Günümüzde bakıldığında, hayvanlar insanlar tarafından oldukça fazla sevilmekte ve bazıları insanların en sadık dostu olabilmektedir. Şüphesiz ki bu konuda akla ilk gelen hayvan türü ise, sadıklığı ve dostluğuyla tanınmış olan köpeklerdir.
Köpek türleri içerisinde de, bazı türler ön plana çıkmakta ve diğer türlere oranla gördükleri ilgi daha fazla olabilmektedir. Aynı zamanda daha çok sevilen köpek türleri, bölgelere ve ülkelere göre değişebilir. Türkiye açısından bakıldığında ise kangal köpekleri, bu konuda en üst sıralarda yer alan köpek türleridir. Kangal köpekleri, Türkiye’de en çok sevilen, hakkında en fazla araştırma yapılan ve köpek türleri arasında ilk sıralarda yer alan bir türdür.
Bu köpekler hakkında en fazla yapılan araştırma ise, kangal köpeklerinin nasıl ürediğine dairdir. Yapılan bilimsel araştırmalar sonucu bu konuda kesin bilgilere ulaşılamazken, kangal köpeklerinin saf bir ırk olduğu genetik araştırmalarla kanıtlanmıştır. Yani bu özel tür, bazı Avrupa ırklarında olduğu gibi suni yollarla üretilmemiştir. Bu da, kangal köpeklerini çok daha özel kılmaktadır. Doğal yollarla kendi içlerinde üremekte olan kangal köpeği ırkında en güçlü erkeklerin genleri, bir sonraki kuşağa aktarılmaktadır. Bu da, çok özel olan kangal köpeklerinin yüzyıllar boyunca Anadolu’nun oldukça sert iklim şartlarına nasıl dayandığını açıklamaktadır.
Kangal köpeklerinin özellikleri incelendiği takdirde, bu ırkın son derece sakin yapılı ve de akıllı oldukları akla gelen ilk özelliklerdir. Fakat bu özelliklerine rağmen, kangal köpekleri oldukça korumalı bir yapıdadır. Şüphesiz bunda ise ırksal yatkınlık ve bu köpeklerin çoban köpekleri olması önemli bir rol oynar. Bu köpekler, eğer kendi bölgelerinde başka tür köpeklere rastlarlarsa ya da kendilerine bir bekçilik görevi verilirse oldukça agresif bir yapıya bürünmektedirler.
Bu nedenle kangal köpekleri, Anadolu’da çoban köpekleri olarak oldukça yaygın bir şekilde kullanılmış ve hala kullanılmaya devam etmektedir. Aynı zamanda bu köpekler, yaşamış olduğu bölgeyi oldukça iyi bir şekilde benimser ve yaşam alanı olmayan bölgelerde ise saldırgan ve agresif bir tavır takınmazlar. Bunun dışında kangal köpekleri insanlar ile de oldukça kuvvetli ve sağlam ilişkiler de kurmaktadırlar. Bu durum da, bu köpeklerin neden bu denli sevildiğini ortaya koymaktadır.
Günümüzde çoğu köpek türü, kullanım amacına göre birtakım eğitimlerden geçmektedirler. Bu durum kangal köpekleri için de geçerli bir durumdur. Fakat kangal köpekleri saf bir ırktan geldikleri için, suni olarak üretilen diğer Avrupa ırklarına oranla eğitimleri daha zordur. Kangal köpekleri, doğal yollarla ürerler ve safkan bir ırk özelliğindedir. Bu özellik nedeniyle, bu köpeklerin eğitimi köpek 3 aylık olunca verilmeli, eğitimi veren kişi kesinlikle uzman olmalıdır. Çünkü bu köpeklerin eğitimleri saf bir ırkı temsil ettikleri için çok daha zordur. Kangal köpekleri, bazı içgüdüler taşırlar. Bu içgüdüler, sürüleri, insanları ve de evleri koruma konusundadır. Bu tür içgüdüler ise, kangal köpeklerinin kendi zekalarıyla hareket edebilmesini sağlamaktadır. Kangal köpeklerinin sadıklığı da, diğer türlere oranla daha kuvvetlidir. Kangalların sahipleriyle çok kuvvetli bir dostluk bağı bulunur ve bu köpekler sahiplerinin istediği şeyleri genellikle herhangi bir komut gerektirmeden yerine getirirler.
Yapısal ve güç olarak incelendiği zaman, kangal köpeklerinin son derece kuvvetli ve kaslı bir bedene sahip olduğu görülmektedir. Bu beden yapısı, genetiktir. Bu köpekler o kadar kuvvetlidir ki, ağırlıklarının 2 veya 3 katı olan ağrılıkları ağızlarıyla sürükler. Genetik yapısı ve de özellikleri itibariyle kangallar, kapalı yerde yaşamaya uygun köpekler değillerdir. Bu nedenle bu tür köpeklerin geniş alanlarda yaşaması en uygunudur. Özellikle de çocuklarını ve kendilerini korumak isteyen aileler de, kangal köpeklerini bahçelerinde beslemektedirler. Çünkü bu köpekler sahibine karşı oldukça dost canlısıdır ve de tam bir koruyucudur.
Kangal köpeklerinin kürkü oldukça yoğun tüylerle kaplıdır. Bu da, kangal köpeği sahiplerinin en az haftada bir kere köpeğin sert kıllı bir fırça aracılığıyla taranmasını gerektirir. Bu uygulamanın amacı ise, köpeğin kürkünün sağlıklı ve de parlak olmasını sağlamaktır. Ki çoğu insan dost olarak gördükleri hayvanların görünümlerinin güzel olmasını isterler. Bunun dışında, bu köpeklerin bakımı oldukça kolaydır. Bu köpekler en çok, özgürce yaşayabilecekleri geniş bir yaşam alanına ihtiyaç duymaktadırlar.
Yazar:Erdoğan Gül