Bilgiustam
Bilgiyi ustasından öğrenin

Vücuttaki Nitrik Oksit: Faydaları ve Tehlikeleri

0 2.959

Basit ve Önemli Bir Molekül

Nitrik oksit, vücudumuzda büyük etkileri olan basit ve küçük bir moleküldür. Birçok biyolojik molekül karmaşık bir yapıya sahiptir. Ancak, nitrik oksit yalnızca iki atom içerir. Bunlar, bir azot atomu ve bir oksijen atomudur ve nitrik oksit formülüne sahiptir. Bazen, azot monoksit denir.
Nitrik oksit, önemli biyolojik fonksiyonlara sahiptir. Kan damarlarının duvarlarını gevşeterek damar genişlemesini sağlar. Bu kalbe ve diğer organlara daha fazla kan akmasını sağlar. Aynı zamanda sinir hücreleri arasında bir sinyal molekülü görevi görür. Bağışıklık sistemimizde önemli bir rol oynar ve enfeksiyonlarla savaşmasına yardımcı olur.Vücuttaki Nitrik Oksit: Faydaları ve Tehlikeleri

Dolaşım Sisteminde Nitrik Oksitin Rolü

Kandaki nitrik oksit, dolaşım sistemimizin sağlıklı kalmasında hayati bir rol oynar. Damarların genişlemesini ve açılmasını sağlar. Çok miktarda kanın taşınmasına izin verir.
Nitrik oksit ayrıca kan basıncını düşürür. Yeşil yapraklı sebzeler ve pancarlar gibi gıdaların, yüksek tansiyonu düşürdüğü bilinmektedir. Bu sebzeler iyi bir nitrat kaynağıdır. Vücudun içinde, nitratlar nitritlere dönüştürülür. Nitritler daha sonra nitrik okside dönüştürülür. Nitrik oksit, kan basıncını düşüren kan damarlarını genişletir. Vücut ayrıca L-arginin adı verilen bir amino asitten nitrik oksit yapar.

Nitrogliserin, Nitrik Oksit ve Anjin

1977’de bir araştırmacı, nitrogliserin vücutta nitrik oksit üretimine neden olduğunu keşfetti. Nitrogliserin, anjinden muzdarip insanlara verilen bir ilaçtır. Bir anjin atağı sırasında, kişi genellikle koroner arterin daralması nedeniyle kalpteki oksijen eksikliğinden dolayı göğüs ağrısı çeker. Nitrogliserin, arteri genişletir.

Nörotransmiterler

Sinir hücreleri veya nöronlar birbirleriyle kimyasallar aracılığıyla iletişim kurar. Bu kimyasallar nörotransmitter olarak bilinir. Bir nörotransmitter, önceden üretilir ve bir nöronun ucunda bulunan sinaptik veziküller olarak adlandırılan küçük keseler içinde saklanır.
Bir nöronun bitip diğerinin başladığı bölgeye sinaps denir. Bir sinir sürtüsü bir sinapsta ulaştığında, nörotransmiter, ilk nörondan nöronlar arasında mevcut olan küçük boşluğa salınır. Nörotransmitter boşluktan geçer ve ikinci nöronun zarındaki reseptörlere bağlanır. Bu birleşme gerçekleştiğinde, ikinci nöron uyarılır. Uyarım, bir sinir dürtüsü oluşturur. İşini yaptıktan sonra, nörotransmiter bozulur veya bir sinir hücresine yeniden emilir.
Nitrik oksit bir nörotransmitterdir, ancak diğer nörotransmiterlerden farklı davranır. Önceden üretilmemiştir veya depolanmamıştır, sadece gerektiğinde yapılır. Nöronlar arasındaki boşlukta seyahat eder, ancak reseptörlere bağlanmak ve nöronun yüzeyinde kalmak yerine ikinci nörona gider. Aynı zamanda birden fazla nöron girebilir.
Nitrik oksit çok stabil değildir ve sadece kısa bir süre için vardır. Bazen “gaz vericisi” olarak adlandırılır. Bu vücutta yapılan ve bir sinyal molekülü olarak hareket eden gazdır.

Sinir Sistemindeki İşlevler

Nitrik oksit, merkezi sinir sisteminde birçok fonksiyona sahiptir. Burada oynadığı roller şunlardır:

– Öğrenme ve hafıza
– Vücut ısısını kontrol etmek
– Gıda alımını düzenlemek
– Uyku uyanıklık döngüsünü kontrol etmek
– Hormon salınımını düzenlemek
– Sinirleri korumakVücuttaki Nitrik Oksit: Faydaları ve Tehlikeleri

Periferik sinir sistemi, merkezi sinir sistemini terk eden ve vücudun geri kalanına giden sinirlerden oluşur. Periferik sinir sisteminde nitrik oksit aşağıdakileri yapar:

– Mide ve bağırsak sistemin astarındaki kasları rahatlatır.
– İdrar ve üreme yollarının iç kısmındaki kasları rahatlatır.

Nöroproteksiyon ve Nörotoksisite

Nitrik oksit, sinir sisteminde çok önemli olmasına rağmen, vücudumuzda çok küçük miktarlarda bulunur. Bu miktarlar nöroprotektiftir, yani sinirleri hasardan korur. Ancak, büyük miktarlarda nitrik oksit sinir hücrelerini öldürür ve bunun nörotoksik olduğu söylenir.

Bağışıklık Sisteminde Nitrik Oksitin Rolü Nedir?Vücuttaki Nitrik Oksit: Faydaları ve Tehlikeleri

Nitrik oksit, bağışıklık sisteminde bir tür beyaz kan hücresi olan makrofajlar tarafından yapılır. Nitrik oksit, bakterileri öldürür ve virüslerin çoğalmasını önler.
Nitrik oksit etkisi, doğuştan gelen bağışıklık sistemimizin bir parçasıdır.
Nitrik oksit, kanser açısından tartışmalı bir kimyasaldır. Bazı kanıtlar bağışıklık sisteminin kansere karşı savaşmasına yardımcı olduğunu gösterirken, diğer kanıtlar aslında kansere neden olabileceğini göstermektedir.
Caenorhabditis elegans, toprakta yaşayan saydam yuvarlak kurttur. İnsanlar gibi, yuvarlak kurt da, bağırsaklarında yaşayan ve sağlık yararları sağlayan maddeler üreten bakterilere sahiptir.
Caenorhabditis elegans, bacillus subtilis adlı bir bakteri ile beslenir. Bakteriyel hücrelerin bir kısmı, nitrik oksit ürettikleri hayvanın bağırsaklarında yaşar. Kurtlar ayrıca bağırsaklarında yaşayan başka bir bakteri olan escherichia coliyi de yer. Escherichia coli, nitrik oksit yapamaz.

Kaynakça:
https://owlcation.com/stem/What-is-the-Function-of-Nitric-Oxide-in-the-Body

Yazar: Katibe Melis Dinçer

Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Bu web sitesi deneyiminizi geliştirmek için çerezleri kullanır. Bununla iyi olduğunuzu varsayacağız, ancak isterseniz vazgeçebilirsiniz. Kabul etmek Mesajları Oku