Ülkemizde denizde yaşanan boğulma olaylarının %70-75’inin nedeni ”Rip Akıntısı” (kıyıdan denize doğru olan akıntı)dır.
A
niden gelişebilen Rip Akıntısı özellikle rüzgârlı havalarda, dalgalarla kıyıya ulaşan deniz suyunun kendine bir kanal bularak tekrar denize geri dönmesi ile oluşur. Bazen saniyede 10-20 metre, zaman zaman saatte 70 kilometreye varan bir hızla hareket eden, sinsi ve çok güçlü bir akıntıdır. En iyi yüzücülerin bile bu hızla yüzemeyeceğini düşünürsek tehlikenin boyutu daha da iyi anlaşılır.
Kıyıya dik bir şekilde gelirken mendirek, kayalık alanlar, kalabalık insan gruplarının olduğu bölgeler gibi yerlerde kesintiye uğrayan dalgalar, doğal olarak kendine bir yol bulur ve kıyıdan açığa doğru hızla geri dönerler. Rip Akıntısının gücü, dalga boyutu ve yüksekliği ile doğru orantılıdır.
Özellikle Karadeniz sahillerinde görülen ve halk arasında ”Kum Kayması” olarak da bilinen Rip Akıntısı (Çeken Akıntı) sanıldığı gibi insanları dibe çekmez. Ama hızla ve kuvvetli bir şekilde aniden kıyıdan uzaklaştırıp açığa taşırlar. Onun için öncelikle cankurtaran ve sağlık ekiplerinin olduğu plajlardan denize girmek can güvenliği açısından çok önemlidir.
RİP Akıntısı (Çeken Akıntı) Olduğu Nasıl Anlaşılır?
1- Deniz yüzeyinde sanki bir kanal boyunca uzanan, karışık ve düzensiz su görüntüsü vardır.
2- Özellikle yukarıdan bakıldığında akıntının olduğu bölgedeki denizin rengi, çevresindeki suya göre daha koyu renklidir.
3- O bölgedeki suyun derinliği yakınındaki yere nazaran daha fazladır.
4- En önemlisi de sudaki kum gibi ince oluşumlar durduk yere karışmış, denizin o bölümü çamurlu bir akarsu görüntüsü almıştır.
5- Kıyıya doğru gelen dalgalarda düzensizlik, bozulma ve denizin Rip Akıntısı olan bölümünde karmaşık bir görüntü vardır.
RİP Akıntısından Nasıl Kurtulursunuz?
1- Öncelikle rüzgârlı havalarda ve dalgalı denizlerde rip akıntılarının sayısının ve gücünün arttığını bilerek mümkünse denize girmeyiniz.
2- ”Ayağım yere basıyor”, ”iyi yüzerim”, ”kalabalık yüzüyoruz” gibi düşüncelerle kendinize güvenmeyin. Çünkü akıntı sizi kumsaldan alıp açıklara, derinlere kuvvetli bir şekilde atar. O güce karşı koymak çok zordur..
3- Eğer akıntıya kapıldıysanız bu tehlikeden kurtulacağınızı bilerek sakin olun, panik yapmayın ve çırpınmayın.
4- Asla kıyıya doğru dik bir şekilde, aynı yoldan geri dönmeye çalışıp kendinizi yormayın.
5- En önemlisi de bir müddet akıntıya kendinizi bırakın ve suyun gücünün azaldığı bir noktadan ”kıyı şeridine paralel” şekilde yüzerek akıntının yolundan çıkın ve tehlikeden kurtulduktan sonra kıyıya doğru ilerleyin…
Yazar:Demet Katipoğlu