Bilgiustam
Bilgiyi ustasından öğrenin

Kansas Hakkında Herşey

0 784

5465_indir_(1)ABD’nin 34.eyaletidir. Yüzölçümü: 213.063 km2 ve nüfusu yaklaşık 160 bin civarındadır. Nüfus yoğunluğu 12 kişi/km2’dir. Başlıca kentleri: Topeka (merkez), Wichita, Kansas City, Overland Park’tır.

Kuzeyden Nebraska, doğudan Missouri, güneyden Oklahona, batıdan Kolorado eyaletleriyle çevrilidir. Genelde’dikdörtgen biçimindeki eyalet toprakları, batıdan doğuya doğru gidildikçe hafif bir eğimle alçalır. ABD’nin orta bölümünde “Büyük düzlükler” adı verilen alanda yer alır.Doğu kesimi çayırlarla kaplı olmasına karşın batıya gidildikçe yarıkurak yaylalara geçilir. Bu yaylalar, Kayalık Dağların eteklerine doğru uzanır. Batı-doğu doğrultusunda akan ve Missouri Irmağına katılan ırmaklardan Kansas, kuzeyden; Arkansas, güneyden eyaleti boydan boya geçer. İki ırmak ortasında yükseltisi 400 myi bulan Flint Tepeleri yer alır. Missouri Irmağı, kuzeydoğuda Missouri Eyaleti sınırının bir bölümünü çizer. İklim karasaldır. Doğudaki toz fırtınaları, otlak ve çiftliklerde tehlike yaratır.Kışlar çok soğuktur,kar,tipi biçiminde yağar.Çok sıcak geçen yaz aylarında, kasırga şiddetine varan fırtınalar yaşanır. Fırtınaların yanı sıra, sel ve taşkınlar büyük zarara yol açar.

Kansas, ABD buğday üretiminde ilk sırayı, sorgum (süpürge otu) üretiminde ikinci sırayı alır. Mısır, soyafasulyesi,yulaf, arpa, hayvan yemi öteki başlıca tarım ürünleridir. Hayvancılık, eyalet ekonomisinde önemli yer tutar. Sığır, koyun, keçi, süt inekçiliği, kümes hayvancılığı ve hayvansal ürünler, yılda 3.5 milyar; tarımsal üretim 2.5 milyar doların üzerinde gelir sağlar. Besin (et işleme, paketleme, peynir, tereyağ, süt), kimya, ulaşım gereçleri, uçak parçaları, petrol arıtma Önde gelen sanayi etkinlikleridir. Zengin ham petrol, doğal gaz, çinko, kurşun, kömür yatakları içeren eyalet topraklarında yıllık üretim 3.7 milyar dolardır.İşgücünün % 21’i tarım,% 19u ticaret,% 16sı sanayi,% 16sı resmi,% 14’ü hizmet kesiminde çalışır. Nüfusun %92sini Beyazlar, % 5ini Zenciler, % 3ünü Kızılderili ve Asya kökenliler oluşturur. Halk genelde Katolik ve Metodist kiliselerine üyedir. VVichita (279.352), Kansas City (159.972), en büyük sanayi ve ticaret kentleridir. 231.700 km uzunluğundaki karayollarının 14.320 kmsi federal devlet yoludur. Demiryollarından (12.262km) daha çok taşımacılıkta yararlanılır.

119 havaalanı, 153 özel uçak pisti vardır. 1982’de, 1800 ilk ve orta dereceli okulda 423.000, Kansas Üniversitesi, Kansas Devlet Üniversitesi, Wichita Devlet Üniversitesi, Washburn Üniversitesi, vb. 52 enstitü, yüksekokul ve üniversitede 136.600 öğrenci öğrenim görmekteydi.

Tarih, İspanyol gezgini Francisco Vasquez de Coronado, 1541’de Kansas Bölgesine ilk kez ayak bastığında, bölgede Kansas, Wichita, Pavni, vb Kızılderili boyları yaşamaktaydı.18.yy boyunca Fransız tüccarları, yerliler arasında etkinlik kazandı. 1763 Paris Antlaşması, Kızılderililerle Fransızlar arasındaki çatışmaları sona erdirdi. Fransa, bugünkü Kansasın bulunduğu toprakların da içinde yer aldığı, Batı Luisianayı İspanyol denetimine bıraktıysa da, Birleşik Devletlerin karşı çıkması üzerine İspanyollar, bölgeyi 1800’de yeniden Fransızlara bıraktı. 1830’da tüm Kızılderili boylarının toplandığı bölge olarak duyuruldu. Bölgeyi korumak amacıyla öncü kaleleri kuruldu. 1854’te özerk bölge konumu kazandı.

Nebraska Antlaşması,köleliğin genişletilmesi konusunda toprak sahiplerine yetki tanıyan yeni haklar getirdi.Kölelik karşıtlarıyla yanlıları birbirine düşman kasabalar kurdular 21 Mayıs 1856’da kanlı çatışmalar patlak verdi. Kansas çatışmaları ve bölge yönetiminin eyalete dönüşmesi konusu, Birleşik devletler gündemine geldi.1861 de, ABD’nin 34.eyaleti olması onaylandı,Topeka başkent seçildi. Büyük kayıplar’a sonuçlanan iç Savaşın sona ermesiyle kalkınma atılanlarına girişildi. Demiryollarının yapımıyla sığır yetiştiriciliğine ağırlık verildi. Abilene, Dodge gibi geçimi hayvancılığa dayalı kabasalar kuruldu. Yeni buğday türleri geliştirildi, ekim alanları hızla genişledi Makineli tarıma geçilerek üretim artırıldı.1930’larda yaşanan büyük kuraklık sonucu,geniş alanlarda erozyon ortaya çıktı.İkinci Dünya Savaşı sırasında sanayi hızla gelişti.Demiryollarının yapımıyla sığır yetiştiriciliğine ağırlık verildi.Abilene,Dodge gibi geçimi hayvancılığa dayalı kabasalar kuruldu.Yeni buğday türleri geliştirildi,ekim alanları hızla genişledi. Makineli tarıma geçilerek üretim artırıldı.1930’larda yaşanan büyük kuraklık sonucu,geniş alanlarda erozyon ortaya çıktı. İkinci Dünya Savaşı sırasında sanayi hızla gelişti. 1861 Anayasası’nın yürürlükte olduğu Kansasta, eyalet Meclisi, 2 yıl için genel oyla seçilen 125 üyeli Temsilciler Meclisi ile 4 yıl için genel oyla seçilen 40 üyeli Senatodan oluşur.

Eyalet valisinin görev süresiyse 2 yıldır. Kansas,ABD Kongresinde, 5 temsilciler meclisi üyesi, 2 senatörle temsil edilir.

Kaynakça:
tr.wikipedia.org/wiki/Kansas

Yazar:Doğan Bülbül

Bunları da beğenebilirsin
Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Bu web sitesi deneyiminizi geliştirmek için çerezleri kullanır. Bununla iyi olduğunuzu varsayacağız, ancak isterseniz vazgeçebilirsiniz. Kabul etmek Mesajları Oku