Gözlerimizin sağlığının bekçisi olan göz kapaklarının ne gibi tehlikelerle karşılaşabiliceğinin farkında mısınız?
Gözkapakları, kapalı oldukları zaman, gözü kapayan ve 2 bölümden oluşan bir tür disk oluştururlar. Bunlar; üst gözkapağı ve alt gözkapağıdır. Gözkapağının iç yüzü, gözünde bir bölümünü örten göz sümüksel zarıyla kaplıdır.
Gözkapağının iç yanı, bağ dokusundan bir kütle (tars) ve alt kapağı kapatıp üst kapağı kaldırabilen kaslar içerir. Çevrede, yabancı cisimlere karşı ek bir koruyucu oluşturan kirpikler bulunur.
Gözkapağına salgıların gelişini sağlayan pek çok kanal vardır.Bunlar gözyaşı bezleri, Meibomius bezi, Zeiss bezidir.
Gözde Çıkan Arpacık
Zeiss bezi, kirpiklerin dibiyle ilişkidedir ve iltihaplanarak arpacığı oluşturur. Arpacık Genellikle gözkapaklarının dış yüzünde oluşan küçük bir apsedir. Sorumlu mikrop genellikle stafilokoktur.
Başlangıçta gözde yabancı bir cisim bulunduğu duygusu veren bir tahriş ortaya çıkar. Gözkapağında ağrılı, kırmızı ve şişkin bir bölge belirir. Gözkapağı şişer, ağrı yoğunlaşır. 24 saat içinde arpa tanesine benzer (arpacık adı buradan gelir) bir şişlik halinde niteleyici görünüm ortaya çıkar. Bazen sarı bir nokta görülür. Arpacık patlar ve şrşn çıkar. Hepsi 4 günde geçer. Sonuç olarak arpacık göz kapaklarının yağ bezlerinde yerleşen bşr çıban biçimidir.
Şalazyon, gözkapağının altından çıkıntı yapan küçük bir urdur. Arpacığa çok benzer. Arpacıkla arasındaki fark bunda enfeksiyon olmamasıdır. İyileşmesi güç olan bir şişliktir.
GÖZKAPAĞI KENARI İLTİHABI
Gözkapaklarının serbest kenarlarında bulunan bir rahatsızlık olan gözkapağı kenarı iltihabı, bu kenarların hafifçe şişmesiyle kendini gösteren bir enfeksiyondur. Gelişmesi uzun sürer, genel durum bozuksa, ciddileşir. İlaçla tedavi edilir.
GÖZKAPAĞI KENARININ DIŞA VEYA İÇE DÖNMESİ
Gözkapağının bu hastalıklarında gözkapağı ya dışa (ektropion) ya da içe (entropion) dönmüştür. Alt gözkapağının içe dönmesine yaşlılarda sık rastlanır. Saydam tabakaya ya da sümüksü zara değen kirpikler bu yapıları tahriş eder.
Göz Kapağı Hastalıklarında Ne Yapmak Gerekir?
Normalde göz, mikrop kırıcı tuzlu bir sıvı olan gözyaşı ile sürekli olarak her gözümüzü kapatıp açtığımızda yıkanır. Gözyaşı aralıksız bir şekilde gözde akışını sürdürür ve burun yoluyla vücudun dışına boşalır. Gözün kaynatılmış bazı otların suyuyla çay, papatya ve benzerleri ile yıkamak toplumda yaygın bir inançtır. Oysa mikroskopta incelendiklerinde bunların gerçek bir mikrop üreme ortamı oldukları ve gözü tahriş edebilecek sert cisimler içerdikleri fark edilir.
Kuşkusuz piyasada uygun ve zararsız maddelerde satılmaktadır. Ama genellikle gözü yıkamak için ürünler ya da göz ilaçları, ancak göz enfeksiyonu varsa ya da gözde enfeksiyon belirme olasılığı varsa kullanılmalıdır.Yani göz enfeksiyonlarına karşı yıkanabilir ama olanak varsa hekimin önerdiği maddeler kullanılmalıdır.
Yazar:Enes Eker