1830 yazında Victor Hugo imkansız bir son teslim tarihi ile karşı karşıya kaldı. On iki ay önce, Fransız yazar yayıncısına yeni bir kitap vaat etmişti. Ancak yazmak yerine, o yıl diğer projeleri takip etmek, misafirleri eğlendirmek ve çalışmalarını geciktirmek için geçirdi. Sinirli, Hugo’nun yayıncısı, altı aydan kısa bir süre sonra bir son tarih belirleyerek cevap verdi. Kitap 1831 Şubat’ında bitmiş olmalıydı.
Hugo erteleme kararını yenmek için garip bir plan yaptı. Tüm kıyafetlerini topladı ve bir asistandan büyük bir sandıkta onları kilitlemesini istedi. Büyük bir şal dışında giyecek hiçbir şeyi kalmadı. Dışarıda giyecek uygun kıyafetleri bulunmadığı için çalışmalarına devam etti ve 1830 sonbaharında ve kış aylarında öfkeyle yazdı. Notre Dame Kamburu, 14 Ocak 1831’de iki hafta erken yayınlandı.
Akrasia’nın Eski Sorunu
İnsanlar yüzyıllar boyunca yapacakları çoğu şeyi ertelediler. Victor Hugo gibi üretken sanatçılar bile günlük yaşamdaki dikkat dağınıklarına karşı ayrıcalıklı değildir. Zamansız bir problem,aslında Sokrates ve Aristoteles gibi antik Yunan filozoflarının bu tür davranışları tanımlamak için geliştirdikleri bir kelime var: Akrasia.
Akrasia, sizin daha iyi karar vermenize karşı hareket eden bir durumdur. Başka bir şey yapman gerektiğini bilmene rağmen bir şeyi yapmadığın zamandır. Gevşek bir şekilde çevrirerek, akrasia’nın erteleme veya öz kontrol eksikliği olduğunu söyleyebilirsiniz. Akrasia, yapmaya karar verdiğiniz şeyi takip etmenizi önleyen bir şeydir.
Victor Hugo neden bir kitap yazmaya karar verdi ve bir yıl boyunca erteledi ve ileri bir tarihe bıraktı? Neden planlar yaparız, son tarihler koyar ve hedefler seçeriz, ancak daha sonra bunları takip etmekte başarısız oluruz?
Neden Plan Yapıyoruz Ancak Harekete Geçemiyoruz
Akrasia’nın neden hayatlarımızı yönettiği ve ertelemenin bizi neden çektiği ile ilgili bir açıklama, “zaman tutarsızlığı” olarak adlandırılan davranışsal bir ekonomi terimi ile ilgisi var. Zaman tutarsızlığı, insan beyninin gelecekteki kazanımlardan çok daha yüksek kazanımlara değer verme eğilimine atıfta bulunuyor.
Kendiniz için planlar yaparken kilo vermek veya bir kitap yazmak veya bir dil öğrenmek gibi 
bir hedef belirlemek gibi ama aslında gelecekteki kendiniz için planlar yapıyorsunuz. Gelecekte hayatınızın nasıl olmasını istediğinizi düşünüyorsunuz ve geleceği düşündüğünüzde, beyninizin uzun vadeli faydalarla harekete geçmenin değerini görmesi kolaydır.Bununla birlikte, karar verme zamanı geldiğinde, artık gelecekteki benliğiniz için bir seçim yapmıyorsunuzdur.Şimdi anın içindesiniz ve beyniniz şu anki kendini düşünüyordur. Araştırmacılar, şu anki özün, uzun vadeli kazancı değil, anında memnuniyetini sevdiğini keşfetti. Bu, yatağınıza hayatınızın değişmesi için motive edici hissetmenizin sebeplerinden biridir, ancak uyandığınızda kendinizi eski kalıplara girerken bulursunuz. Beyniniz ileride oldukları sürece uzun vadeli faydalara değer verir, ancak şimdiki zamana gelince anında memnuniyet verir.
Bu, memnuniyet vermeyi geciktirme yeteneğinin yaşamdaki başarının bu kadar iyi bir belirleyicisi olmasının bir nedenidir. Anlık memnuniyet çekişine nasıl dayanılacağını anlamak en azından bazen tutarlı olmasa bile nerede olduğun ile olmak istediğin arasındaki boşluğu kapatmana yardımcı olabilir.
Erteleme Yapmanız Gereken Çerçeve
İşte akrasia’yı yenmenin, ertelemeyi yenmenin ve ne yapmaya karar verdiğinizi takip etmenin üç yolu.
Strateji 1: Gelecekteki eylemlerinizi tasarlayın. Victor Hugo kıyafetlerini kilitlemeye başladığında yazmaya odaklanabildi, psikologların “taahhüt cihazı” olarak adlandırdığı şeyi yaratıyordu. Bir taahhüt cihazı, şimdiki zamanda gelecekteki eylemlerinizi kontrol eden bir seçimdir. Gelecekteki davranışa kilitlenmenin, iyi alışkanlıklara bağlanmanın ve sizi kötü davranışlardan sınırlamanın bir yoludur.
Bir taahhüt cihazı oluşturmanın birçok yolu vardır. Yiyecekleri toplu ebatlarda değil, tek tek paketlerde satın alarak aşırı yemek yemeyi azaltabilirsiniz. Gelecekteki kumar oynama riskini önlemek için, kumarhaneler ve çevrimiçi poker sitelerinde yasaklanmış listesine gönüllü olarak eklenmelerini isteyebilirsiniz. Tartımdan önceki hafta boyunca cüzdanlarını evde bırakmayı seçen bir yarışma için “ağırlık vermesi gereken” sporcuları bile duydum, böylece fast-food almaya başlamayacaklardı.
Koşullar farklı, ancak mesaj aynı: taahhüt cihazları gelecekteki eylemlerinizi tasarlamanıza yardımcı olabilir. Anın iradesine güvenmek yerine, davranışınızı önceden otomatikleştirmenin yollarını bulun. Gelecekteki hareketlerinin mimarı ol, onların kurbanı değil.
Strateji 2: Başlama sürtünmesini azaltın. Erteleme suçluluğu ve hayal kırıklığı genellikle iş yapmanın acısından daha kötüdür. Eliezer Yudkowsky’nin sözleriyle, ‘‘Şu an için, işi yapmanın ortasında olmak genellikle ertelemenin ortasında olmaktan daha az acı vericidir. ”
Peki o halde neden hala erteliyoruz? Çünkü zor olan işte olmak değil, işe başlamak. Harekete geçmemizi önleyen sürtünme genellikle davranışa başlama etrafında odaklanır. Başladıktan sonra, işi yapmak genellikle daha az acı vericidir. Bu nedenle, yeni bir alışkanlığa başlarken başlama alışkanlığı oluşturmak, yeni alışkanlıkta başarılı olup olmamanız konusunda endişelenmekten daha önemlidir.
Alışkanlıklarınızın boyutunu sürekli azaltmak zorundasınız. Tüm çabanızı ve enerjinizi bir ritüel oluşturmak için kullanın ve başlamayı mümkün olduğunca kolaylaştırın. Gösteri sanatında ustalaşana kadar sonuçlar hakkında endişelenmeyin.
Strateji 3: Uygulama amaçlarını kullanın. Bir uygulama amacı, gelecekte belirli bir zamanda belirli bir davranışı uygulama niyetinizi belirtmenizdir. Örneğin, [SAAT] ‘de [YER]’ de [TARİH] ‘da en az 30 dakika egzersiz yapacağım.
Uygulama niyetlerinin egzersiz alışkanlıklarından grip çekimlerine kadar her şeyi nasıl olumlu yönde etkilediğini gösteren yüzlerce başarılı çalışma vardır. Grip aşısı çalışmasında araştırmacılar, bir Orta batı şirketindeki 3,272 çalışanı olan bir gruba baktılar ve grip aşısı 
yaptırmayı planladıkları belirli tarih ve saati yazan çalışanların, haftalar sonra takip etmeleri daha muhtemel olduğunu buldular.
Önceden işleri planlamanın bir fark yaratabileceğini söylemek kolay gözüküyor, ancak daha önce de bahsettiğim gibi, uygulama niyetleri sizi gelecekte bir eylem gerçekleştirme olasılığının 2 ila 3 kat daha fazla motive edilebilir hale getirebileceğini söyleyebilir.
Akrasia ile Mücadele
Beyinlerimiz, uzun vadeli kazançlar için anında ödülleri tercih eder. Bu sadece zihinlerimizin nasıl çalıştığının bir sonucudur. Bu eğilim göz önüne alındığında, sık sık işleri yapmak için çılgın stratejilere başvurmak zorundayız – Victor Hugo’nun bir kitap yazması için bütün kıyafetlerini kilitlemesi gibi. Ancak hedefleriniz sizin için önemliyse, bu taahhüt cihazlarını oluşturmak için zaman harcamanın değeri olduğuna inanıyorum.
Aristoteles, enkrateia terimini akrasia’nın zıtlığı olarak tanımladı. Akrasia erteleme mağduru olma eğilimimize atıfta bulunurken, enkrateia “kendi üzerinde güç” anlamına gelir. Gelecekteki eylemlerinizi tasarlamak, iyi davranışlara başlama sürtünmesini azaltmak ve uygulama niyetlerini kullanmak için atmanız gereken basit adımlardır. akrasialardan ziyade bir enkrateia hayatı yaşamak daha kolay.
Kaynakça:
jamesclear.com/akrasia
Yazar: Semra Uğur