Vücuttaki duyular, sinirler ve hücrelerden oluşan vücudun sinir sistemi aracılığıyla iletilir.
Beyin ve omurilik merkezi sinir sistemini oluşturur.Vücudun geri kalan kısmı periferik sinir sistemini oluşturur. Periferik nöropati, periferal sinir sisteminde sinir hasarını ifade eder. Başlıca sempromu ise uyuşukluk ve karıncalanma hissidir. Bu durumdan vücudun, dudaklarda dahil olmak üzere tüm kısımları etkilenebilir.Periferik nöropati genellikle karıncalanmanın sebebi değildir. Genellikle, dudakları etkileyen soğuk hava, hassas cilt gibi geçici durumlardır. Aşağıdakiler de dahil olmak üzere dudak uyuşukluğuna sebep olacak çeşitli durumlar vardır:
1.Alerjiler
Dudakları etkileyen bir alerjik reaksiyon genellikle anjiyoödem olarak bilinen derinin altında bir şişme olarak görülür. Çoğu zaman yemek veya ilaç alerjisinden kaynaklanır. Bir kişi, herhangi bir potansiyel tetikleyiciyi takip ederek bir tıbbi uzmanın alerjiyi teşhis etmesine yardımcı olabilir. Şiddetli bir reaksiyon durumunda, kişi anafilaksi belirtilerini de bilmelidir. Birisi nefes almakta güçlük çekiyorsa acil tıbbi yardım gerekir.
2.Yaralar
Soğuk algınlığının ilk belirtisi, ağız ve dudakların etrafında bir karıncalanma veya yanma hissi olup sonrasında sıvı ile dolu küçük yaralara dönüşür. Bu tür yaralara öpüşmek gibi yakın temaslarla kişiden kişiye geçen herpes simplex virüsü neden olur. Virüs genellikle aktif değildir ancak zaman zaman yaralar şeklinde patlayabilir. Bu tür yaralar genellikle 7 ile 10 gün arasında tedavi edilmeden iyileşir ancak anti-alerjik kremler kullanılarak iyileşme süreci hızlandırılabilir.
3.Zona
Çocukların çoğu bir noktada su çiçeği geçirir. Ancak iyileştikten sonra virüs vücutta inaktif kalır. Yaşamın ilerleyen dönemlerinde, zona, ağrıda kaşıntı, yanma veya karıncalanma hissi veren bir enfeksiyonun yanı sıra ağrılı kabarcıklar veya döküntü gibi tekrar ortaya çıkabilir. Zona dudaklar dahil vücudun herhangi bir bölümünü etkileyebilir ve ilk semptom genellikle karıncalanır veya yanar. Bunu, ciltte kendi başına veya bir kümede görünebilen sıvı dolu kabarcıkların gelişmesi takip edecektir. Antiviral ilaçlar ağrıları azaltabilir ve özellikle belirtiler ortaya çıktığı anda alınırsa, kabarcıkların iyileşmesine yardımcı olabilir.
4.Sinir Hasarı
Eğer dudaklar aşırı sıcağa veya soğuğa maruz kalırsa, yakıcı veya ağartıcı gibi zehirli bir maddeyle temas ederse sinirlere zarar verebilir ve karıncalanma, uyuşukluk ve ağrıya neden olabilir.
5.İnme
Darbeler, beyne kan akışının kesintiye uğramasının neden olduğu tıbbi bir acil durumdur. İnme belirtileri çok çabuk ortaya çıkmaktadır, bu yüzden bu belirtilere sahip olan kişilerin tıbbi yardım alması gerekmektedir;
-Vücudun bir tarafında ani uyuşma ve halsizlik
-Denge kaybı veya baş dönmesi
-Karışıklık veya konuşma zorluğu
-Belirli bir nedeni olmayan şiddetli baş ağrıları
-Yüzde, ağızda veya gözde sarkma
6.Kranial Sinir Travması
Kranial sinirler beyinden baş ve yüze doğru hareket eder. Hareket ve hissi kontrol eder. Beyin sarsıntısı gibi bir yaralanma bu sinirlere zarar verebilir ve çalışmasını etkileyebilir. Fasial sinir kranial sinirlerden biridir. Hasar varsa, yüzde duyu kaybına, dudaklarda karıncalanma veya uyuşmaya neden olabilir.
Herhangi bir kafa travması ciddi olabilir ve her zaman bir tıp uzmanı tarafından kontrol edilmelidir.
7.Panik Atak
Panik atağın belirtilerinden biri de iğnelenme hissidir. Bu karıncalanma hissine, nefes darlığı, sallanan bacaklar gibi belirtiler eşlik ediyorsa bu panik atak belirtisi olabilir. Panik atak krizi çok rahatsızlık verici olabilir ancak genellikle 5 ile 20 dakika arasında devam etmektedir.
8.Lupus
Lupus, sinirler dahil olmak üzere vücudun birçok bölümünü etkileyebilen bağışıklık sisteminin bir hastalığıdır. Sinirleri çevreleyen doku şişmişse, basınç sinirlerin bilgiyi iletme kabiliyetini etkileyebilir.
Lupus, semptom sayısı nedeniyle teşhis edilmesi çok zor olabilir. Sinir sistemine zarar verebilecek diğer semptomlar arasında görme, baş dönmesi, yüzünü etkileyen ağrı veya sarkık göz kapağı problemleri sayılabilir.
Kaynakça:
https://www.medicalnewstoday.com/articles/320147.php
Yazar: Merve Karaca