Çello olarak da bilinen ve son derece beğenilerek, çıkardığı ezgiler ile kendine has bir tazı olan müzik aletlerinden viyolonsel, yaylı sazlar grubundandır. Pek çok yaylı çalgılar gibi, viyolonsel de perdesiz bir müzik aleti olarak karşımıza çıkar.
Viyolonselin insan hayatına girip, müzik aleti olarak kullanılmaya başlanması 18. yüzyılda Avrupa’da meydana gelmiştir. İlk dönemlerde ortaya çıkan viyolonsel ile şu anki günümüzdeki viyolonsel arasındaki fark ise, geçmiş dönemlerde şimdiye nazaran daha çok telinin olmasıdır.
Viyoladan sonra, sesinin ince oluşu ile dikkat çeken viyolonsel, yaylı sazlar grubunun göz bebeği ürünlerinden birisi olarak çok geniş kitlelerce merak edilen bir müzik aletidir. İnsan sesi olarak daha çok tenör ses tonlarına hitap etme niteliğini de bünyesinde taşıyan viyolonsel, büyük görüntüsünün altında son derece nazik ve kibar bir alettir. Bu nazik görüntüsünü sağlayan hammadde açısından viyolonselin en dikkat çekici özelliklerinden bir tanesi, bu müzik aletinin sapı ve gövdesinin yapıldığı ağaçlarının farklı olmasıdır.
Viyolonseli Kimler Çalabilir?
Çe
llo çalmak kişiden kişiye zorluğu değişmek ile birlikte, iyi bir müzik kulağı olan kişilerin hızlıca öğrenebileceği bir alettir. Ancak buradaki önemli olan nokta, viyolonseli çalmak isteyen kişinin hedefidir. Ne tarz ve ne kadar parça çalındığında kendini çello çalıyor gibi hissedeceği kişinin kendisi ile ilgilidir. Bilinmelidir ki, bu müzik aletinin çalmak gözden uzak şekilde, içsel bir durumda ve kulak bütünlüğü ile çalınabileceğidir. Dolayısıyla, viyolonseli hakkıyla çalmak isteyen kişiler müzik kulağına güvenmelidir.
Viyolonsel öğrenmek müzik kulağının gelişmiş olması ile avantaj sağlayacak olsa da, bu enstrüman tek başına öğrenilmesi pek mümkün olan bir alet değildir. Bir eğitmen yardımı sayesinde çalınabilecek olan viyolonseli yine de internetteki günümüz şartlarının sunduğu çeşitli videolar yardımıyla öğrenmek de mümkün olabilir. Ancak tabi ki bunun için yine de bir eğitmen ile bir başlangıç yapılması ve geliştirme noktasında internetten yardım almak gerekecektir. Çünkü yaylara parmakların yerleştirilmesi önemli bir teknik bilgi istediğinden ve tabi ki büyük bir müzik aleti olduğundan dolayı çelloyu düzgün tutmak iyi bir ses akışı sağlayacağından yardımına ihtiyaç duyulacaktır.
Eğer ki bu enstrümanı hobi olarak değil de profesyonel olarak çalmak isteyen olursa, en iyi eğitimi konservatuvarlar verecektir. Bu açıdan, müzik sektörüne yönelmek isteyenler için bu sistem iyi bir seçenektir. Çello öğrenirken enstrümanı iyi şekilde tutmak, parmağı doğru notaya basmak önemlidir ve bunlar yapılabilirse ses doğru şekilde çıkarılabilecektir. Bu da tabi ki öğrenme zorluğu ile paralel olarak zaman alan bir süreçtir. Ancak yine de müzik kulağınız iyiyse, daha hızlı şekilde alete adapte olmanız da mümkündür. Genel olarak toparlanacak olursa, dileyen herkes viyolonsel öğrenebilir. Bu öğrenme sadece kişiden kişiye kişisel durumlardan kaynaklı olacağı için öğrenme süresinde değişme olacaktır.
Bir eğitmenden yardım alınıyorsa, bu konuda eğitmenler de öğrencilerine farklı öğrenme teknikleri sunabilir. Müzik kulağı gelişkin öğrencilerle daha hızlı ilerleme yaşanacağından, diğer öğrencilerin geri kalmaması adına viyolonselin üzerine, özellikle de öğrencilerin notaları şaşırmayacaklarını sağlamak adına etiket yapıştırabilir. Bunu şu şekilde dile getirmek doğru olacaktır; “Müziğin matematiğinden yararlanmak…”
Viyolonsel İle Hangi Tarz Müzikler Çalınabilir?
Vi
yolonsel ile hangi tarzda ve neler çalışabileceği ise en çok merak edilenlerden birisidir. Bu enstrüman ile daha çok klasik müzik ve Türk müziği çalınabilir. Bu müzik türlerine bu enstrüman daha uygundur. Genel olarak viyolonsel ile ilgili bir kanı duygusal müziklere daha yatkın olduğudur. Ancak rock müzik ya da eğlenceli müziklerde de bu alet sıkça kullanılmaktadır ve oldukça da başarılı bir ivme göstermektedir. Dolayısı ile önemli olan müzik aletini onun dilinden konuşturabilmektir. Tabi ki yatkın olduğu müzik türlerinde çok daha başarılı işlere imza atmak mümkün olabilir. Ancak yine de belli sınırlar çizilmemeli ve eşlik edilebilir olduktan sonra farklı müzik türlerinde yardımcı enstrüman olarak kullanılabilmelidir.
Viyolonsel alırken eğer profesyonel olarak öğrenilmek isteniyorsa bütçeye uygun, el yapımı bir viyolonsel alınması tavsiye edilir. Ancak profesyonel olarak çalmanın haricinde, bir hobi olarak viyolonsel çalmak isteyen olması dahilinde, yine fiyatları uygun ve hazır yapım viyolonseller de piyasada sıkça yer almaktadır. Bu cihazlar da oldukça kalitelidir ve istenilen etkiyi yaratacaktır.
Yazar:Gökçe Cömert