Bilgiustam
Bilgiyi ustasından öğrenin

Adet Döngüsü, Hormon Dalgalanmaları ve Haritalama

0 488

Adet döngüsü sırasında hormonların nasıl dalgalandığını anlamak, kadınların bu dönemde genel sağlıklarını iyileştirmelerine yardımcı olacak bir dizi bilgiler sağlar. Her kadın, adet döngüsü boyunca kadın hormonlarında 480’e kadar aylık dalgalanma yaşamayı bekleyebilir. Öyleyse kadınlar, bu dalgalanan hormonların sağlıkları ve yaşamları boyunca sağlıkları üzerindeki etkileri veya hormonlarının olması gerektiği gibi dalgalanıp dalgalanmadığı konusunda nasıl fikir edinebilirler?
Bu yazıda, adet döngüsü sırasında hormon varyasyonlarının kadınların refahı üzerindeki etkileri hakkında bilgiler bulunmaktadır. Ayrıca hormonlarına uyum sağlamak isteyen kadınlar için bazı çözüm önerileri bulunmaktadır. Bu öneriler genel sağlık ve egzersiz performansını iyileştirmek ve optimize etmek, perimenopozda gezinmek veya doğurganlık sorunları, PCOS veya PMS gibi kadın hormonlarına bağlı durumların yönetilmesine yardımcı olmak üzerinedir.

Adet DöngüsüAdet Döngüsü, Hormon Dalgalanmaları ve Haritalama

Çoğu kadın, hayatlarının en az 30 yılı boyunca adet döngüsü yaşamaktadır. Her adet döngüsü sırasında, yumurtalıklardan yumurtanın salınmasını düzenleyen karmaşık bir iç geribildirim mekanizmaları ağında kadınlık hormonu seviyeleri önemli ölçüde yükselir ve düşer. Menstruasyon (dönemler), her adet döngüsünün başlangıcını işaret etmektedir ve kadınlarda erken ergenlik döneminden menopoza kadar, adet dönemlerinin durduğu zamana kadar bu devam etmektedir. İlk adet döneminin (menarş olarak da bilinir) ortalama yaşı yaklaşık 12’dir. Menarş, ortalama yaştan birkaç yıl önce veya sonra ortaya çıkabilir, ancak genellikle 16 yaşından sonra olamaz.
Hamilelik dışında kadınlar, perimenopoz olarak bilinen menopozun erken dönemlerine girene kadar yetişkin yaşamları boyunca düzenli adet görmeye devam edeceklerdir. Perimenopoz sırasında, yumurtalıklar daha az duyarlı hale geldikçe normal hormon dalgalanmaları değişmeye başlar ve perimenopoz, bir kadının 12 aydan uzun süredir adet görmediği menopozla sona erer. Menopozun ortalama yaşı 51’dir, ancak menopoz genellikle kırk beş yaşından önce gerçekleşmese de, bunun her iki tarafında da birkaç yıllık farklılıklar olabilir.

Adet Döngüsü Ne kadardır, Ne kadar Sürer?

Açık ortalama bir adet döngüsü 28 gün sürer, ancak uzunluğu aralığı kadın takvim yılda en az 9 adet dönemi sahip, 24 ila 35 gün kadar olma eğilimindedir. Ve adet döngüsü, kadınlarda değişen hormonların düzenli döngüsüdür ve foliküler faz ve luteal faz olmak üzere 2 aşamadan oluşur. Bir adet döngüsünün başlangıcı, 1. gün, adet kanamasının ilk günüdür. 1. günden itibaren yumurtlamaya kadar (kabaca döngünün 14. gününde meydana gelen) foliküler faz olarak adlandırılır.
Adet döngüsünün bu ilk aşamasında, yumurtalıktaki bir folikül, yumurtlamada yumurtalıktan bir yumurta çıkarmak için gelişmeye başlar. Bu, adet döngüsünün foliküler fazında baskın hormon olan östrojeni (en aktif formu östradiol) üretir. Yumurtlamadan sonraki adet döneminin başlangıcına kadar geçen süre luteal fazdır. Adet döngüsünün bu ikinci aşamasında, yumurtanın serbest bırakıldığı folikül kalıntıları yumurtalıktaki korpus luteumu oluşturur. Korpus luteum, adet döngüsünün luteal fazında baskın hormon olan progesteronu üretir.

Adet Döngüsü Hormonları

Adet döngüsüne dahil olan ana dört hormon vardır. Bu hormonlar ;
• Yumurtalık tepki hormonları,
• Östrojen ve progesteron ile birlikte iki kontrol hormonu,
• Folikül uyarıcı hormon (FSH)
• Luteinize edici hormon (LH)
Beyin, adet döngülerinin zamanlaması için kontrol merkezidir ve hipotalamus ve hipofiz bezlerini içerir. Bunlar, kontrol hormonları FSH ve LH’yi adet döngüsü boyunca dikkatli bir şekilde zamanlanmış bir şekilde salgılar. Bu kontrol hormonları, östrojen ve progesteronun temel yumurtalık tepkisi hormonlarının salgılanmasını sağlamak için yumurtalık üzerinde etki eder.

Adet Döngüsü Sırasında Hormon Dalgalanlamaları

Tüm hormonlar dinamik bir durumda iken, bir adet döngüsü boyunca kadın hormonlarının dalgalanmaları, tüm hormon ağlarının en karmaşık ve karmaşık olanıdır. Her adet döngüsü sırasında, kadın hormonları, aşağıdaki adet döngüsü grafiğinde gösterilen karakteristik bir modelde farklılık gösterir.

Kadın Hormonları Sağlığını Nasıl Etkiler?

Her kadının bir adet döngüsü sırasında kişisel ve bireysel hormon dalgalanmaları, fiziksel ve zihinsel sağlık açısından kendi benzersiz deneyimini şekillendirir. Örneğin, ruh halindeki değişiklikler, uyku düzenleri, artan yorgunluk, açlık dürtüsü veya adet döngüsü ile ilişkili diğer semptomlar gibi. Bunun nedeni, beyinde ve vücudun diğer bölümlerinde bu hormonal varyasyonlardan etkilenen ve bir kadının yaşam kalitesini etkileyebilecek bir dizi fiziksel ve zihinsel değişikliğe neden olan reseptörler olmasıdır.Adet Döngüsü, Hormon Dalgalanmaları ve Haritalama
Bu özellikle yumurtalıklar tarafından üretilen tepki hormonları, östrojen ve progesteron için geçerlidir. Bu hormonların kadın üreme sistemi, sinir sistemi, kas-iskelet sistemi, sindirim sistemi, kardiyovasküler sistem, bağışıklık sistemi ve metabolizma üzerinde geniş kapsamlı etkileri vardır. Adet döngüsünün her aşaması, bir kadının fiziksel ve zihinsel sağlığı üzerinde etkili olacak baskın bir hormona sahiptir. Örneğin östrojen, adet döngüsünün foliküler fazında baskın yumurtalık tepki hormonudur, oysa progesteron luteal evrede baskın yumurtalık tepki hormonudur. Bu aşamada daha yüksek progesteron seviyeleri metabolizmada bir artışa neden olur, bu nedenle açlık dürtülerinde bir artış yaşamak normal değildir.
Böylesine karmaşık bir sistemde, döngülerin uzunluğu, yumurtlamanın zamanlaması ve her bir hormonun kesin seviyeleri bir kadından diğerine değişir. Ve işleri daha karmaşık hale getirmek için, bir kadın bir döngüden diğerine tüm bu değişkenlerde değişiklikler yaşamayı bekleyebilir.

Hormon Haritası: Hormonlarda Benzersiz Kişileştirme

Kadınlık hormonlarını ölçmenin mevcut uygulaması, genellikle hormonların en az aktif olduğu menstrüel siklusun üçüncü gününde tek bir kan örneği almaktır. Bu yaklaşım, bir kadının hormonlarının yalnızca tek bir günlük görüntüsünü verir ve bu, bir döngü boyunca yüksek düzeyde değişkenlik göz önüne alındığında, herhangi bir kesin sonuç çıkarmayı çok zorlaştırabilir.
Hormonların kadınların yaşamları üzerinde böylesine büyük bir etkisi olduğu düşünüldüğünde, üzerinde daha çok yapılması gerekenler olduğu şeklinde bir kanı uyanır. Genel nüfus ortalamaları üzerinde çalışmak ve tek bir anlık görüntü, kadınlara adet döngüleri ve hormon sağlığı hakkında anlamlı bilgiler vermez. Çok daha bilgilendirici olan şey, bir kadının tam bir adet döngüsü boyunca kendi benzersiz hormon varyasyonunu bilmesidir. Bu bilgiyi o döngü sırasında nasıl hissettiğinle ilişkilendirmek, kadınlara ihtiyaç duydukları cevapları vererek güçlü iç görüler sağlayacaktır.
Kan analizi, yapay zekâ ve klinik uzmanlığın bir kombinasyonunu kullanarak, Kadın Hormonu Haritalama yaptığı tam olarak budur, kadınlar için çığır açan bir üründür. Bir kişinin adet döngüsünün 14. ve 21. gününde yapılan sadece 2 parmak delme kan testine dayanarak, adet döngüsünün her günü için dört anahtar kadın hormonunun her biri için kendi kişisel hormon profilini matematiksel olarak modelleyebilir.
Makine öğrenimi sayesinde, kişiselleştirilmiş eğri verilere göre ayarlanır, ne kadar çok veri girilirse sonuçlar o kadar doğru olur. Bu kişiye farklı yaşam evreleri boyunca hormonlarını takip etmesi için bir araçtır. Ve sonuçlar sanki adet döngüsünün her günü kan testi yaptırmış gibi veriler sağlar.

Kadın Sağlığının İyileştirilmesi

Bir endokrinolog kişinin adet döngüsü sırasında hormon varyasyonları ile o sırada gördüğü semptomlar arasında kurduğu bağlantılara dayanarak, hormonlarla ilgili kişinin genel sağlığını ve refahını nasıl iyileştireceği hakkında tavsiyelerde bulunur. Konusunda pratik, hayata geçirilebilecek ve kişiselleştirilmiş tavsiyeler sunar. Bu tavsiye, kişinin yaşam tarzı ve hedefleri bağlamında yer alan beslenme ve egzersiz gibi kontrol altındaki faktörlere odaklanan ve kanıta dayalıdır.
Ayrıca kişiye genel yumurtalık tepkisi için bir puan verir. Bu puana, adet döngüsündeki iki önemli zaman noktasında alınan kontrol (FSH ve LH) ve yanıt (östrojen ve progesteron) hormonlarının dengesini hesaplayan ‘Dördüncü Yumurtalık Duyarlı Metrik’ (FORM) skoru adını verilir. Koşulların iyileştirilmesi için ise yardımcı olacak bilgiler sağlayabilir. Düzensiz dönemler, adet öncesi sendrom, doğurganlık zorlukları, PCOS ve endometrioz gibi durumlar kadın hormonları ile ilişkilidir. Kadın Hormon Haritalama yetersiz luteal fazları ve anovulatuar döngüleri tanımlamaya yardımcı olabilir.
Perimenopoz, yumurtalıklar daha az yanıt verdiğinde menopoza geçiş aşamasını tanımlamak için kullanılan terimdir. Bu, azalan östrojen ve progesteron seviyelerini ve FSH ve LH kontrol hormonlarının artan seviyelerini üretir. Bu değişiklikler, kadınların yaşadığı düzensiz dönemler, sıcak basmaları, gece terlemeleri ve ruh hali değişiklikleri gibi birçok belirtiye neden olur. Kişinin FORM puanı birbirini takip eden döngüler üzerinden karşılaştırmak, yumurtalık duyarlılığındaki herhangi bir değişikliği gösterebilir. Bu özellikle perimenopoza girip girmediklerini merak eden kadınlar için geçerlidir. Perimenopoz dinamik bir durum olduğundan, FORM puanı üç ayda bir izlemek, menopoz yaklaşımı ile tutarlı olarak yumurtalık tepkisindeki herhangi bir azalmayı izlemeye olanak tanır.Adet Döngüsü, Hormon Dalgalanmaları ve Haritalama
Kadın hormonları kadın sağlığında büyük rol oynar. Bir kan testi, bir zamanda tek bir noktada, özellikle de bu hormonlar en az aktifken adet döngüsünün 3. gününde alınan 4 anahtar kadın hormonunun tümünü ölçmek için altın standart iken, kişinin hormon sağlığı yeterli bilgi veya içgörü sağlamaz. Çünkü her kadının adet döngüsü, hormon dalgalanmaları ve nasıl hissettiği ona özgüdür. Bu nedenle adet döngüsünde belirli bir gün için tek bir kan testi, neler olup bittiğine dair gerçek bir fikir vermez.
Çığır açan Kadın Hormonu Haritalama’nın amacı, kadınların kişisel iç hormon varyasyonları ile bunun sağlıkları ve hissettikleri üzerindeki etkisi arasındaki bağlantıyı anlamalarına yardımcı olmaktır. Hormonların beklendiği gibi ay boyunca dalgalanıp dalgalanmadığını ve yaşadığı herhangi bir sorunun hormon seviyelerindeki değişikliklerle ilişkili olup olmadığını gösterir.
Kadın Hormon Haritalama tüm kadınların adet yaşamları boyunca kişisel olarak en iyi şekilde hissetmelerine yardımcı olmayı amaçlamaktadır. Perimenopoz etrafında ortaya çıkan belirsizlikle karşı karşıya olan kadınlar için, Kadın Hormon Haritalama yaşamın bu aşamasında meydana gelen önemli değişikliklerin daha iyi anlaşılmasını sağlar. FORM puanı, kadınlar tarafından zaman içinde yumurtalık tepkisini izlemek için kullanılabilecek önemli bir araçtır. Doğurganlık sorunları veya PCOS gibi kadın hormonuyla ilgili sorunları olan kadınlar için, Kadın Hormon Haritalama yararlı olabilir.
Adet döngüsü boyunca ve yaşamın farklı aşamalarında kişisel hormon düzeylerindeki değişimleri daha derinlemesine anlamanın avantajları aşikârdır. Bu kadınları döngülerinin neresinde ve hangi aşamada olurlarsa olsunlar, ileriye dönük planlama ve kendi kişisel hedeflerine ulaşmak için stratejiler tasarlama konusunda güçlendireceği umut edilmektedir.

Kaynakça:
https://www.zrtlab.com/test-specialties/menstrual-cycle-mapping/
https://www.focusboosterapp.com/blog/menstrual-cycle-mapping-how-women-can-improve-their-

Yazar: Özlem Güvenç Ağaoğlu

Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Bu web sitesi deneyiminizi geliştirmek için çerezleri kullanır. Bununla iyi olduğunuzu varsayacağız, ancak isterseniz vazgeçebilirsiniz. Kabul etmek Mesajları Oku