Guggul, Hindistan, Orta Asya ve Kuzey Afrika’da bulunan Mukul mür ağacından (Commiphora mukul) salgılanan kokulu bir reçinedir. Guggul, Hindistan’ın geleneksel tıbbı olan Ayurveda’da artrit’den sivilceye, hemoroit’ten, idrar yolu enfeksiyonlarına kadar çeşitli tıbbi koşulları tedavi etmek için binlerce yıldır kullanılmaktadır. Guggul ayrıca kilo vermek için uyarıcısı olarak lanse edilmektedir.
Guggul reçinesi, ağaçtan akçaağaç şurubuyla aynı şekilde çekilir. Hasat Kasım ayı başlarında başlayıp Temmuz ayı sonuna kadar devam edebilir. Toplanan reçine daha sonra yabancı maddeleri uzaklaştırmak için elle toplanır ve kurumaya bırakılır. Saflığı derecelendirildikten sonra, guggul tütsü için veya tıbbi özler, tozlar ve topikal merhemler yapmak için kullanılabilir. Acı tadı nedeniyle guggul çay yapımında nadiren kullanılmaktadır. Guggul, guggulipid veya Sanskritçe adı gugguludur, hastalıklara karşı koruma anlamına gelmektedir. Ayurveda tıbbında guggul dengelemek için kullanılır doshas ve kanalların tıkanması engellemektedir.
Guggul Sağlık Açısından Faydaları
Alternatif pratisyenler, guggul’u, aşağıdaki gibi belirli durumların tedavisinde etkili olduğuna inanılan tıbbi özelliklere atfetmişlerdir:
• Akne
• Yüksek kolestorol
• Diş eti iltihabı
• Eklem ağrısı
• Bağırsak solucanları
• Karaciğer hastalığı
• Obezite
• Sinüs enfeksiyonu
• Deri ülserleri
• İdrar yolu enfeksiyonları
• Vitiligo
Çoğunlukla, bu iddiaları destekleyecek çok az klinik kanıt vardır. Bununla birlikte, guggul’un daha fazla araştırmayı gerektirecek özellikleri vardır. Mevcut araştırmaların çoğu, kolesterol metabolizmasında merkezi bir enzimi baskıladığı bilinen ve steroid guggulsteron olarak bilinen guggul içindeki bir maddeye odaklanmıştır.
Yüksek Kolestorol
Guggul, Hindistan’da yüksek kolesterolle savaşmak için yaygın olarak kullanılmasına rağmen, mevcut kanıtlar, gerçekten işe yarayıp yaramadığına dair büyük ölçüde karışıktır. Orta derecede yüksek kolesterolü olan 43 yetişkinin katıldığı bir 2009 araştırması, her gün 2,160 miligram kapsül formunda guggul alanların, plasebo alanlara göre toplam kolesterolde daha fazla düşüş olduğunu tespit edilmiştir.
Bu araştırmaların olumsuz tarafı, guggul kullanan kişiler kötü düşük yoğunluklu lipoprotein (LDL) kolesterol veya trigliserit düzeylerinde azalma veya iyi yüksek yoğunluklu lipoprotein (HDL) kolesterollerinde artış göstermemişlerdir. Bunlar, kardiyovasküler hastalık riskini doğrudan etkileyen lipitlerdir (yağlar). Yapılan başka araştırmalar, 2003 yılında yayınlanan ve günlük % 2.5 guggulsteron takviyesinin LDL düzeylerini sekiz hafta sonra yaklaşık yüzde 10 artırdığı küçük bir insan denemesi de dahil olmak üzere, guggul’un LDL’yi artırabileceğini göstermiştir.
Benzer şekilde, Şili’den 2017 yılında yapılan bir araştırma, guggul’un farelerde lipid anormalliklerini tetiklemekle kalmayıp, aynı zamanda karaciğer fonksiyonunu, artmış aterosklerozu (arterlerin sertleşmesi) ve iskemik kalp hastalığına bağlı ölümü hızlandırdığını da tespit etmişlerdir. Kilo vermede guggul’un metabolizmayı hızlandırdığı reklamı yapıldığı gibi yağ yakıp yakamayacağına dair kanıtlar karışıktır. Bir dizi insan araştırması bir fayda önermesine rağmen, çoğu yetersiz tasarlanmış veya küçük boyutlarıyla sınırlandırılmıştır.
Laboratuvar çalışmaları da aynı derecede çelişkilidir. Bir yandan, Georgia Üniversitesi’nde yapılan 2008 araştırması, guggulsterone’un bazı yağ hücrelerinde lipoliz (yağ hücrelerinin parçalanması) ve apoptozu (kendiliğinden hücre ölümü) tetikleyebildiği sonucuna varmıştır. Diğer taraftan Hindistan’da yapılan 2018 araştırmasına göre, guggulsterone’un yağ metabolizmasını düzenleyen hormon olan adiponektin üzerinde hiçbir etkisi yoktur. Bu çelişkili sonuçlar, guggul’un resmi olarak bir kilo verme yardımcısı ilan edilmesinden önce çok daha fazla araştırmaya ihtiyaç olduğunu göstermektedir.
Kanser
Ön araştırmada tespit edildiği kadarıyla, guggul özünün belirli kanser türleriyle savaşmaya yardımcı olabileceğini öne sürülmektedir. Kanıtların çoğu, guggulsteronun tümör hücrelerinde apoptozu tetikleyen diğer proteinleri uyarırken tümör büyümesini teşvik eden enzimleri (protein kinaz olarak bilinir) baskıladığı test tüpleri çalışmalarına dayanmaktadır. Laboratuvarda kısmen veya tamamen nötralize edilen bazı tümör hücre çizgileri arasında göğüs kanseri, kolon kanseri, özofagus kanseri, lösemi, karaciğer kanseri ve prostat kanseri bulunmaktadır. Bir başka çalışmaya göre çalışmaların 2017 gözden içinde beslenme ve metabolizmalarında guggul ekstreler tıbben uyarılan yemek borusu, pankreas veya prostat kanseri olan farelerde tümör boyutunu azaltmayı başarmıştır. Umut verici sonuçlara rağmen, aynı şeyin insanlarda da olabileceğini gösteren hiçbir şey yoktur. Reçete edilen nispi dozlarda, guggul muhtemelen toksik olacak ve tedavinin faydalarını baltalayacaktır. Yine de, çalışmalar kanser ilacı araştırmaları için yeni bir boyut açmaktadır.
Guggul Olası Yan Etkiler
Guggul’un ölçülü olarak kullanıldığında nispeten güvenli olduğuna inanılmaktadır. Yaygın yan etkiler arasında baş ağrısı, mide bulantısı, ishal, şişkinlik, hıçkırık ve kusma bulunur. Tıbbi literatür 24 haftalık kullanımdan sonra herhangi bir belirti varsa çok az öne sürmesine rağmen, guggul’un uzun vadeli güvenliği hakkında çok az şey bilinmektedir. 6.000 miligramı aşan dozları almış kişilerde alerji ile ilgisi olmayan deri döküntüsü ve kaşıntı (kaşıntı) ortaya çıktığı bilinmektedir. Guggulsterone, hormonal özelliklere sahip bir bitki anlamına gelen bir fitosteroiddir. Bu nedenle meme kanseri, endometriozis, yumurtalık kanseri, prostat kanseri ve rahim kanseri gibi hormona duyarlı rahatsızlıkları olan kişilerde guggul kullanımından kaçınılmalıdır.
Guggul’un tiroid bezini uyardığı da bulunmuştur. Bu amaçla, tiroid rahatsızlığı olan herkes, guggul özü veya takviyesi kullanmadan önce bir doktora danışmalıdır. Güvenlik araştırmasının eksikliğinden dolayı guggul çocuklarda, hamile kadınlarda veya emziren annelerde kullanılmamalıdır.
Guggul İlaç Etkileşimleri
Guggul kan pıhtılaşmasını engelleyebilir ve kanama bozukluğu olan veya warfarin gibi antikoagülanlar (kan sulandırıcılar) kullanan kişilerde kaçınılmalıdır. Guggul ile etkileşime girebilecek diğer ilaçlardan bazıları şunlardır:
• Nizoral (ketokonazol) ve Sporanox (itrakonazol) gibi antifungaller
• Allegra (fexofenadine) gibi antihistaminikler
• Kardizem (diltiazem)
• Östrojen bazlı kontraseptifler
• Halcion (triazolam) ve Xanax (alprazolam) gibi sakinleştiriciler
• Lipitor (atorvastatin) ve Mevacor (lovastatin) gibi statin ilaçları
Etkileşimlerden ve tedavi komplikasyonlarından kaçınmak için her zaman alınan takviyeler konusunda doktora bilgi verilmesi tavsiye edilmektedir.
Dozaj ve Hazırlama
Uygun guggul kullanımını yönlendirmek için belirlenmiş bir kılavuz yoktur. Oral bir takviye olarak alındığında, guggul 400 miligram ile 1.000 miligram arasında değişen dozlarda formüle edilir. Guggul, bu aralıkta alındığında genellikle güvenli kabul edilir. Genel bir kural olarak, ürün etiketinde belirtilen önerilen dozu asla aşılmamalıdır. Guggulsteron takviyeleri için guggul takviyelerini karıştırılmamalıdır, ikincisi çok daha küçük dozlarda (günde 50 miligram veya daha az) alınmalıdır. Guggul takviyeleri, özleri, tozları ve merhemleri çevrimiçi olarak bazı sağlıklı gıda ve takviye mağazalarında bulunabilir.
Diyet takviyeleri, dünya genelinde büyük ölçüde düzenlenmemiştir ve farmasötik ilaçların yaptığı titiz testlerden geçmesi gerekmez. Bu nedenle, kalite bir markadan diğerine değişebilir. Kalite ve güvenliği sağlamak için, yerleşik bir pazara sahip tanınmış markalara bağlı kalınmalıdır. Yurt dışından ithal edilen ham guggul reçinesi satın alınması genellikle tavsiye edilmez. Sonunda, ürünün güvenli bir şekilde işlenip işlenmediğini veya kirletici maddelere, böcek ilaçlarına, patojenlere veya diğer toksinlere maruz kalıp kalmadığını bilmenin hiçbir yolu yoktur.
Guggul Ayurveda Tıbbında Nasıl Kullanılır?
Guggul Ayurveda geleneğinde önemli bir rol oynar yogavahi derin dokulara diğer maddeleri taşıyabilir. Bu amaçla, guggul, fiziksel, zihinsel ve duygusal özellikleri oluşturan üç doshayı dengelemeye yardımcı olmak için genellikle diğer Ayurvedik ilaçlarla birlikte reçete edilmektedir. Ayurveda pratisyeni, kişinin tıbbi geçmişini gözden geçirilmesine ve fiziksel muayeneye (altı nabız noktasının değerlendirmesi dahil) dayalı olarak guggul temelli bir tedavi uygulayabilir. İlaç için kullanıldığında, guggul dahili olarak alınabilir, cilde merhem veya macun olarak uygulanabilir veya ağız sağlığını geliştirmek için gargara yapılabilir.
Kaynakça:
https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-591/guggul
https://www.banyanbotanicals.com/info/plants/ayurvedic-herbs/guggulu/
https://www.indigo-herbs.co.uk/natural-health-guide/benefits/guggul
Yazar: Özlem Güvenç Ağaoğlu