Bilgiustam
Bilgiyi ustasından öğrenin

Stevens-Johnson Sendromu Nedir?

0 544

Stevens-Johnson sendromu, cilt ve mukoza zarlarında gelişen ve hayatı tehdit eden nadir bir hastalıktır. Uzmanlar, bu durumu belirli ilaçlar almak ve bazı enfeksiyonlar almakla ilişkilendirmiştir. Stevens-Johnson sendromunun ana semptomu, yoğun cilt kabarmasına ve soyulmasına neden olan esmer, kırmızı ağrılı yamaların oluşmasıdır. Derinin en üst katmanı, epidermis adlandırılan derinin ikinci tabaka ayrılır, buna dermis adı verilmiştir. Bu makalede Stevens-Johnson sendromunun semptomları, nedenlerini ve tedavi seçenekleri yer almaktadır. Kişinin Stevens-Johnson sendromu semptomları varsa derhal uzman bir doktorlarla görüşmesi gerekmektedir.
Stevens-Johnson sendromu Albert Stevens ve Frank Johnson adında iki gencin 1922 yılında bilinmeyen bir durumun belirtileri değerlendirmiş ve bu durum hakkında rapor yayınlamışlardır. Yayınladıkları bu rapor Stevens-Johnson sendromunu ortaya çıkarmıştır. Ve bu çalışmalarının bir sonucu olarak, kişiler Stevens-Johnson sendromu adını vermişlerdir. Stevens-Johnson sendromu toksik epidermal nekrolizle benzerdir. Uzmanlar, bu sendromu aynı hastalık spektrumu görmektedirler, Stevens-Johnson sendromu toksik epidermal nekrolizden daha az şiddetli bir forma sahiptir.
Kişinin semptomları vücut yüzeyinin % 10’undan azını etkiliyorsa Stevens-Johnson sendromu, vücut yüzeylerinin % 30’undan daha fazla yaması olanlarda toksik epidermal nekroliz bulunmaktadır. Semptomların vücut yüzeyinin % 10-30’unu etkilediği durumlarda, uzmanlar bunun Stevens-Johnson sendromu ile toksik epidermal nekroliz arasında bir örtüşme olduğunu düşünmektedir. Stevens-Johnson sendromu olan kişiler, durumun hayati tehlike oluşturan komplikasyonları nedeniyle hastanede tedavi olmaları gerekmektedir. Bunlar sepsis, mukozal yüzeylerin (gözler ve genital bölge gibi) yaralanması, çoklu organ yetmezliği ve vücut ısısında ciddi rahatsızlık riski, hidrasyon durumu ve diğer vücut fonksiyonlarını içermektedir.

Semptomları

Stevens-Johnson Sendromu Nedir?Stevens-Johnson sendromunun ilk semptomları spesifik değil geneldir. Bu semptomlar aşağıdaki gibidir:
• Ateş
• Grip benzeri semptomlar
• Öksürük
• Vücut ağrıları
• Genel olarak hasta olma duygusu
Kişiler 1-3 gün sonra, vücutta kırmızı veya mor döküntüler oluştuğunu fark etmektedirler ve bunlar genellikle yüz ve göğüste başlamaktadır. Döküntü sonunda kolayca parçalanan kabarcıklara dönüşürler ve ciltte soyulmalar meydana gelmeye başlamaktadır. Doktorlar, Stevens-Johnson sendromlu kişilerin derisini önemli yanık sürdüren cilde benzemektedir. Stevens-Johnson sendromu olan kişiler ağrılı, cildin ham alanlarını geliştireceklerdir. Döküntü ve kabarma, vücudun bazı alanlarında görülmektedir. Bu alanlar aşağıdaki gibidir:
• Gözleri
• Ağız
• Boğaz
• Cinsel organ
Kişiler gözlerde ve cinsel organlarında ağrı, tahriş ve idrar yapmada zorluk çekmektedirler. Gözlerde semptomlar yaşayan kişiler, görme kaybı veya göz çevresindeki ciddi izler gibi uzun vadeli komplikasyonlar geliştirebilmektedirler. Bununla birlikte, göz doktorları erken müdahalenin bu komplikasyonları en aza indirmeye veya önlemeye yardımcı olabileceği konusunda hemfikirdirler. Stevens-Johnson sendromlu kişilerin % 50’den fazlası vizyonlarını etkileyen komplikasyonlar yaşamaktadırlar. Bazen, bu durum bağırsaklara yayılarak potansiyel olarak sindirim semptomlarına neden olmaktadır. Kişiler ishal ve siyah veya katran benzeri dışkılama yapmaktadırlar.

Tedavi

Stevens-Johnson sendromu olan kişilerin hastanede, genellikle yoğun bakım ünitesinde, yanık ünitesinde veya dermatoloji ünitesinde tedavi görmeleri gerekmektedir. Doktorlar önce belirli bir ilacın Stevens-Johnson sendromuna neden olup olmadığını belirleyerek kullanımını en kısa sürede sonlandırmaktadırlar. Doktorlar, Stevens-Johnson sendromuna sahip kişilere destekleyici bakım ve ilaç tedavisi uygulamaktadırlar. Destekleyici bakım tedavisi aşağıdaki gibidir:
• Detaylı yara bakımı
• Acı yönetimi
• Sıvı ve beslenme takviyesi
• Solunum desteği
• Göz bakımı
• Genital bakım
• Oda sıcaklığını 86,0 ° F ile 89,6 ° F arasında tutma
• Enfeksiyonları için cildin izlenmesi
Ağızda görünen yaralar için dezenfektanlı gargara önerilmektedir. Bu durum gözler veya cinsel organlar gibi diğer alanları etkiliyorsa, uzmanlar tarafında bakım yapılmaktadır. Stevens-Johnson sendromunun tedavisi için uygulanan ilaçlar vardır. Bu ilaçlar aşağıdaki gibidir:
• Rahatsızlığı azaltmak için ağrı kesiciler
• İnflamasyonu azaltmak için topikal steroidler
• Enfeksiyon kontrolü için antibiyotikler
Ayrıca, aşırı acı çeken bazı kişiler için ağrı kesiciler önerilmektedir. Bununla birlikte, bazı ağrı kesiciler Stevens-Johnson sendromuna neden olmaktadır.

Bağışıklık ile İlgili Tedaviler

Stevens-Johnson Sendromu Nedir?Bazı durumlarda doktorlar Stevens-Johnson sendromunu, glukokortikoidler, immünosupresanlar, intravenöz immünoglobülinler veya bunların bir kombinasyonu gibi immünomodülatör faktörlerle tedavi etmektedirler. Stevens-Johnson sendromu için en etkili tedavi konusunda çok az bir fikir birliği vardır, ancak kişinin özelliklerine bağlı olarak, bazı doktorlar ebeditı olan veya olmayan oral siklosporinin etiket dışı kullanımının üstün tedavi stratejisi olduğunu öne sürmektedir. Tüm doktorlar glukokortikoid reçete etmemektedir, çünkü bazı riskleri olduğunu düşünmektedirler. Bu riskler aşağıdaki gibidir:
• Enfeksiyon riskini artırmak
• Cildin yenilenmesini geciktirmek
• Hastanede kalış süresini uzatmak
• Daha yüksek ölüm oranına neden olmak
Doktorlar, Stevens-Johnson sendromlu kişiler için glukokortikoid tedavisi önerebilmeleri için genellikle daha fazla araştırma yapılması gerektiği konusunda hemfikirdirler. İntravenöz immünoglobülinlerin kullanımı hala tartışılmaktadır.

Nedenleri

Stevens-Johnson sendromunun önde gelen nedeni, bazı ilaçların kullanılmasıdır, ancak bazı kişiler enfeksiyonlardan almanın mümkün olduğunu öne sürmektedirler. Ayrıca araştırmacılar kişilerin bu sendromu geliştirmek için günümüzde bilinmeyen risk faktörleri olabileceği konusunda hemfikirdir. Doktorlar her kişi için Stevens-Johnson sendromunun nedenini bulamamışlardır. Sebep bir ilaç ise, ilacı derhal kesmeleri gerekmektedir. Stevens-Johnson sendromunu enfeksiyondan geliştirenlerin uygun antibiyotik ilaçları uygulanmalıdır.

İlaçlar

Stevens-Johnson sendromuna neden olabilecek ilaçlar vardır. Bu ilaçlar aşağıdaki gibidir:
• Allopurinol (Zyloprim)
• Bazı öksürük ve soğuk algınlığı ilaçları
• Karbamazepin (Tegretol), lamotrigin (Lamictal) ve fenitoin (Dilantin) dahil olmak üzere antiepileptik ilaçlar
• Ağrı kesiciler, özellikle oksikam denilen nonsteroidal antienflamatuar ilaçların sınıfı
• Kanser tedavileri
• Penisilin ve sülfonamid ilaçları gibi antibiyotikler
• Nevirapin (Viramune)
Enfeksiyonlar
Mycoplasma pneumoniae gibi bazı enfeksiyonlar Stevens-Johnson sendromuyla bağlantılıdır.

Risk Faktörleri

Stevens-Johnson Sendromu Nedir?Kişiler de ailevi durum öyküsü varsa daha çok Stevens-Johnson sendromu riski altındadırlar. Bazı kişiler Stevens-Johnson sendromu geliştirme risklerinden daha fazla risk altındadır. Kişinin bu sendromu geliştirme şansını artıran faktörler vardır. Bu faktörler aşağıdaki gibidir:
• HIV
• Kanser
• Zayıf bağışıklık sistemi
• Stevens-Johnson sendromunun kişisel, aile öyküsü veya toksik epidermal nekroliz
• HLA genlerinden birinin spesifik varyasyonu
Stevens-Johnson sendromu ve toksik epidermal nekrolizin görülme sıklığı, HIV’li kişiler arasında, sağlıklı kişilere göre yaklaşık 100 kat daha yüksektir. Stevens-Johnson sendromu, belirli ilaçlar veya enfeksiyonlara cevap olarak gelişebilecek ciddi bir cilt rahatsızlığıdır. Stevens-Johnson sendromu olan kişiler acil tıbbi yardım almalıdırlar. Bu sendromlu hastaları tedavi eden doktorlar destekleyici bakım sağlamaktadırlar ve cildin enfekte olmadığından emin olmalıdırlar. Ayrıca, durumun kötüye gitmesini önlemek için sendromdan sorumlu olan ilacı da durdurmalıdırlar veya hastalığa neden olan enfeksiyonu tedavi etmelidirler. Birçok tedavi seçeneğine rağmen, kişiler Stevens-Johnson sendromundan yaşamını yitirmektedir. Bu sendromunun daha şiddetli formları olan kişilerde ölüm oranları daha yüksektir. Yaşlı yetişkinler ve altta yatan diğer tıbbi koşulları olan kişiler de daha yüksek ölüm riskine sahiptirler.

Kaynakça:
digitalcommons.wustl.edu
springer.com
aao.org
nih.gov

Yazar: Özlem Güvenç Ağaoğlu

Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Bu web sitesi deneyiminizi geliştirmek için çerezleri kullanır. Bununla iyi olduğunuzu varsayacağız, ancak isterseniz vazgeçebilirsiniz. Kabul etmek Mesajları Oku