Sınıflandırma veya taksonomi, tüm canlıları kategorize etme sistemidir. Canlılar, benzerlikler ve ortak soylara dayanarak farklı kategorilere ayrılmaktadır. Yeryüzündeki her canlı, Latince ‘de her zaman iki kelimeden oluşan benzersiz bir bilimsel isme sahiptir. Adın ilk bölümünün ilk harfi olan cins, her zaman yazılı olarak büyük harf kullanılırken, ikinci bölümün türü ise tür olarak yazılmamaktadır. Bu nedenle, gri kurdun bilimsel adı Canis lupus’tur. Bu isimlendirme sistemine ikili isimlendirme denir ve dünyanın her yerinde aynıdır. Bu, farklı dilleri konuşan insanların, aynı türler hakkında soru sormadan konuşmasına yardımcı olmaktadır.
Bilimsel isimler çoğu zaman açıklayıcıdır ve bir türün diğer türlerle olan ilişkisi hakkında fikir vermektedir. Dünyada en yaygın olarak tanınan kırmızı ve gri iki kurt türü vardır. Ancak, kaç kurt türünün mevcut olduğu ve gri kurdun farklı alt türlerinin olup olmadığı konusunda tartışmalar vardır. Ek olarak, Canis simensis ( Habeş Kurdu) adı verilen Etiyopya dağlarında kurttun çok yakın bir akrabası olduğu düşünülen az bilinen bir canid vardır. Bilimsel isimlerden farklı olarak, ortak isimler her zaman benzersiz değildir, kültür ve coğrafi bölgelere göre değişmektedir. Örneğin, ormanlık bir alanda yaşayan gri bir kurt kereste kurt, tundrada yaşayan gri bir kurt ise tundra kurt olarak adlandırılmaktadır.
Kuzey Amerika Kurtları, Canid ailesi otuz beş canlı türünden oluşmaktadır ve bu türlerin
sekizi Kuzey Amerika’da yaşamaktadır. Bu Kuzey Amerika türleri arasında gri kurtlar, kırmızı kurtlar, çakallar, kızıl tilkiler, gri tilkiler, kit tilkiler, hızlı tilkiler ve kutup tilkileri yer almaktadır. Bu sekiz türü kurtlar, çakallar ve tilkiler olmak üzere üç genel kategoride düzenlenmektedir. Üç genel kategori aşağıdaki gibidir:
Kurt (Canis Lupus)
Canid ailesinin en büyük üyeleridir ve ayrıca evcilleştirilen bir türdür. Kurtlar, bir zamanlar en yaygın, vahşi karasal memelileriydi ve kuzey yarımkürede bulunan arazinin çoğu bölgesinde yaşarlardı. Fakat insanlar tarafından zulüm görmeleri ve habitatların tahrip edilmesinden dolayı, günümüzde dünya çapındaki eski menzillerinin sadece üçte ikisini ve bitişik 48 ABD’nin yalnızca yüzde 5-8’ini işgal etmektedirler. Kurtlar, çeşitli iklimlerde ve habitatlarda yaşayabilirler. Bu habitat varyasyonları bazen farklı coğrafi bölgelerde yaşayan gri kurtlarda görülen morfoloji veya fiziksel özelliklerde görülür. Bu farklılıklar bazen dünyadaki gri kurt türlerini veya alt türlerini farklılaştırır. Bununla birlikte, bu farklı türler o kadar özneldir ki, bilim insanları yıllar içinde Kuzey Amerika’da yalnızca 24 alt tür ya da sadece dördü olup olmadığı konusunda hemfikir değildirler. Kuzey Amerika’daki gri kurtların alt türleri arasında Kuzey Kutbu kurt (Canis lupus arctos) , kuzeybatı kurt (Canis lupus occidentalis) , Büyük Ovalar kurt (Canis lupus nubilus) , Meksikalı kurt (Canis lupus baileyi) ve doğu kereste kurtları (Canis lupus baileyi ) bulunur. Bazıları tarafından ayrı bir tür olarak tartışılan, doğu kurt (Canis lycaon). Gerçekte, önerilen tüm bu türler arasındaki farklar, birkaç uzman dışında, anlamsız olacak kadar küçüktür. Kırmızı kurtlar sadece kuzey Carolina kıyılarında küçük bir alanda bulunurlar. Başka yerde bulunmayan Kuzey Amerika kurt türleridir, ayrıca sosyal ve yırtıcı davranışlarıyla gri kurtlarla aynıdırlar.
![Köpekgiller Ailesi (Kurt, Tilki ve Çakal)]()
Çakal (Canis Latrans)
Çakallar, çoğu yetişkin kurtlardan daha küçüktürler. Bu esnek hayvanlar, daha yüksek popülasyon sayılarına sahiptir ve kurtlardan çok daha geniş bir aralıkta yaşarlar. Çakallar değişime uyum sağlayın ve insan yerleşimi için güçlü bir toleransları vardır. Pek çok insan, çakallara atıfta bulunurken fırça kurtları veya çayır kurtları terimlerini kullanmıştırlar, ancak çakallar kurt değildir. Çakallar ve kurtlar aynı Canidae ailesinden ve Canis cinsindendirler, ancak ayrı türlerdir, tıpkı tilki ve kurtların ayrı türler olduğu gibi. Kurtlar da olduğu gibi, çakallara da avcı doğaları yüzünden zulmedilmişlerdir. Kuzey Amerika’daki avcı kontrol programlarında hâlâ tuzağa düşürülüp ve öldürülmektedirler.
Tilki (Vulpes)
Tilkiler, çakalın medeniyetle başa çıkma becerisiyle eşleşirler. Tilkiler kurtlar ve çakallarla (Canidae) aynı ailedendirler, fakat aynı cins değildirler. Gri (Urocyon cinereoargenteus) ve kırmızı (Vulpes vulpes) tilkiler, Amerika Birleşik Devletleri’nin dörtte üçünde yaşamaktadırlar. Ova (Vulpes velox) ve cüce (Vulpes macrotis) tilkileri batı Amerika Birleşik Devletleri’nin sadece küçük kısımlarında yaşarlar. Kuzey Kutbu tilkileri (Alopex lagopus) Kanada, Alaska’nın kuzey kesimlerinde ve Grönland’ın dış kısımlarında yaşamaktadırlar.
Üreme
Genellikle sadece baskın olan çiftler ürerler. Batı Büyük Göller bölgesinde, kurtlar Şubat ve Mart aylarında ürerler ve 63 günlük bir gebelik periyodundan sonra, dört ila altı yavru yaparlar. Bu yavrular Nisan ayı sonlarında veya Mayıs ayının başlarında dünyaya gelirler. Ancak, enlem ne kadar yüksek olursa, o kadar üreme gerçekleştirirler. Örneğin, kuzey Kanada’daki kurtlar Mart ayının sonundan nisan ayına kadar 71 derece enlemlerde yaşarlar. Yavruların hayatta kalması doğrudan avın mevcudiyeti ile ilgilidir. Av mevcudiyeti genellikle kurtlar tarafından yeni kolonize edilen, kurtların yeni tanıtıldığı veya yetişkin kurtların toplandığı alanlarda daha yüksektir. Batı Büyük Göller bölgesinde yaşlanan ve yetişkin 
kurtların genel sağ kalımının % 60 ile % 80 arasında değiştiği belgelenmiştir. Gri kurtların vahşi doğa da 13 yıla ve 16 yıl esaret altında yaşadığı bilinmektedir. Bununla birlikte, ortalamalar coğrafi yere göre değişmektedir.
Sürü ve Bölgeleri
Sürü başına düşen kurt sayısı oldukça değişken olabilmektedir, ancak batı Great Lakes bölgesinde kış mevsiminde ortalama dört ila sekizdir, ayrıca kayıt sayısı 16’ya kadar çıkmaktadır. Bir kurt sürüsü batı Büyük Göller bölgesinde 25 ila 100 mil arasında bir alanı savunurlar ve bu alanda dolaşırlar. Bölgeler, avlanma yoğunluğunun kuzeybatı Kanada’daki gibi düşük yoğunluklu olduğu yüzlerce kilometrekareye ulaşabilmektedir.
Yayılma ve Yeni Alanları Kolonileştirme Yeteneği
Yayılma, kurtların yeni bölgeleri kolonileştirmesinin ve genetik çeşitliliği korumasının birincil yoludur. Kurtların 550 mil kadar dağıldığı, ancak daha yaygın olarak doğum sürülerinden 50-100 mil yürüdükleri bilinmektedir. Genel olarak kurtlar 1-2 yaşlarında cinsel olgunluğa eriştiklerinde dağılırlar, ancak bazı yetişkinler de dağılır. Herhangi bir zamanda kurt popülasyonunun yüzde 5-20’si bireyleri dağıtabilir. Genellikle bir kurt, karşı cinsten bir kurdu bulmak, bir bölge bulmak ve yeni bir sürü oluşturmak için dağılır. Bazı dağıtıcılar, önceden oluşturulmuş sürüleri birleştirir.
Habitat Gereksinimleri
Kurt geyik, karibu, bizon ve misk öküzleri gibi yeterli sayıda büyük kavgaların olduğu her yerde bulunabilir. Kurtlar bir zamanlar vahşi bir hayvan olarak kabul edilmiştir, ancak insan kaynaklı ölüm belirli seviyelerin altında tutulursa kurtlar çoğu bölgede yaşayabilirler. Tarihsel olarak, bir zamanlar Kuzey Amerika’da orta Meksika’dan kutup buzullarına kadar yeterli avı olan tüm yaşam alanlarını işgal etmişlerdir.
Gıda Gereksinimleri
Kurtlar günde 1,10 kilo yiyecekle hayatta kalabilmektedirler, ancak başarılı bir şekilde üremek için günde yaklaşık 2,20 kg gerekmektedir. Ayrıca günde ortalama 10 kilo yemek yediği tahmin edilmektedir. Kurtlar aslında her gün yemek yemezler, çünkü bir ziyafet ya da kıtlık yaşam tarzında yaşarlar. Yemek yemeden birkaç gün gidebilirler ve bir öldürme yapıldığında 20 kilodan fazla et tüketebilirler. Kurtlar öncelikle av hayvanlarıyla beslenirler, çünkü bu birçok insan için yiyecek sağlarlar. Bununla birlikte kurtlar, kunduz ve tavşan gibi daha küçük memelileri avlarlar. Bir tür olarak kurtlar av türlerinden çok daha geniş bir alanda yaşarlar, çünkü farklı kurt toplulukları farklı hayvanlarla avlanırlar. Batı Büyük Göller bölgesinde bulunan kurtlar tipik olarak beyaz kuyruklu geyik avlanırken, orta Kanada’daki kurtlar ise öncelikle karibu avlarlar.
Av Üzerine Etkiler
Kurt öldürme oranları kış şiddetine göre değişmektedir. Genç, yaşlı ve hasta av hayvanları genellikle besleyici olarak strese maruz bırakılır ve derin karda seyahat etmekte zorluk çekerler. Kurt öldürme oranları şiddetli kışlar ve bir sonraki baharda en yüksektir. Bazen kurt avlanma, av popülasyonlarını uzun süre düşük seviyelerde tutabilir, ancak orman kesimi veya yangın gibi habitat değişiklikleri, gelişmiş hava koşulları ve insan yönetimi uygulamaları av popülasyonlarının hızla iyileşmesini sağlamaktadır.
Yırtıcı av-av hayvan dinamiğinin bir örneği, kurtların neden olduğu büyük sürülerdeki azalışların habitat kalitesini arttırması ve genetik olarak uygun olmayan ve hastalıklı birey sürüsünün atılmasına yardımcı olmasıdır. Bu daha sağlıklı bir sürgü süresinin uzun süre korunmasına neden olmaktadır. Örneğin, geyikler ve kurtlar birlikte gelişirler ve kurtların yutulması bugünkü geyiğin yapımında önemli bir rol oynamaktadır.
Nüfus Döngüleri
Kurt yoğunluğu sıklıkla primer avlarının yoğunluğuyla birlikte değişmektedir. Örneğin, kuzeydeki Büyük Göller bölgesinde, 1995-96 ve 1996-97 yılları arasındaki şiddetli kışlar, önemli sayıda geyiklerin strese girmesine ve birçoğunun kurtlar tarafından aç bırakılmasına ya da öldürülmesine neden olmuştur. Bu, kurtlara kolayca ulaşılabilen bir yiyecek arzı sağlamış ve hayatta kalma şanslarını arttırmıştır. Ancak, kurt sayıları genellikle primer avın azalmasından sonra bir veya iki yıl düşmektedir. Diğer faktörlere ek olarak, 1997 yılından bu yana ılıman kışlar, geyiklerin kışın sağ kalımını artırarak ve doğan yavruların sayısını artırarak geyik popülasyonlarına elverişli olmuştur.
Nüfus Değişimi Potansiyeli
Bol gıda ve insan kaynaklı düşük ölüm oranı ile kurtlar, nüfus artışı için yüksek kapasiteye sahiptirler. Aslında, doğru koşullarda, kurt popülasyonları iki ila üç yıl içinde ikiye katlayabilirler. 1997 yılından 2000 yılına kadar Kuzey Rocky eyaletlerinde kurt popülasyonu 200’den 400’e yani iki katına çıkmıştır. Ancak, insan kaynaklı ölüm oranı sürekli olarak kurt popülasyonunun % 28-50’sinden büyükse kurt popülasyonları düşebilmektedir. Kurtlar diğer sürü üyeleriyle sıkı sosyal bağlar oluşturabilir, ancak bazen hiyerarşik sosyal düzenlerini acımasızca uygularlar. Kurtlar zaman zaman başka bir kurdun gencini evlat edinip besleyebilirler, ancak diğer zamanlarda kendi bölgelerine girmeye cesaret eden başkalarını öldürmek için acele ederler.
Yazar: Özlem Güvenç Ağaoğlu