Bilgiustam
Bilgiyi ustasından öğrenin

Mercan Resiflerindeki Balıkların Ekosisteme Katkıları

0 654

Mercan resifleri, çok sayıda balık türünün yaşadığı hassas ekosistemlerdir ve çok güzel balık türlerini içinde barındırır. Yapılan çalışmalarda insanların güzel balıklara olan algısı, bu balıkların ekolojik rolleri ve özellikleriyle karşılaştırmıştır. Çalışma sonuçlarında çirkin balıklar, mercan kayalığı ekosisteminde güzel balıklara göre çok daha çeşitli rollere sahip olduğu tespit edilmiştir. Bu, çirkin balıkların ekosistemler için daha önemli göründüğü anlamına gelmektedir. Yapılan bu çalışmanın sonuçları, sadece sevimli balıkların değil, tüm ekosistemi koruma ihtiyacı konusunda insanlığı uyarmaktadır ve bu da güzel balık cinsleri yanında çirkin balıkları da korumak gerektiği anlamına gelmektedir.

Biyo Çeşitlilik ve Mercan Resifleri

Mercan Resiflerindeki Balıkların Ekosisteme KatkılarıHayvanlar üzerine yapılan bilimsel çalışmada sık sık biyo çeşitlilikten bahsedilmektedir. Peki; bu ne anlama gelmektedir? Biyo çeşitlilik, belirli bir habitat veya ekosistemdeki çeşitliliği veya farklı canlı türlerini ifade eder. Belirli bir yerde birlikte yaşayan ve birbirleriyle ve çevreyle etkileşimde bulunan türler topluluğudur. Çevrede dolaşırken bitkilerin, hayvanların ve mantarların farklı renklerini, şekillerini ve boyutlarını gözlemleyerek biyo çeşitliliği görmek mümkündür. Güney Amerika’daki muazzam Amazon ormanı veya Avustralya açıklarındaki denizdeki Great Barrier Reef’i gö biyolojik çeşitliliğin zengin olduğu alanlardan biridir. Bu ekosistemlerin her ikisi de yaşamı destekler, ancak aynı şekilde işlev görmezler. Mesela bir mercan resifinde bulunabilen türler, bir tür yağmur ormanlarında görmek mümkün değildir, çünkü iklim şartları bir değildir. Karada ve denizde çok çeşitli ekosistemler var.
Mercan resifleri, 8.000’e kadar balık türünün yaşadığı önemli ekosistemlerdir. Bu resifler insanlara birçok hizmet sağlar. Örneğin kıyıları büyük dalgalara karşı korurlar ve insanların yemesi için balık sağlarlar. Resifler de çok güzeldir ve bu yüzden birçok dalgıç için hayranlık uyandıran alanlardır.

Mercan Resiferinde Yaşayan Balık Araştırmaları

Muhtemelen Balık Nemo filmini izlemeyen yoktur. Bu filmin kahramanı turuncu ve beyaz renklerdeki palyaço balığı Nemo ve arkadaşı olan Dory’yi (Paracanthurus hepatus) mercan resiflerinde yaşayan balık türüdür. Bu balık türleri mercan resiflerinde yaşar ve güzellikleri nedeniyle tanınmaktadırlar. Ekoloji araştırmacılarının ilgilendiği türde bir güzelliğe sahiptirler. Bu araştırmacılar, insanların en çok takdir ettiği ve en güzelini bulduğu balıkların, insanların daha az takdir ettiği çirkin görüntüye sahip balıklar kadar mercan kayalığı ekosistemine yararlı olup olmadığını merak etmişlerdir. Mercan Resiflerindeki Balıkların Ekosisteme Katkıları
Peki, araştırmacılar ilk olarak hangi balıkların güzel bulduğunu nasıl belirlemişlerdir? Bu araştırma da Tropikal balıkların fotoğrafları gösterilerek çevrimiçi bir anket yapılmıştır. Her sayfada iki fotoğraf vardır ve anket katılımcısı en güzel balığa tıklamak zorunda bırakılmıştır. Çevrimiçi testi, her biri 20 farklı karşılaştırmalı resimle, sekiz bin kişi üzerinde yapılmıştır. Ankette alınan oy sayısına göre en çirkinden en güzele toplam 116 balık türü sıralanmıştır.
Anketin sonuçları, Nemo ve Dory’nin en güzel balıklar grubunda olduğunu, ancak listenin en üstünde olmadığını göstermiştir. En cazip balık, araştırmaya göre, yarım daire melek balığı olan Pomacanthus semicirculatus, ve en az çekici Labrichtys unilineatus cinsi kahverengi bir balıktır. Görünüşe göre insanlar vücudunda çizgiler gibi desenlere sahip yuvarlak bir görünüşe sahip, çok renkli balıkları etmektedirler.

Mercan Resiflerinde Balıkların Rolü

Araştırmacılar daha sonra dikkatlerini mercan resif ekosistemindeki balıkların rolüne çevirmişlerdir. Balıkların farklı fiziksel ve ekolojik özellikleri vardır. Çevresindeki bir türün yaşamını tanımlayan özellikler: diyeti, üremesi, yüzme hızı, habitat tercihleri vb.dir. Bir türün ekolojik özellikleri, bir türün çevresindeki yaşamını tanımlayan özelliklerdir: beslenmesi, üremesi, yüzme hızı, yaşam alanı gibi. Hepsi aynı şeyi yemezler, büyük ya da küçük olabilir, grup halinde veya tek başına yüzeye yakın veya dibe doğru yüzebilirler. Ya da sürekli hareket edebilir veya hareketsiz kalarak gündüz veya gece aktif olabilirler. Balıkların ortak özelliği ne kadar azsa, mercan resifinde oynadıkları rollerin birbirinden farklı olma olasılığı o kadar yüksektir.
Bu farklı ekolojik roller, tamamlayıcı roller olarak da adlandırılabilir, yani resifleri sağlıklı tutmak için hepsi birlikte işlev görürler. Örneğin görüntüsü yılan gibi olan bir balık olan müren balığı mercan resiflerinde balık, yengeç ve ahtapot avlamaktadır. Mercanlar arasında yüzerken, Müren balığı, üzerinde büyüyen algleri koparır ve mercanlar temizlendiğinde daha iyi nefes alırlar. Kısacası mercanlar bu Müren balığı sayesinde rahat nefes alabilmektedirler. Çünküdiğer balıklar mercanlar arasında bu kadar kolay yüzemezler. Farklı davranışlara sahip balıklar da aynı şeyi yemeyebilirler. Dipte yaşayan bir balık, kuma gizlenmiş solucanları veya kabuklu deniz hayvanlarını yerken, yüzeye yakın yaşayan bir balık diğer küçük balıkları daha çok yiyecektir.
Mercan Resiflerindeki Balıkların Ekosisteme KatkılarıAraştırmacılar, ekosistemdeki rollerini belirlemek için her balığın ekolojik özellikleriyle ilgilenmişlerdir. Araştırmacılar daha sonra çirkin balıklar ve güzel balıklar arasındaki farklı ekolojik özelliklerin sayısına bakmışlardır. Bu balıkların ekolojik özelliklerini karşılaştırarak, güzel balıkların birçok ekolojik özelliği paylaştığını ve bu nedenle ekosistemde çok benzer rollere sahip olduklarını tespit etmişlerdir. Pek çok farklı ekolojik özelliğe sahip ve bazıları güzel balıklar tarafından paylaşılan çirkin balıklar için durum böyle değildir Araştırmacılar, çirkin balıkların birçok farklı ekolojik role sahip olduğunu bulmuşlardır, bu yüzden muhtemelen mercan resiflerinin işleyişi için daha yararlıdırlar!
Mercan T-Resiflerindeki Balık Türlerinin Korunmasındaki Sorunlar
Mercan resifleri insanlar için faydalıdır, ancak aynı zamanda çok hassas ekosistemlerdir. Mercan resifleri şu anda iklim değişikliği, kirlilik ve yoğun balıkçılık nedeniyle okyanuslardan kaybolmaktadırlar. Mercan resiflerine yönelik bu tehditleri azaltmak için, farklı balıkların oynadığı rollerin çeşitliliği ve bu rollerin sağlıklı mercan resif ekosistemleri için ne kadar önemli olduğu konusunda, insanlar daha iyi bir şekilde bilinçlenmeleri gerekmektedir.
Ama bir problem vardır, insanlar güzel bulduğu şeyleri korumayı severler. Ve bu şekilde olan korunan türlere amiral gemisi türleri denir. Örneğin dev panda gibi türler, o kadar sevimlidir ki araştırma ve koruma için çok para harcanmaktadır. Bu, dev panda gibi insanların biriktirmek ve genellikle para bağışlamak istediği, nesli tükenmekte olan iyi bilinen türler anlamına gelmektedir. Bazı amiral gemisi türlerin korunması bazen diğer türlerin korunmasına yardımcı olabilir. Örneğin, amiral gemisi türlerin yaşadığı ortamları eski haline getirmek için para kullanılırsa, aynı ortamda yaşayan diğer türler de fayda sağlayacaktır. Bu amiral gemisi türleri bir nevi şemsiye görevi görür: daha az bilinen ancak nesli tükenmekte olan diğer türleri korurlar. Ancak bazen, amiral gemisi türler çok fazla dikkati çeker ve aynı ortamı paylaşan ancak tehditlere karşı kendi korumalarına ihtiyaç duyabilecek diğer önemli türlerin unutulmasına neden olabilir.

Bu nedenle, güzel ve sevimli hayvanlara duyulan sevgi ve ilginin, çirkin ve tuhaf olduğunu düşünülen türlerin hayatta kalması için gerekli olan diğer türleri öğrenmekten alıkoymak gibi kötü bir yanı olabilir. Mercan resifleri söz konusu olduğunda, en güzel bulunan balıkların resifin işleyişi için her zaman en yararlı balıklar olmadığı açıktır. Elbette güzel balıklar gereklidir, ancak sadece güzel balıklar korunsa, ekolojik olarak işlevsel olmayacak güzel bir ekosistem olur. Bu çalışma araştırmacılara, tropikal okyanus balıklarının olağanüstü çeşitliliğini göstermeye yardımcı olmuş ve her canlının ekosisteme bir yararı olduğunu bir kez daha hatırlatmıştır.

Kaynakça:
https://www.noaa.gov/education/resource-collections/marine-life/coral-reef-ecosystems#:~:text=Because%20of%20the%20diversity%20of,and%20crannies%20formed%20by%20corals.
https://eatlas.org.au/content/relationship-between-corals-and-fishes-great-barrier-reef
https://kids.frontiersin.org/article/10.3389/frym.2020.00013

Yazar: Özlem Güvenç Ağaoğlu

Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Bu web sitesi deneyiminizi geliştirmek için çerezleri kullanır. Bununla iyi olduğunuzu varsayacağız, ancak isterseniz vazgeçebilirsiniz. Kabul etmek Mesajları Oku