Bilgiustam
Bilgiyi ustasından öğrenin

İyotun Kanser ve Radyasyondan Korumadaki Rolleri

0 444

İyot insan fizyolojisinde önemli bir elementtir. Tiroid fonksiyonundaki rolü literatürde iyi bilinir ve ağırdır. Antikanserojen bir ajan olarak varsayılan rolü geniş çapta takdir görmeye başlamaktadır. İyotun moleküler etkileri ve devam etmekte olan epidemiyolojik kanıtlar, antioksidan, antienflamatuar, üretkenleştirici ve proapoptotik etkileri yoluyla kanserlerin önlenmesinde olası rolüne işaret etmektedir. Bu özellikle mide ve meme kanserleri için belirgindir, ancak henüz önemli ölçüde araştırılmamış diğer birçok kanser için geçerli olabilir.
İyot, insanlarda uygun gelişim ve metabolizmayı sağlamak için gereklidir ve tiroid sağlığında önemli bir rol oynamaktadır. Bu yazıda, kanser gelişimi, radyasyona maruz kalma ve yara bakımında iyotun potansiyel önleyici rolleri üzerine bilgiler bulunmaktadır.

İyot ve Kanser Gelişimi

İyotun Kanser ve Radyasyondan Korumadaki RolleriBu bölümdeki çalışmalar iyotun kanserin önlenmesindeki fizyolojik önleyici rollerini açıklar ve gelecekte potansiyel terapötik uygulamaları hakkında ön araştırma bilgilerini paylaşmaktadır. İyot takviyelerinin veya başka bir iyot kaynağının antikanser etkilerini destekleyici olarak yorumlanmamalıdır.
Çalışmalar iyot eksikliklerinin doğrudan tiroid kanserlerine neden olmadığını, ancak gelişimlerini desteklediklerini ve daha agresif ve daha az tedavi edilebilir tiroid kanseri tiplerinin gelişmesiyle bağlantılı olduğunu göstermiştir. 1990’ların başında iyot eksikliğinin veya fazlalığının sadece tiroid kanserleriyle değil, aynı zamanda mide ve göğüs kanserleriyle de ilişkili olabileceği bir teori ortaya atılmıştır. Her üç organ tipinin de erken gelişim sırasında aktif olarak iyot alan hücrelerden kaynaklandığı gerçeği ile açıklanmaktadır. Bu teori istatistiksel ve immünolojik çalışmalarla desteklenmiştir.
Ayrıca, tiroid hormonlarının etkisi ile ilişkili fonksiyonların yanı sıra iyotun hücre ölümünü de destekleyebileceği ve hücreleri oksijen hasarından koruyabileceği gerçeği ile açıklanabilir. Farklı prostat kanseri türlerinin hücre kültürlerine iyot, moleküler iyot (I2) ve iyodolakton eklenmesi hücre ölümüne neden olur ve büyümelerini engellemektedir. İyot ayrıca, özellikle ciltte kanser gelişimine karşı koruyucu bir önlem olarak işlev görebilen yağların oksijen tarafından zarar görmesini önlemektedir.
Güney Kore’de yapılan bir araştırma, yeme giminin (bir tür yosun) daha düşük meme kanseri oranları ile ilişkili olduğunu göstermiştir. Meme kanseri olan sıçanların tedavisine% 0,1 iyot veya iyot eklenmesi kanser hücresi ölümüne yol açmaktadır.

Radyoaktif İyot

Fareler üzerinde yapılan bir çalışmada, araştırmacılar metastatik prostat kanseri tedavisini iyileştirmek için tasarlanmış kök hücreler ve radyoiyodin girişini birleştirmişlerdir. Radyoaktif iyot genellikle çeşitli tiroid kanseri tipleri için ameliyat sonrası hastaların tedavisinde kullanılır. Genellikle, I131 adı verilen bir izotop kullanılır. Paradoksal olarak, radyoiyodine aşırı maruz kalma tiroid nodüllerine ve kansere neden olabilir.
Pankreas kanseri durumunda radyoiyot “tohumlarının” tümör içine implantasyonunun her ikisinin de hayvanlarda tümör büyümesini bloke ettiği gösterilmiştir. Farklı mide kanseri hatlarının kültürlerine eklenen radyoaktif iyot I125 içeren tohumlar da hücre ölümüne neden olmuş ve onları daha az canlı hale getirmiştir. Radyo iyot tedavisinin önemli yan etkileri olabileceği ve hatta lösemi gelişimine katkıda bulunabileceği de unutulmamalıdır.

İyot ve Radyolojik Korunma

İyotun Kanser ve Radyasyondan Korumadaki RolleriYanlışlıkla radyoiyodine veya başka bir radyasyon kaynağına maruz kaldıysan, tıbbi yardım istenmelidir. Aşağıdaki bölüm yalnızca bilgilendirme amaçlıdır ve radyasyona maruz kalmanın kendi kendine tedavisini asla teşvik etmemektedir. Potasyum iyodür (KI) alımının kazara kontaminasyon veya radyoaktif iyotun çevreye “sızması” durumunda kullanıldığı iyi bilinmektedir. Kazara radyasyona maruz kaldıktan sonra KI takviyesi şiddetle tavsiye edilir ve DSÖ kılavuzlarına dahil edilmiştir. Yaklaşık 24 saat korur ve maruz kalma riski gidene kadar günlük olarak alınmalıdır.
Hiçbir radyoiyot maruziyeti meydana gelmezse, KI önleyici bir önlem olarak kullanılmamalıdır. Ayrıca, diğer kaynaklardan gelen genel radyasyona karşı etkili değildir. Düzenli iyot radyoaktif iyotla rekabet eder, bu nedenle hücreler bunu tehlikeli bir varyant yerine almaktadır. Işınlamadan sonra tiroid hücrelerinin kültürüne düzenli iyot eklenmesi sadece hayatta kalma şanslarını arttırmakla kalmaz, aynı zamanda hücrelerin içindeki genetik materyalin yok olmasını da önlemektedir. İyotun, radyoaktif “rakibini” ortadan kaldırmanın yanı sıra, ışınlama ile üretilen ve DNA’ya zarar verebilecek tehlikeli molekül tiplerini de ortadan kaldırdığı öne sürülmektedir.
Radyasyona maruz kalma durumunda, guatrlı kişiler ve iyot eksikliğinin neden olduğu diğer bozukluklar daha büyük bir risk altındadır. Bununla birlikte, literatürün konuyla ilgili meta-analizinin, radyoiyot maruziyetinden sonra KI alımının tiroid kanserini önleyebileceğini kanıtlamak için yeterli kanıt bulamadığı unutulmamalıdır.

Dezenfeksiyon İçin İyot

İyotun Kanser ve Radyasyondan Korumadaki Rolleriİyot çözeltisi, kesikleri ve küçük yaraları dezenfekte etmek için yaygın olarak kullanılır. Povidon-iyot çözeltisi ayrıca cerrahi aletlerin dezenfekte edilmesi ve ameliyatlar sırasında enfeksiyonların önlenmesi için kullanılmaktadır. Bazı durumlarda, povidon-iyot çözeltileri antibiyotik olan bakterilere karşı daha iyidir – çoğunlukla bakteriler antibiyotik direnci geliştirir. Bakteriler antiseptiklere karşı direnç geliştirdiklerinden povidon-iyotun etkinliği konusunda bazı tartışmalar bulunmaktadır.
Hayvan ve in vitro modellerle birlikte epidemiyolojik ve histolojik kanıtlar da dahil olmak üzere insan verileri, iyot bileşiklerinin dokuların sağlığı ve uygun şekilde farklılaştırılması için gerekli olduğu hipotezini doğrulamaktadır. İyot eksikliği, kanser gelişimi ve/veya ilerlemesi için gizli bir risk faktörü olabilir. Kanıtlar mide kanseri için en güçlüdür, ancak ortaya çıkan veriler bunun meme, prostat ve belki de diğer birçok kanser türünde bir risk faktörü olabileceğini göstermektedir. Diyete bütün deniz sebzeleri ekleme riski çok azdır. Terapötik olarak yüksek doz iyot kullanmak isteyen hastalar için, en iyi şekilde herhangi bir istenmeyen etkiyi izleyebilen bir uygulayıcının rehberliğinde yapılır.

Kaynakça:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6296732/
https://www.naturalmedicinejournal.com/journal/2014-06/iodine-and-cancer

Yazar: Özlem Güvenç Ağaoğlu

Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Bu web sitesi deneyiminizi geliştirmek için çerezleri kullanır. Bununla iyi olduğunuzu varsayacağız, ancak isterseniz vazgeçebilirsiniz. Kabul etmek Mesajları Oku