Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR)
Açılımı “Manyetik Rezonans Görüntüleme” olan MRG veya MR, zararlı röntgen ışınlarını kullanmadan, güçlü bir mıknatıs ortamında radyo frekansları sayesinde, vücuttaki hidrojen atomlarının hareketlerini kaydeden, değerlendiren ve görüntü oluşturan bir cihazdır.
Çözümleme gücü en yüksek olan radyolojik görüntüleme yöntemidir.
Manyetik Rezonans Görüntüleme ilk kez 1946 yılında Bloch ve Purcell tarafından tanımlanmıştır. Manyetik Rezonans Görüntüleme, ilk kez 1973 Lauterbur tarafından kullanılmaya başlanmıştır. Manyetik Rezonans Görüntüleme, Türkiyede 1989 yılında İzmirde Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesinde kullanılmaya başlanmıştır. Manyetik Rezonans Görüntüleme de, ağrı, alerjiye yol açacak herhangi bir durum ve ilaç kullanma gibi zorunluluk yoktur.
Hangi durumlarda MR Çekilir?
*Yumuşak dokuların görüntülenmesinde.
*Kanser hastalığı saptanan kişilerde, hastalık derecesi tespit edilmesinde.
*Yaşı geçmiş kadınlarda (30 yaşını geçmiş olan tüm kadınlarda) meme kanserinin olup olmadığının tespit edilmesinde.
*Beyin ve omurilik ile ilgili rahatsızlıkların tespit edilmesinde.
*Kalp hastalıklarının tespit edilmesinde.
*İç organ rahatsızlıkların tespit edilmesinde.
Kimlere EMAR çekilmez?
*Böbrek yetmezliği hastalığı olanlara.
*Aşırı kiloya sahip olan kişilere.
*Kalp pili kullanan kişilere.
*Dişinde dişteli olan kişilere.
*Daha önceden geçirdiğiniz ameliyat sonrasında protezi olanlara.
*İşitme cihazı olanlara.
MR çekimi gerçekleşmeden önce neler yapmamız gerekir?
Bazı çekimlerde 6-8 saat aç gelmeniz gerekebilir. Doktorun verdiği ilaçlar dışında başka bir ilaç kullanıyorsanız kullanmamanız istenir. MR çekimine gelmeden üzerinizde yüzük, kolye, küpe, gözlük, kemer vb. gibi materyaller var, ise onları çıkarmanız istenir.
Emar çekiminde nelere dikkat edilmelidir?
*MR çekiminden önce hasta, tüm metal eşyaları çıkarmalıdır. Bunlara, saat, kolye, küpe, kolye, gözlük, kemer gibi eşyalar olarak örnek verebiliriz.
*Çekim esnasında oldukça hareketsiz kalmak.
*Özellikle çekim yapılacak yerin hiç hareket ettirilmemesi.
*Bazı çekimlerde nefes tutulmalıdır. Bu da teknisyenin komutu ile nefes tutup bırakılmalıdır.
Emar nasıl çekilir?
MR çekilecek hastanın, üzerinde yüzük, küpe, kolye, saat, gözlük, kemer gibi materyallerin var ise bunların çıkarılması istenmektedir. Daha sonra hasta, MR cihazına sokulduktan sonra, hastaya özel bir radyo anteni takılır. Özel radyo anteni sayesinde teknisyenin komutlarına uyulmaktadır. Teknisyen, çekim yapılacak yerin tam cihazın içine gelecek şekilde ayarlamalar yaparak sabit kalmasını sağlar. Daha sonra çekime başlanır. Çekim süresi, MR türüne göre değişmektedir.
MR cihazı nasıl çeker?
Manyetik Rezonans Görüntüleme, dev bir mıknatıstan oluşmaktadır. Manyetik dalgaların gücü sayesinde insan hücrelerinde bulunan hidrojen atomunu uyarılarak aktif hale geçmesi sağlanır. Daha sonra görüntülenmek istenen alana radyo frekans dalgaları verilir. Elde edilen sonucun özel bir radyo anteni aracığıyla bilgisayara göndererek yüksek kalite de bir görüntü oluşturur.
MR çekim süresi ne kadardır?
MR çekim süresi, MR çekilecek vücut bölümlerine bağlı olarak değişmektedir. MR çekim, 3-10 dakika arasında, tam çekim ise; 20-45 dakika arasında değişmektedir.
MR türleri nelerdir?
Beyin MR: beyin tümörleri, felçleri, bunamalar gibi sinir sistemi hastalıklarını tespit etmek amacıyla çekilen MRdır.
Kalp MR: Kalp hastalıklarını tespit etmek amacıyla çekilen MRdır.
Meme MR: Meme kanserinin hastalığını için erken bir tanı koymak amacıyla çekilen MRdır.
Vücut MR: Kalp, akciğer, böbrek, dalak, pankreas, safra kesesi, safra yolları, iç organları detaylı bir şekilde incelemek için çekilen MRdır.
Prostat MR: Prostat kanserinin tespit etmek için çekilen MRdır.
Kas İskelet Sistemi MR: Kaslar, bağlar, menüsküsler, diğer eklem diskleri hakkında detaylı bilgi sahibi olmak için çekilen MRdır.
MR Avantajları nelerdir?
*Öncelikle radyasyon yoktur.
*Hastalıkların belirlenmesinde detaylı bilgiye ulaşılabilir.
*Kalp hastalıklarının tespit edilmesinde herhangi bir yan etkisi yoktur.
*Çok kısa sürede kaliteli görüntüler elde edilerek hastalığın tespit edilmesi daha kısa sürede tamamlanır.
MR dezavantajları nelerdir?
*Öncelikle kapalı alan korkusu olan hastalar için zordur.
*MR, pahalı bir incelemedir.
*Başlıca incelemenin yapıldığı cihazın manyetik gücünün yarattığı etkenlere bağlıdır. Bunların başında kalp pili kullanan kişiler üzerinedir.
Aşağıda gördüğümüz gibi MR görüntü örnekleri verilmiştir.
Yazar:Mehmet Emre Baş