Kentleşme
Kent belli bir nüfusu bünyesinde barındıran ve kır yaşamına göre daha karmaşık bir yapıya sahiptir. Kentleşme sadece nüfus sayısı ile alakalı değildir. kentleşme nüfus miktarının artmasının yanı sıra kentin ekonomik, sağlık ve eğitim alanında da gelişmesi anlamına gelmektedir. Kentleşmenin artması için sağlık alanının gelişmesi ve böylece nüfusun artması gerekmektedir.
Kentleşme demografik gelişmenin yanı sıra ekonomik ve toplumsal değişmeleri de beraberinde getirmektedir. Kentleşme ile kentler de toplum yapısı değişmekte, iş bölümü artarak uzmanlaşma oluşmaktadır. Bu yönde insan ilişkileri de değişmektedir. Kente özgü insan tipleri ve insan ilişkileri meydana gelmektedir.
Kentleşme sureci uzun bir zaman dilimini kapsamaktadır. Kentleşme sürecinde meydana gelen her bir oluşum ve değişim hem bir neden hem de bir sonuç meydana getirmektedir. Mesela artan nüfus sağlık sektörünün bir sonucu iken aynı zaman da kentlerin ekonomi ve eğitim alanında da ilerlemesini sağlayan bir faktördür. Kentlerde nüfusun artması ile birlikte idari yapıda ve ekonomi alanında da değişimler gerçekleşmektedir. Kır alanlarında tarıma dayanan ekonomi kentlerde yerini sanayi ve hizmet sektörüne bırakmaktadır. Ayrıca kentlerde toplumda heterojenleşme ve bütünleşme düzeyine ulaşma, cemiyet kültürünün hakim olması sonucu formel ilişkilerin kurulması, çekirdek aile tipinin hakim olması süreci olarak ifade edilebilir. Bunların yanı sıra kentlerde toplumsal yapı ile birlikte aile yapısı da değişmektedir. Kırda var olan geleneksel aile yapısı yerini çekirdek aileye bırakmaktadır.
Kentleşme ile birlikte üretim artmaktadır. Artan üretimde de ağırlıklı olarak sanayi sektöründe olmaktadır. Tarım da çalışan nüfus azalırken sanayi ve hizmet sektöründe çalışan nüfus artmaktadır. Kentleşme tarımın modernleşmesi, emek-yoğun aile üretimi yerine pazara dönük teknoloji-yoğun üretimin önem kazanması gibi bir sonucu da beraberinde getirmektedir.
Kentleşmeye Etki Eden Faktörler
Kentleşmeye artıran birçok faktör bulunmaktadır. Bireyleri kente iten bazı itici ve çekici nedenler bulunmaktadır. Kırsal alandan kentlere göçe neden olan olumsuz yanı itici nedenleri
şu şekilde sıralayabiliriz;
1. Hasat elde etmek için toprakların az olması
2. Miras yoluyla var olan toprakların paylaştırılması
3. Tarım dışı gelir elde edilebilecek imkanların olmaması
4. Teknolojinin gelişmesi ile makinalaşmanın artması
5. İşsizlik
6. Mevcut eğitimin günün şartlarını karşılayacak düzeyde olmaması
7. İklim koşulları ile mücadele edilememesi
8. Doğal afetler
9. Tarımı destekleyecek politikaların yetersiz olması
Kentleşmeyi hızlandıran ve kırsal alandaki bireyleri kente yönelten çekici etkenler şu şekildedir;
1. Eğitim imkanlarının gelişmiş olması
2. Sağlık hizmetlerinin yaşanan gelişmeler
3. Kentin cazip hale gelmesi
4. Eğlence merkezlerinin artması ve kişilerin kendilerini geliştirmelerini sağlayacak etkinlerin olması
5. Hayat standardının yüksek olması
6. Çalışma koşullarının iyi olması
7. Haberleşme ve ulaşım ağının gelişmesi
Yazar: Nagihan Albayrak