Mantolama, adı üzerine, manto gibi bir yalıtıcı aracılığı ile, binaların giydirilmesi işlemidir. Tanım olarak, “ısı yalıtımını sağlamaya yarayan işlem” denebilir. Isı yalıtımı ise, farklı sıcaklıktaki iki ortam arasındaki ısı transferini engellemek amacıyla yapılan işlemlerin bütününe denmektedir. Bu işlem sırasında, ısı transferini azaltmayı sağlayan malzemelere ise, ısı yalıtım malzemeleri ismi verilmektedir.
Adının mantodan gelmesi ve bina giydirme işlemi sebebiyle mantolama terimini oluşturması, teknik anlamda da ısı yalıtımı kavramını karşılaması, bu işlemi dikkat çekici kılmaktadır. Tanımlamaların daha teknik boyutu ise, ısı yalıtımının, herhangi bir ısı köprüsü oluşmayacak şekilde, gerekli olan ısı izolasyon katsayısına ulaşabilmek için, binanın dış yüzeylerine yapılan ısı izolasyonu şeklinde açıklanabilmektedir. Mantolama işlemi sırasında kullanılan ısı yalıtım malzemelerinin en önemli özelliği ise, ısı iletim katsayılarıdır. Isı iletim katsayısının yükselmesi ile, ısı yalıtım malzemelerinin ısı yalıtım özelliği azalmaktadır. Yani, katsayı ile yalıtım özelliği ters orantılıdır. Isı yalıtım malzemeleri ise, ISO ve CENN Standartları ışığında, ısı iletim katsayısı “0,065 W / mK” değerinden daha küçük olan malzemelere denmektedir.
Binaların mantolama işlemi ise, genel olarak dış cephenin işlem görmesi nedeniyle, dış cephe mantolama adı altında incelenmektedir. İçinde yaşanılan yapıların dış duvarına uygulanan ısı yalıtım işlemleri ve bu işlemlerin bütününden oluşan sisteme, dış cephe mantolama adı verilmektedir. Bu uygulama ile, binanın içindeki hava muhafaza edilmektedir. Böylece, içerideki sıcak hava dışarı çıkamayacağı gibi, dışarıdaki soğuk hava da bina içine sızamayacaktır. Isı yalıtım sistemlerin temel özelliği olan, “ısı transferinin engellenmesi” prensibinden yola çıkarak, bu tip işlemlerin yalnızca sıcak havanın soğumasını engellemek olması değil; bilhassa yazın klimalardan sağlanan serin havanın, dışarıki sıcak hava ile kaynaşmasını da önlemek olduğu belirtilmelidir.
Dış cephe mantolama işlemi, gerek uzun, gerekse kısa vadede hem bina ömrü adına, hem de insan sağlığı ve ekonomisi için oldukça faydalıdır. Isı yalıtkanlığının kazandırdığı dayanım ile bina ömrü uzarken, sıcaklığın normal değerlerde ve sabit kalması ile de binada yaşayan insanların sağlığı düzgün seyredecektir. Öte yandan, bina içinin soğuması engellendiği için, yakıt ve enerji tasarrufu da sağlanarak, ekonomik anlamda yarar görülecektir. Dış cephe mantolama sistemine sahip bir binanın, sadece hava sıcaklığı değil, nem oranı da dengelenmiş olmaktadır. Bu durum da, doğrudan bina ömrü ile ilgilidir. Nem oranının sürekli değişkenlik göstermemesi ile, bina belli periyotlarda boya istemeyecektir. Böylece, ekonomik anlamda da kazanç sağlanmış olacaktır.
Mantolama işlemi yapılırken, elbette ki dikkat edilmesi gereken bir takım önemli unsurlar bulunmaktadır. Bu unsurların başında ise, kullanılacak malzeme ve çalışan işçinin yeteneği ile tecrübesi gelmektedir. Çünkü mantolama işlemi, sıradan bir işlem değildir. Eğer doğru uygulanmazsa, bütün masraf da boşa gidecektir. Uygulama açısından ilk anda biraz masraflı olsa da, orta vadede fazlası ile yarar sağlayacak olan mantolama işlemi, her aşamasında son derece titiz bir çalışma gerektirmektedir. Isı yalıtım sistemleri, her ne kadar bir takım çeşitleri içinde bulundursa da, günümüzde en sık ve en yararlı sonuçlar alınan sistemin mantolama olduğu genel kabul görmektedir.
Mantolama işlemleri sonucu sağlanan ekonomik yararın yanı sıra, dünya genelindeki enerji kaynaklarının azalması da düşünüldüğünde, enerji kullanımının düşmesi bir diğer önemli kazanım olacaktır. Ayrıca, yakıt kullanımının azalması ile, doğal dengenin sağlanmasına ve hava kirliliğinin de önlenmesine katkı sağlanmış olmaktadır.
Yazar: Baran Akçok
MANTOLAMA SİSTEMLERİ NASIL KORUNUR
Eski binalarda mantolama tatbikatları öncesinde klimaların, antenlerin, tabelaların, çamaşır demirlerinin tümünün sökülmesi gerekmektedir. Sistemin ana prensibi hiçbir aralık kalmadan cephenin tamamının ısı yalıtım levhaları ile kapanması olduğu için söz konusu unsurların mantolama sonrası cepheye monte edilmemesi çok daha sağlıklı bir karar olacaktır. Yine eski binalarda daire doğramalarının değiştirilmesi düşünülüyorsa mantolama öncesi bu değişikliğinde yapılması da sistemin zarar görmemesi adına önemli katkı sağlayacaktır. Bazı binalarda zemin katlar araç otoparkına cephelidir. Bu tip durumlarda cephe duvarının önüne çiçeklik, çit veya araçlar için lastik bar demirlerinin konması istenmeyen kaza risklerini ortadan kaldıracaktır.
Bina yönetimlerinin mantolama sonrası kat malikleriyle beraber ortak karar alarak ilerleyen dönemlerde de dış cephe ısı yalıtım sistemlerine özel yönetim tedbirleri alınması herkesin ortak çıkarına olacaktır. Tüm bu tedbirlere rağmen onarım isteyen bir durum söz konusu olduğunda binanızın uygulamalarını yapan firmayla görüşüp yardım talep etmeniz doğru bir seçim olacaktır.
Yapınızın ömrü ve sizin yaşam alanınızın sağlığı açısından günümüz yapı sektörünün en geçerli çözümü olan dış mantolamanın avantajlarından sonuna kadar faydalanmanız yine sizin elinizdedir
Türkiye’de nedendir bilinmez, inatla ekstrude polistren kullanılarak yapılıyor. Halbuki ekspande polistren ile daha güzel hemde çok daha ucuza ve sağlıklı yapılabilen bir işlem bu mantolama.