Kaynak, malzemelerin birbirlerine birleştirilmelerini sağlayan bir imalat (üretim) yöntemidir. Genel olarak metal veya termoplastik malzemeler üzerinde kullanılan bu işlemler bütünü, kendine has tekniklere ve çeşitlere sahiptir.
Sıklıkla başvurulan teknik, çalışma parçalarının kaynak yapılacak kısımlarının eritilmesi ile başlamaktadır. Eritilen bu kısma dolgu malzemesi eklenmekte, ardından da ek yeri soğutularak sertleşme sağlanmaktadır. Bir takım durumlarda ise, ısı ile birleştirme işlemi, belli bir basınç altında yapılmaktadır. Mevzu bahis bu yöntem, lehim ve sert lehim ile fark göstermektedir. Çünkü lehim ve sert lehim yöntemleri çerçevesinde, birleştirme işlemi düşük erime noktalarında gerçekleştirilmekte ve çalışma parçaları da erimeden oluşmaktadır.
Kaynak imalat yöntemi için kullanılan başlıca enerji kaynakları şunlardır;
* Gaz alevi
* Elektrik arkı
* Lazer
* Elektron ışını
* Sürtme
* Ultrases dalgaları
Kaynak imalat yöntemi, endüstriyel işlemler nedeniyle açık hava ortamlarında, su altında, uzay boşluğunda ve benzer birçok farklı ortamda gerçekleştirilebilmektedir. Ancak, kaynak işlemlerinin çeşitli tehlikeler de doğurabileceği unutulmamalıdır. Bu işlemler sırasında, öncesinde ve sonrasında, aleve, elektrik çarpmasına, zehirli dumanlara ve ultraviyole ışınlara karşı önlem almak gerekmektedir.
Kaynak işlemleri, tarihi olarak da bir geçmişe dayanmaktadır. 20. yüzyılın başlarına kadar, yalnızca demircilerin yapabildiği ısıtma ve dövme teknikleri ile metallerin birleştirilmesi olayı, kaynak yöntemi olarak bilinmekteydi. Bu bağlamda, elektrik ark kaynağı ve oksi – gaz kaynağı ise, 19. yüzyılın sonunda gelişen ilk yöntemlerdi. Bu yöntemlerin gelişmelerini ise, direnç kaynağı izlemekteydi. Savaşlardan dolayı sürekli ve ucuz üretimin sürmesi adına, kaynak teknolojisi geliştirilmiştir. 1. Dünya Savaşı ve 2. Dünya Savaşı gibi dünya çapındaki büyük gelişmeler neticesinde, modern kaynak yöntemleri ortaya çıkmıştır. Lazer ışın kaynağı ve elektron ışın kaynağı yöntemleri de, 20. yüzyılın ikinci döneminde geliştirilmiştir.
Günümüzde ise, gelişen teknolojiye bağlı olarak metal ve üretim endüstrilerinin hızlı büyüme istekleri ile, pek çok yöntem kaynak imalat yönteminin altında incelenmektedir. Bu bağlamda, robotların kullanımı ile de kaynak yöntemleri gelişmeye devam etmektedir. Genel anlamda kaynak yöntem ve çeşitleri ise, şu şekilde sıralanabilmektedir;
– Elektrik ark kaynağı
– Gazaltı kaynağı
– Oksi – Asetilen kaynağı
– Elektrik direnç kaynağı
– Enerji ışın kaynakları
– Katı hal kaynak yöntemleri
Kaynakça:
http://tr.wikipedia.org/wiki/Kaynak_(imalat)
Yazar:Baran Akçok