Günümüz hız dünyasında, uzun veya kısa yolculuklar çok önemli bir hale gelmiştir. Seyahat, iş veya okul gibi nedenlerle çıkılan bu yolculuklarda, mide bulantısı bazı insanlara çok zor anlar yaşatmaktadır.
Gidilen mesafenin, uzun veya kısa oluşuna bakılmaksızın gerçekleşen mide bulantısının nedeni, kulak ve gözün farklı algılarından kaynaklanmaktadır. Kulak, dış, orta ve iç kulak diye üç kısımdan oluşmaktadır. İç kulakta salyangozun içinde vücutta dengeyi sağlayan bir sıvı bulunmaktadır. Yolculuk halinde, salyangozun içinde olan ve dengeyi sağlayan bu sıvı çalkalanır ve beyne, sinirler yoluyla, hareket halinde olduğumuza dair sinyaller gider. Ama yolculuk sırasında bir yere bakılıyorsa, kitap okunuyorsa ya da başka bir şeyle ilgileniliyorsa, gözlerden beyine hareket halinde olunmadığı sinyali gitmektedir. Burada iç kulaktan beyne giden sinyal ile gözlerden beyne giden sinyal arasında büyük bir zıtlık yaşanmaktadır. Beyne giden bu iki sinyal arasındaki fark, yolculuk sırasında mide bulantısının nedenini oluşturmaktadır.
Araba tutmasıyla, deniz tutmasının nedeni aynıdır. Bu iki mide bulantısı arasında neden olarak herhangi bir fark yoktur. Fakat deniz yaşanan mide bulantısının etkileri, araba tutmasından çok daha fazladır. Bunun nedeni ise, deniz yolculukları 3 boyutlu bir şekilde yaşanmaktadır.
Deniz tutmasında en belirgin özellikler; baş dönmesi, baş ağrısı, mide bölgesindeki baskı hissi ve nabızdaki artış, gibi özelliklerdir. Bu özelliklerin yanında, deniz tutmasında, mide bulantısından önce, vücutta stres hormonları da salgılanmaya başlar. Bu nedenle bulantıdan hemen önce, insanda rahatsızlık ve panik hissi oldukça fazla artmaktadır.
Taşıt tutması, yaşlılara oranla gençlerde daha çok görülmektedir. Çünkü seyahat oranı arttıkça iç kulaktaki denge sıvısı duruma alışır ve yolculuktaki denge hissi azalır. Taşıt veya deniz tutmasına ise tam bir çözüm bulunamamıştır.
Çözüm olarak, akapunktur tedavisi yapılmaktadır ama bu da tam bir çözüm getirememiştir. Fakat hareket halindeyken alınacak bazı ufak önlemler, mide bulantısını azaltabilir. Hareket halindeyken bir uzağa bir yakına bakılması, kitap okunmaması, beyni meşgul edecek zihinsel ve akıl oyunları, bu ufak önlemlerden sadece birkaçıdır. Ayrıca seyahat halinden önce mide bulandırıcı yiyecekler yenmemesi de, önemli bir faktördür.
Yazar: Erdoğan Gul