Haftada üç defadan az tuvalete çıkma ve dışkının sert ve kuru olması durumuna kabızlık denmektedir. Kabızlık oluşumunun birçok sebebi vardır ama bu sebeplerin ilk sırasını aldığımız besin maddeleri oluşturmaktadır. Aşağıda kabızlığa yol açan besinleri açıklamaya çalıştık.
Kabızlığa Yol Açan Besinler
Beyaz Ekmek: Çok az lif içerir ve işlenmiş bir ürün olduğundan kabızlık sorunu olanların tüketmemesi gerekir. Kabızlık sorunu olmayanların da çok fazla tüketmemesi gerekir. İşlenmiş arpa, buğday ve çavdar ürünlerinden de uzak durmak gerekir.
Çikolata: Tüketilen gıda maddeleri içinde kabızlığa en çok neden olan üründür. Yüksek şeker içermesi ve neredeyse hiç lif barındırmaması bunda ana etkendir.
Kafein: Kahve ve kola kabızlığa yüksek oranda sebep olurlar. Kafeinin vücudu susuz bırakması bunda ana etkendir. Böylece sindirim esnasında bağırsaklarda yeterli miktarsa su bulunmamasına sebep olur.
İşlenmiş Rafine Yiyecek Ürünleri: Bu tür ürünleri ne kadar çok tüketirseniz kabızlık sorununu o kadar sık yaşarsınız. Patates cips, hamburger, pizza, konserve gibi yiyecek ürünleri kabızlığın sebepleridir. Bunların dışındaki neredeyse diğer tüm hazır gıdalar da potansiyel kabız yapıcılardır.
Kabızlığa Yol Açan Diğer Etkenler
Alınan birçok ilaçlar kabızlığın sebebi olabilirler. Sürekli ilaç kullanılması durumunda doktordan mutlaka kabızlık için de ek bir hap istenmelidir.
Seyahatten sonra oluşan hava değişimi ve daha önce pek yenmemiş olan bazı gıda ürünlerinin yenmesi kabızlığa neden olabilir.
Hamilelik esnasında oluşan hormon değişiklikleri kabızlık sebebi olabilir.
Belirtileri
- Bağırsak hareketlerinin yavaşlaması ve buna bağlı olarak daha az tuvalete çıkmak
- Ikınmaya sebep olan sertleşmiş dışkı
- Karın ağrılarının oluşması
- Gaz ve şişkinlik oluşması
- Gaz çıkarmada zorlanma
- İştahsızlık
- Ağızda oluşan kötü tat ve nefesin kokması
Kabızlıktan korunmak için besin lifi açısından zengin gıdaları bol bol tüketmek gerekir. Çikolata, kola, kahve tüketiminde aşırıya kaçılmamalıdır. Yüksek şeker içeren gıdaların tüketiminde aşırıya gidilmemelidir. Aşırı yağlı gıdaların tüketilmemesi ya da az tüketilmesi gerekmektedir. Günde 2,5-3 litre su tüketmeye azami özen gösterilmelidir. Gün içerisinde olabildiğince hareketli olunmalıdır ve asla susuz kalınmamalıdır. Günde 1-2 bardak ayran veya bir kâse yoğurt yemeye gayret edilmelidir. Yoğurdun bağırsaklar için son derece faydalı bir kaynak olduğu unutulmamalıdır. Bir haftadan uzun süren kabızlık durumlarında mutlaka bir doktora gidilmeli ve asla ihmal edilmemelidir.
Yazar:Ensar Türkoğlu