçiminin İlkeleri“Sevdiği işi yapan, yaşamı boyunca bir gün bile çalışmamış olur.” sözü, yaşamıyla ne yapacağına karar vermek üzere olanlara anımsatılması gereken çok eski bir özdeyiştir. Gerçekten de, doğru mesleği seçenler için, her gün işe gitmek bıktıran bir yük olmaktan çıkar. İlk bakışta bir kariyer seçmek çok güç görünebilir. Binlerce kariyerin arasından, “kişiye çalıştığını hissettirmeyecek” olan nasıl seçilir? Belki biraz abartılı bir soru olsa da, insanın sevdiği bir işte çalışması, kişinin tüm yaşamı seçtiği o mesleğe göre biçimlendiğinden, çok önemlidir.

Bir üniversiteyi, fakülteyi, bölümü seçmek, “havasına” bakılarak ya da bazı hırslara kapılarak yapıldığında, geri dönülmesi zor bir hata yapılmış olur. Doğru meslek seçimi, kişinin ilgi alanlarının, yeteneklerinin, değer yargılarının ve kişilik yapısının doğru değerlendirilmesine bağlıdır. Kazanç olanaklarının, alan ve görev tanımlarının da göz önünde bulundurulması gerekse de, bunlar iş tatminine katkıda bulunmak açısından, kişinin mesleğinin, yeteneklerine, bilgi birikimine, karakter özelliklerine ve motivasyonlarına uygun olmasından daha önemli değildir.

Kariyer Planlama Sürecinin Aşamaları

“İlk işiniz” kendiniz hakkında olabildiğince “doğru” bilgi edinmektir. Eğer kendiniz hakkında bilmeniz gereken her şeyi bildiğinizi düşünüyorsanız, değerlendirme ölçeklerinin sonucunda keşfedecekleriniz sizi şaşırtabilir. Kariyer planlamanızda size yardımcı olması için bir kariyer danışmanıyla görüşebilirsiniz.

Bir kariyer seçerken, doğru karar vermenize yardımcı olacak iki şey vardır. İlki, kendiniz hakkında bilgi sahibi olmaktır. İkincisi de, bu bilgiye dayanarak iyi uyum sağlayabileceğiniz kariyerleri ayrıntılarıyla incelemektir. Bunlar, kariyer planlama sürecinin iki aşamasıdır. İnternette aklınıza gelen herhangi bir kariyer hakkında sayfalarca bilgi bulabilirsiniz, ancak kendinizi tanımak hakkında daha fazla çaba sarf etmek zorundasınız.

Doğru Kimlik Değerlendirmesinin Yapılması

Bir değerlendirmenin doğru sonuç vermesi için, bireyin işle ilgili yargıları, ilgi alanları, kişilik tipi ve yetenekleri hesaba katılmalıdır. Bu karakteristikler ancak birlikte ele alındıklarında kişinin “kim” olduğunu ortaya çıkarırlar:

1 – Yargılar: Yargılarınız, sizin için değerli olan fikirler ve inançlardır. Seçeceğiniz alanla ilgili değerler arasında özerklik, prestij, güvenlik, kişilerarası ilişkiler, başkalarına yardımcı olma, esnek çalışma takvimi, açık havada çalışma, boş zaman ve yüksek maaş sayılabilir. Bir alan seçerken bunları dikkate alırsanız, işinizden beklediğiniz tatmini elde etme şansınız daha yüksektir.

Doğru Meslek Seçiminin İlkeleri2 – İlgi Alanları: Çeşitli etkinliklerle ilgili beğenileriniz veya beğenmedikleriniz ilgi alanlarınızı oluşturur. Stanford Üniversitesi’nden Edward K. Strong ve diğer psikologlar yıllar önce, benzer ilgi alanlarını paylaşan kişilerin benzer mesleklerden zevk aldıklarını keşfettiler. Bu kurama dayanılarak, kariyer geliştirme uzmanlarının, kariyer planlaması konusunda danışanlarına yardımcı olmak için kullandıkları bir değerlendirme ölçeği olan “Strong İlgi Envanteri” geliştirildi. Bu İlgi alanları arasında okuma, koşma, golf oynama ve örme örnek verilebilir.

3 – Kişilik: Kişiliğiniz sosyal özelliklerinizden, güdüsel yönelimleriniz, ihtiyaçlarınız ve tutumlarınızdan oluşur. Carl Jung, kariyer planlamasında yaygın olarak kullanılan bir kişilik envanteri olan “Myers-Briggs Tip Göstergesi”nin (MBTI) temelini oluşturan bir kişilik kuramı geliştirdi. Tipinizin ne olduğunu bilmek, bir mesleği seçmenize yardımcı olabilir. Çünkü belirli kişilik tipleri, belirli kariyerlere ve çalışma ortamlarına daha uygundur.

4 – Yetenek: Bir bireyin doğal beceri edinme, öğrenme ve uygulama kapasitesini ifade eder. Örnek olarak, matematik, fen, görsel sanatlar, müzik, sözel veya yazılı iletişim, okuduğunu anlama, mantık ve akıl yürütme, el becerileri, mekanik veya uzaysal ilişkiler sayılabilir.

Meslekler Hakkında Doğru Bilgi Edinme

Kişinin kendisi hakkında doğru ve ayrıntılı bilgi edinmesi, bu bilgiye uyum gösteren meslekler listesini oluşturmayı kolaylaştıracaktır. Ancak doğru kariyeri bulma arayışı burada bitmemektedir. Bazı meslekler mükemmel görünebilir, ancak aralarında bazı yanlış olanlar da olabilir. Kişiliğe, ilgi, değer ve yeteneklere tam uyumlu bir eşleşme gibi görünebilir, ancak başka açılardan uygun olmayabilir. Örneğin, o işin gerektirdiği bazı görevler sıkıcı olabilir, prestiji zayıf olabilir veya öğrenim süreci çok büyük gayret gerektirebilir.

Listenizdeki mesleklerin ayrıntılarını, bugününü olduğu kadar, örneğin istihdam oranındaki değişim tahminlerini, yani on yıl sonraki geleceğini, hem ülke bazında hem de dünyadaki durumunu istatistik verilere bakarak çok iyi araştırmalısınız. Ayrıca, seçmek üzere olduğunuz meslek bir yüksek lisans hatta doktora derecesine sahip olmayı gerektiriyorsa ne gibi hazırlıklar yapmanız gerektiğini de araştırmalısınız.

Bir mesleğin öğrenimi için yapacağınız zaman ve para yatırımı, staja veya işe başlamaya hazır olduğunuzda, o meslekteki fırsatların çok sınırlı olduğunu görürseniz, zaman, emek ve para kaybına ve büyük bir hayal kırıklığına dönüşebilir. Listenizi birkaç seçeneğe indirdikten sonra, o mesleklerdeki kişilerle görüşmeler yapmanız size çok önemli ipuçları sağlar ve daha doğru bir karar vermenize yardımcı olabilir.

Kaynakça:
– Bernard Percy, Lee Eichenbaum, “Your Right Career: How to Make the Right Choice for Your Education and Career Path”, CreateSpace Independent Publishing Platform.
– Paul D. Tieger, Barbara Barron, Kelly Tieger, “Do What You Are: Discover the Perfect Career for You Through the Secrets of Personality”, Little, Brown Spark.

Yazar: Oben Güney Saraçoğlu

1 yorum
  1. Puanus diyor

    Aslında yazınızı her tercih dönemindeki öğrencinin okuması lazım. Böylelikle doğru kararlar verebilirler.

Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Bu web sitesi deneyiminizi geliştirmek için çerezleri kullanır. Bununla iyi olduğunuzu varsayacağız, ancak isterseniz vazgeçebilirsiniz. Kabul etmek Mesajları Oku