Toksik sinovit, çocuklarda görüle kalça ağrısına sebep olan geçici bir sağlık problemidir. Aynı zamanda geçici sinovit olarak da bilinmektedir. Çoğunlukla 3 ile 8 yaş arası çocuklar arasında görülürken, erkeklerde kızlara göre iki ila dört kat daha sık görülmektedir. Bu durum ebeveynler için sıkıntılı olmasına rağmen, genellikle bir veya iki hafta içinde kendi kendine düzelir ve kalıcı bir hasara neden olmamaktadır.
Toksik Sinovite Nedeni
Kalça eklemi iltihabı olduğunda toksik sinovit ortaya çıkar ve nedeni bilinmemektedir, ancak sıklıkla viral bir enfeksiyondan sonra ortaya çıkmaktadır. Genellikle sadece bir kalçayı etkiler, ancak şişliğin ve iltihabın diğer eklemlere yayılması mümkün bir durumdur.
Belirtileri
Toksik sinovitin en sık görülen belirtisi kalça ağrısıdır ve bu ağrı bir veya iki kalçada ortaya çıkabilmektedir. Çocuk uzun süre oturduktan veya yattıktan sonra kaldığında alevlenmektedir. Toksik sinovitenin başka belirtileri de bulunmaktadır ve bu belirtiler aşağıdaki gibidir:
• Rahatsızlık nedeniyle aniden topallama veya yürüme güçlüğü
• Kalça ağrısı olmayan uyluk veya diz ağrısı şikayeti
• 101 ° F’ın altında düşük dereceli bir ateş
• Ağrı şiddetli ise yürümeyi reddetme
• Küçük çocuklarda ağlama ve sinir
Bebeklerde sık görülen toksik sinovit belirtileri arasında özellikle kalça eklemlerini hareket ettirirken ağlama ve sıra dışı gürülen hareketler bulunmaktadır. Bu hareketlerde isteksizlik ya da kıpırdamamak gibi bir durumlar başka yaygın işaretleridir.
Teşhisi
Toksik sinovitin teşhisi zordur ve çok daha ciddi olan diğer koşullar da kalça ağrısına neden olmaktadır. Bu şartlar derhal tıbbi tedavi gerektirdiğinden, çocuk doktoru önce toksik sinovit teşhisi koymadan önce test yapmalıdır. Bu testler aşağıdakileri içermektedir:
• Septik artrit, eklem iltihabıyla sonuçlanan ve tedavi edilmediğinde kalıcı eklem hasarına yol açabilen bakteri veya mantar enfeksiyonudur
• Kalça eklemine yetersiz kan akışı ile işaretlenmiş bir durum olan Legg-Calve-Perthes hastalığı, kemik ölürken eklemin çökmesine neden olmaktadır
• Kene ısırıklarının yol açtığı bakteriyel bir enfeksiyon olan Lyme hastalığı, tedavi edilmezse uzun süreli eklem problemlerine neden olabilmektedir
• Kalça eklemi ve uyluk kemiği topu birbirinden ayrıldığında meydana gelen ve yaşamın ilerleyen dönemlerinde osteoartrit denilen bir eklem bozukluğuna yol açan başak femur epifizinin (SCFE) kaymasıdır
Çocuk doktoru, çocukta hangi hareketlerin ağrıya neden olduğunu tespit için fizik muayene yapar. Bu, çocuğun kalçalarını, dizlerini ve diğer eklemlerini hareket ettirmeyi içermektedir. Ayrıca eklemde sıvı olup olmadığını kontrol etmek için çocuğun kalçasının ultrasonunu isteyebilir, bu da iltihap belirtisidir. Kan testleri şişliğin ne kadar şiddetli olduğunu gösterebilir. Ayrıca doktor Lyme hastalığı gibi diğer kalça ağrısı nedenlerini de kontrol edebilir. Sıvı numunesini çıkarabilir ve test için laboratuvara gönderebilir. Bu genellikle şişlik veya ateşin ciddi olduğu ve septik artritin dışlanmadığı durumlarda yapılmaktadır. Çocuk doktoru Legg-Calve-Perthes hastalığını veya SCFE’yi ekarte etmek için X-ışınlarını önermektedir.
Tedavisi
Toksik sinoviti tedavi etmek, semptomlarını kontrol etmeyi veya azaltmayı içermektedir. Viral enfeksiyonun neden olduğu iltihap genellikle kendiliğinden geçer. Toksik sinoviti tedavi şekilleri aşağıdaki gibidir:
İlaçlar: İbuprofen ve naproksen gibi reçetesiz satılan ilaçlar, iltihaplanmayı geçici olarak azaltmaya yardımcı olmaktadır ve kısa süreli ağrının hafiflemesi sağlamaktadır. Çocuk doktoru, verilen OTC ilaçları işe yaramadığını gördüğünde, daha güçlü bir ağrı kesici reçete edebilir.
Dinlenme: Çocuğun iyileşmesi için etkilenen kalça dinlendirilmelidir. Yürümek genellikle güvenlidir, ancak çocuğun temas sporları gibi zorlayıcı aktivitelerden kaçınmalıdır ve ağırlığını ağrıyan kalçaya fazla yüklenmemeye çalışılmalıdır.
Komplikasyonlar
Bu durum nadiren ciddi olsa da, bazı durumlarda çocuk doktoru aranmalıdır. Doktorun aranması gereken durumlar aşağıdaki gibidir:
• Ateş veya ağrı, iltihap önleyici ilaçlar alındıktan sonra bile kötüleşir
• Eklem ağrısı üç haftadan daha uzun sürerse veya çocuk ilaç almayı bıraktıktan sonra geri dönerse
• Anti-enflamatuar ilaçlar birkaç gün içinde etki göstermezse
Bu gibi durumlarda doktorun, başka kalça ağrısı nedenlerini kontrol etmek için farklı bir ilaç vermesi veya ek testler yapması gerekebilir. Toksik sinovit çoğu vakada yaklaşık bir ila iki haftada temizlenir, ancak beş hafta kadar sürebilmektedir. Bazı çocuklarda soğuk algınlığı gibi viral enfeksiyonlar olduğunda tekrar tekrar oluşabilmektedir.
Kaynakça:
kidshealth.org
swchildrens.org
rockymountainhospitalforchildren.com
Yazar: Özlem Güvenç Ağaoğlu