Bilgiustam
Bilgiyi ustasından öğrenin

Elektrikli Araba Aküleri Hakkında Bilinmesi Gerekenler

0 324

Sürdürülebilir mobiliteye geçiş ve ulaşımın elektrifikasyonu, iklim değişikliğini durdurmak ve Dünyayı kurtarmak için çok önemlidir. Orta vadede elektrikli araçlar, yanmalı motorların yerini alacaktır. Dolayısıyla bu, aynı zamanda çevreye daha duyarlı olması gereken daha dayanıklı ve verimli elektrikli pillerin araştırılmasını ve geliştirilmesini gerektiren bir değişikliktir.
Elektrikli araçlar kirletici emisyonlar yaymaz ve geleceğin karbondan arındırılmış dünyası için uygundur. 2018 yılında yayınlanan Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) raporu, ulaşım karbon ayak izinin küresel sera gazı emisyonlarının (GGE) yaklaşık %30’unu oluşturduğunu ortaya koymaktadır. Bunun yanında giderek daha katı olan taşımacılık emisyon düzenlemeleri ise dünya çapında yürürlüğe girmektedir. Avrupa Birliği (AB), sera gazlarını 2050 yılına kadar 1990 seviyelerine göre %60 azaltmayı taahhüt etmiş olup, sürdürülebilir hareketlilik ve ulaşım elektrifikasyonuna geçiş ise hız bir şekilde büyümektedir.

Elektrikli Araba Aküleri ve Avantajları

Elektrikli araçlar kirletici gazlar yaymazlar ve önümüzdeki karbondan arındırılmış gelecek için gereklidirler. Bu, satışlardaki kademeli bir artışta açıkça görülmektedir. 2019’da 2,2 milyon elektrikli otomobil satılmıştır ve bu satış rakamları 2018’e göre %10 daha fazladır. Böylece şimdi satılan her 40 otomobilden biri fişe takılabilir. Bunların %74’ü yalnızca pille çalışmakta, elektrikli araçlar (BEV) ve kalan %26’sı plug-in hibrit elektrikli araçlardır (PHEV).
Herkes ulaşımın geleceğinin elektrikli olacağını kabul eder durumdadır. Ancak uzmanlara göre hala yanıtlanmamış iki soru vardır, bu sorular;
• Elektrikli otomobil satışları, yanmalı otomobil satışlarını ne zaman geçecek?
• Hangi tür piller en iyi performansı sunacak?
Bloomberg New Energy Finance’in (BNEF) elektrikli araçlarla ilgili yıllık raporuna göre, satışların önümüzdeki on yılda büyümeye devam etmesi beklenmektedir. Böylelikle elektrikli bir araç satın almanın maliyeti de daha uygun hale gelecektir. Gerçekten de Bloomberg’e göre elektrikli otomobiller, 2022 yılına kadar eşdeğer benzinli versiyonlardan daha ucuz olacaktır.
Elektrikli Araba Aküleri Hakkında Bilinmesi GerekenlerElektrikli mobilite devriminin önemli bir yönü, son yıllarda piyasaya hakim olan lityum iyon pillerin fiyatlarının düşmesi olmuştur. BNEF’e göre, bu tip pilin fiyatı 2010’da kilovat saat başına 1.100 dolardan (kWh) 2019’da 156 dolara (%-87) düşmüş ve 2024 yılına kadar 100 dolara kadar düşmesi beklenmektedir.
Elektrikli araçların çevreyi korumanın yanı sıra, yanmalı araçlara göre başka avantajları da vardır ve bu da onları alıcılar için son derece çekici kılar. Bu avantajlardan bazıları şu şekildedir;
• Daha az arıza: Geleneksel bir motor, vites kutusu veya debriyaj olmadan bu tip arızalar büyük ölçüde azalır.
• Kolay bakım: Yanmalı araçlardan daha basit mekaniklerle bakım daha basittir.
• Daha düşük tüketim: Bir garajda bir gecede şarj edildiğinde, geleneksel bir araçtan çok daha ekonomik olan 100 kilometre (Km) seyahat etmek elli sent ile bir avro arasındadır.
• Daha az kısıtlama: Kirlilik, hükümetlerin şehir merkezlerindeki araçlara sıkı koşullar getirmesine neden olmuştur. Bunlar, serbestçe dolaşabilen elektrikli araçlar için geçerli değildir.
• Vergi avantajları: Birçok ülkede, elektrikli otomobillere, yanmalı motorlu araçlara göre tescil ücreti, yol vergisi vb. gibi ayrıcalıklı muamele uygulanmaktadır.

Elektrikli Akü Nedir ve Nasıl Çalışır?

Elektrikli otomobil aküsü, alternatif veya sürekli akım motoruna iletmek için elektriği depolayan bir enerji akümülatörüdür. Ancak önemi bundan çok daha fazladır. Pil, bu araçları sürdürülebilir kılan, onu fosil yakıtlara olan bağımlılığından kurtaran kaynaktır. Piller, alıcıların endişelerinin merkezinde yer alır; bu endişeler aracın menzili( bir aracın şarj edilmeden önce kat edebileceği mesafe), şarj süresi ve fiyatıdır.
Pil dünyası, son on yılda benzeri görülmemiş bir devrim yaşamıştır. Sonuç olarak, elektrikli otomobillerin ortalama menzili önemli ölçüde artmış ve menzil kaygısı olarak bilinen durumdur. Bu kaygı alıcıların sınırlı menzil nedeniyle kendilerini yol kenarında bulma korkusudur ve bu da satışları sekteye uğratmıştır. Ancak, pillerin ilerleme kaydettiği tek alan menzil değildir; şarj süreleri de iyileştirilmiştir. Mesela on dakika kadar hızlı şarj ile verimlilikleri ve yaşam döngüleri iyileştirilmiştir.

Elektrikli Araç Akülerinin Özellikleri

Elektrikli araç aküleri birkaç yönden özeldir ve bir aküyü özel kılan başlıca özellikler vardır. Bu özellikler şunları içerir:
Yoğunluk
Bir pilin ağırlığına göre depolayabildiği enerji miktarıdır. Yoğunluk ne kadar büyük olursa, depolama kapasitesi o kadar büyük olur ve araç menzili o kadar uzun olur. Wh/kg (kilogram başına watt-saat) olarak ifade edilir.
Voltaj
Elektrikli Araba Aküleri Hakkında Bilinmesi GerekenlerPilin, pilin ağırlığının kilogramı başına sağlayabileceği güçtür, bu nedenle W/kg (Kg başına Watt) olarak ifade edilir. Güç ne kadar büyük olursa, aracın performansı da o kadar yüksek olur.
Verimlilik
Pilin performansı, yani şarj işlemine verilen enerjiyle ilgili olarak sunabileceği enerji yüzdesidir.
Yaşam döngüsü
Kapasitelerini kaybettikleri için pilin değiştirilmeden önce kaç kez şarj edilip boşaltılabileceğidir. Pil ne kadar çok döngüye sahipse, o kadar uzun süre dayanır.
Şarj hızı
Şarj süreleri arabanın modeline göre değişen sürelerle üç tür şarj vardır: hızlı (10-40 dakika), hızlı (1,5-3 saat) ve yavaş (5-8).

Elektrik Araç Aküsünün Ömrü Nasıl Uzatılır?

Geotab’ın 2019 yılında yaptığı araştırmaya göre elektrikli otomobiller her yıl menzillerinin ortalama % 2,3’ünü kaybetmektedir. Elektrikli araba aküsüne iyi bakmanın ana adımları şunlardır:
• Pili cep telefonları ve dizüstü bilgisayarlar gibi tamamen şarj etmekten ve boşaltmaktan kaçınılmalıdır.
• Araç, akıllı şarj cihazlarıyla ve mümkünse yavaş şarj cihazıyla şarj edilmelidir. Hızlı şarj, sık kullanıldığında pil ömrünü %1 kısaltır.
• Elektrikli arabalar kentsel ortamlarda en iyisidir. Yavaşça hızlanılmalı ve termal yönetim sistemini tetiklememek için güneşte park edilmemelidir.
• Fren sistemi aküyü şarj etmeye yardımcı olur, bu nedenle frenler ne kadar çok kullanırsa, akü o kadar uzun menzili olur.

Elektrikli Araç Akülerinde Son Gelişmeler

Piller sürekli üzerinde yenilik yapılan bir alandır. Yakın zamanda İsviçreli startup Innolith AG, ağırlığını veya boyutunu artırmadan daha fazla enerji depolayabilen ve menzili 1.000 km’ye kadar çıkarabilen daha yoğun bir pil geliştirdiğini duyurmuştur ve buradaki sır; yanıcı olmayan elektrolitlere sahip lityum piller olmasıdır. Melbourne Üniversitesi’ndeki bir grup araştırmacı, aynı menzile sahip bir lityum ve kükürt pilinin geliştirildiğini duyurmuştur.
Elektrolit bazlı katı hal piller de daha ucuz, daha hafif ve daha küçük olmaları, enerji yoğunluğunu artırmaları ve ısınmayı önleyecek güvenlik sistemlerine ihtiyaç duymamaları nedeniyle sektörde ön sıralarda yer alabilir. Başka kaynaklar, silikon anotlu pillerin bir lityum pilden on kat daha fazla enerji depolayabildiğini ve grafen bazlı anot malzemelerinin pil kapasitesini artırabileceğini belirtmektedir. Bu, lityumun iki katı enerji yoğunluğu ve kullanım ömrü ile şarj sürelerini önemli ölçüde azaltabileceğini göstermektedir.

Kaynakça:
https://www.carmagazine.co.uk/electric/ev-car-battery-capacity-tech/
https://www.iberdrola.com/innovation/electric-car-batteries

Yazar: Özlem Güvenç Ağaoğlu

Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Bu web sitesi deneyiminizi geliştirmek için çerezleri kullanır. Bununla iyi olduğunuzu varsayacağız, ancak isterseniz vazgeçebilirsiniz. Kabul etmek Mesajları Oku