Dil Bağı Nedir?

Herkesin dilinin altında frenulumu isimli bir doku dizisi bulunur. Dilin alt kısmı ile ağzın tabanı arasındaki boşluğu kapatan bu doku dizini, dilin hareketini kısıtlayan anormal derecede kısa ve sıkı olduğunda dil bağı problemi söz konusudur. Bu durum ankiloglossia olarak da bilinir. Bebeklerde yedi bebekten biri bu durumla doğar ve bu da bebeğin emzirilmesini zorlaştıran bir durumdur ancak emzirmek imkânsız değildir. Bebekte görülen dil bağı nedeniyle emzirmekte sorun yaşanıyorsa bu durum tecrübesiz bir anne için emzirme sürecini daha stresli bir durum haline getirebilir. Dil bağı olan bazı bebekler mükemmel emzirilebilirken bazıları ise zorluk çekebilirler.
Medya da dil bağı problemi olan bebeğin emzirilmesi ile ilgili birçok çelişkili açıklama ve bilgi bulunmaktadır. Bunun yanında uzmanlar dil bağı problemi olan bebeğin emzirilmesi ile ilgili; frenula dokusunun, yalnızca bebeğin dilini belirli bir şekilde hareket ettirmesini önlediğinde bir dil bağı haline geldiğini, böylece bebekler dilin ucuna kadar frenula dokusuna sahip olabildiğini ve bu durumun da çok net bir şekilde görebildiğini açıklamışlardır. Bu durum emzirmeyi zorlaştırsa bile emzirmenin imkansız bir durum olmadığını ve dillerini mükemmel bir şekilde hareket ettirebilirlerse tedavi edilmesi gerekmediğini açıklamalarına eklemişlerdir.

Dil Bağı Çeşitleri

Dil bağının iki türü bulunmaktadır; Ön dil bağı ve arka dil bağı. Ön dil bağları dilin ucundadır ve görülmesi çok açıktır. Arka dil bağları ise daha kalındır, daha geridedir ve kısıtlayıcı doku bakıldığı zaman görünmeyebilir. Çünkü dilin arkasında bulunan bir tabakanın arkasında kalır ve görünmez.

Dil Bağı Problemi Yaygın mıdır?

Yeni doğmuş yedi bebekten birinde dil bağı problemi görülür ve yüzde 20’si arka dil bağı problemidir. Ayrıca erkeklerde kızlardan daha yaygındır ve bunun için de güçlü bir genetik eğilim olduğu yönünde düşünülmektedir. Ancak, dil bağıyla ilgili ana sorunlardan biri, bebeklerin gerçekten bir dil bağı bölmesine ihtiyaç duyup duymadığı ile ilgili sınırlı kanıt bulunmasıdır. NCT Kıdemli Politika Danışmanı Rosemary Dodds, bebeklerde dil bağlarıyla ilgili beslenme sorunları yaşandığında, bunun sebebinin dil bağı problemi değil de ebeveynlerin bu konuda bilinçsiz olduklarından kaynaklandığını bildirmektedir. Bu konuda sağlık kuruluşlar tarafından yeterli bilgi verilmemesinden dolayı ailelerin bilinçsiz olduğunu ve bu yüzden bu problemin tanısının konulan sayının yüksek olduğunu belirtmektedir.

Yeni Doğanlarda Dil Bağı Kontrol Ediliyor mu?

Günümüzde yeni doğanlarda dil bağını kontrol etmek rutin yeni doğan kontrolünün bir parçası değildir, ancak NCT ve Unicef Bebek dostluğu bu durumu değiştirmek istemektedir. Uzmanlar ise yeni doğan rutin muayenesinde, damakların tamamlandığını ve bebeğin emzirilebildiğini kontrol edilmesi gerektiği konusunda Unicef bebek dostluğu projesi ve NCT ile hemfikir bir tutum sergilemektedirler. Dil bağını teşhis etmek genellikle ebe, sağlık hizmetleri asistanı veya ebeveyni tarafından tesadüfen yapılan bir durumdur fakat bu aşamada, yalnızca gerçekten bir ön dil bağı problemi olup olmadığı fark edilirken arka dil bağını fark etmek imkânsız bir durumdur.

Dil Bağı Emmeye Mani Olur mu?

Dil bağı problemi emzirme işlevini etkileyebilir, çünkü bebek dilini yükseltemez, alt dudağının dışına sokamaz veya dilini tamamen yukarı aşağı veya yana doğru hareket ettiremez. Bu da, bebeğin ağzını memeye sıkıştırmasına engel olur ve beslenmeyi etkileyebilir. Ayrıca bazı bebekler kısıtlı dil hareketlerini telafi etmek için fazladan emerler. Bunun yanında emmenin tamamen imkânsız bir durum gibi algılanmaması gerekir ve bir uzmandan yardım alarak bu sorunu aşmak mümkündür.

Dil Bağı Sorunları

Emzirmenin yanı sıra, örneğin dil bağı problemi varsa, anne ve bebek için başka potansiyel sorunlarda söz konusu olabilir. Bu sorunlardan bazıları şu şekildedir:
• Annenin memesinde ağrı ve travma
• Bebek meme ucunu bir defada kavrayamaz ve sıkıştırmak için birden fazla girişimde bulunur
• Emme sürecinde bebek çok fazla hava yutar
• Kolik ve reflü belirtileri görünür
• Beslenme sıklığı ile ilgili sorunlar yaşanabilir ve bebek çok sık emdiği halde huzursuz görünür
• Kilo alımı problemleri ve gelişim bozukluğu görülür
• Bebek genellikle huzursuz olur.
• Süt tedarikinde problemler görülebilir.
• Bebek yeterince iyi beslenmediğinden uyku problemi yaşar

Dil Bağı Ne Zaman Sorun Teşkil Eder?

Eğer dil bağı dokusu çok ince ve hassas ise, bebek dilini düzgün bir şekilde hareket ettirebilir, o zaman bebek adaptasyon yapabilir ve emmeyi başarabilir. Bu nedenle her dil bağı mutlaka endişelenecek bir durum olarak görülmemelidir. Önemli olan, bebeğin beslenmeye uyum sağlayıp sağlamadığını gözlemlerken bebeğin düzenli olarak anne sütü aldığından emin olunmalıdır. Şayet bebek ihtiyaç duyduğu kaloriyi alabiliyor ve yukarıda belirtilen şikâyetler yaşanmıyorsa dil bağı sorun olarak görülmez.

Dil Bağı Tedavi Edilebilir mi?

Aynı zamanda frenotomi olarak da bilinen dil bağı bölünmesi, dilin altındaki kısa, sıkı deri parçasını kesmeyi içerir. Doktorlar bu uygulama da dili kaldıran, dili ve dilaltındaki kan damarlarını travmadan koruyan bir araç kullanarak bu dil bağını basit bir cerrahi ile keserek ayırırlar. Bu cerrahi de dil yükseltilir sonra frenula dokusu gerilir ve bazı keskin ucu kavisli makaslar kullanılarak bağ bölünür. Dilaltında elmas şeklinde bir yara elde edilmedikçe işlem tamamlanmaz. Bu uygulama doktorlar bazında değişiklik gösterebilir ve başka yöntemler kullanılabilir.

Dil Bağı Cerrahisi (Frenotomi) Risk Faktörleri

Bu prosedürle ilgili olası problemler, dil bağının yeniden tekrarlayabilmesidir. En büyük risk tekrarlamadır, bu nedenle uzmanlar anne-babalara yara bakımı yapmalarını, sık beslenmelerini ve ameliyattan sonraki ilk günlerde biberon ve emzik kullanımını önlemeleri ile ilgili tavsiyelerde bulunurlar. Frenotomi bir ani düzeltme işlemi değildir ve bu uygulama emzirmeyi iyileştirmek için kişiselleştirilmiş bir plana dâhil edilmelidir. Bebek, dil bağları nedeniyle belirli bir şekilde beslenmeye adapte olmuş olabilir, bu yüzden nasıl besleneceğini öğrenmek günler hatta haftalar sürebilir.

Emzirme Desteği

Çoğu pratisyen dil bağlarının ön dil bağı varyasyonları konusunda bilgi sahibi olmayabilir. Bu yüzden emzirme ile ilgili bir problem yaşanıyorsa emzirme uzmanı veya emzirme danışmanından yardım almak seçilecek en doğru yoldur. Anne meme uçlarında ağrı ve şikâyetler yaşıyorsa, yapması gereken her şeyi yaptığını düşünüyorsa ve bebeğin beslenmesi doğru değil ise, emzirme uzmanından veya emzirme danışmanından muhakkak bir uzman tavsiyesi alması gerekebilir.

Yazar: Özlem Güvenç Ağaoğlu