Pek çok kadın, hayatlarının bir noktasında cinsel dürtü eksikliğinden şikâyetçi olmaktadır. Bu şikâyetler hamilelik, yeni bir iş stresi ya da altta yatan bir sağlık sorunundan kaynaklanıyor olabilir ve birçoğu cinsel dürtülerindeki eksikliğin sebebini sorgulamadan eşlerine ilgilerinin azaldığını düşünerek evliliklerine son vermektedirler. Ancak bu şikâyetlerini eşlerine mal etmeden önce doğal olarak libidoyu iyileştirmenin ve cinsel dürtü artırmanın bazı yollarını deneyebilirler.
Kadınlarda Düşük Libido ve Cinsel İstek Nedenleri Nelerdir?
Kadınlardaki cinsel isteksizlik şikayetlerini düzeltebilmek için önce altında yatan nedenlerin neler olabileceğini bilmek gerekir. İşte kadınlarda cinsel istek azalmasının en çok bilinen nedenlerinden bazıları:
• Psikolojik nedenler: Kendilerine olan saygının azalması, beden imajı sorunları, geçmiş cinsel deneyimler, cinsel istismar, zihinsel sağlık sorunları gibi nedenler psikolojik olarak cinsel isteksizliğin altta yatan nedenlerinden biri olabilir. Ve düşük libido için stres veya suçluluk hissetmek sorunun devam etmesine neden olabilir.
• Fiziksel problemler: Cinsel ilişki sırasında yaşanan ağrı ya da orgazm olmama arzusu etkileyebilir. Bu şikayetlerin önüne geçmek için özellikle göğüsler veya genital bölge ile ilgili ameliyat problemi çözmek için yapılabilir. Ayrıca vajinal atrofi ve kuruluk durumu ileri yaş ve menopozda doğal olarak meydana gelen bir durum iken bu durum seks hayatında rahatsız edici bir durum olabilir.
• Sağlık sorunları: Yaşanılan bir sağlık sorununda vücut iyileşmeye çalışırken, cinsel olarak motivasyon olmak düşük bir olasılıktır. Artrit, kanser, diyabet, yüksek tansiyon, koroner arter hastalığı ve başka nörolojik hastalıklar uzun süreli rahatsızlıklar olduğu için bu süreç uzun sürebilir.
• Reçeteli ilaçlardan bazıları cinsel isteği azaltabilir
• Sigara içmek cinsel isteği azaltabilir.
• Yorgunluk ve özellikle küçük çocukların bakımı esnasındaki yorucu aktiviteler cinsel isteğin azalmasına yol açabilir
• Hamilelik, emzirme, doğum sonrası, menopoz gibi hormonal değişiklikler ve dengesizlikler cinsel isteğin azalmasına neden olabilir.
Kişiler zaman zaman yukarıdaki nedenlerden herhangi biri ve birkaçı yüzünden seks dürtüsünü kaybedebilirler. Bu sebeplerden mesela sigara içmek gibi kolayca düzeltilebilecek bir koşul varsa sigarayı bırakarak cinsel dürtülerini artırma imkanlarına sahip olabilirler.
Hormonlar cinsel arzuyu nasıl etkiler?
Kadınlarda Hormonal disfonksiyon, düşük cinsel dürtü için en yaygın neden olabilir. Hormonlar vücudun kimyasal ileticileridir ve kan dolaşımında doku ve organlara giderler. Cinsel işlev dahil olmak üzere birçok farklı süreci etkilerler.
Libidoyu Etkileyen Hormonlar Nelerdir?
• Kortizol: Vücuttaki işlevsiz stres, tüm hormon dengesizliklerinin değilse bile çoğunun ana nedenidir. Kortizol dengesizlik, çok yüksek veya çok düşük olabileceği gibi kişilerin cinsel isteğini dalgalanabilir. Biyolojik anlamda, yüksek stresli zamanlarda vücudun hamilelikten kaçınmak isteyeceği anlamına gelir. Bunu yapmak için doğal mekanizma düşük libido ve düşük cinsel istek bulunabilir.
• Testosteron: Genellikle erkeklik hormonu olduğu düşünülen testosteron kadınların cinsel sağlığı için de son derece önemlidir. Hem erkek hem de kadınlarda cinsel dürtüden sorumlu ana hormondur. Ancak, sadece artan testosteron, yalnızca cinsel dürtüyü iyileştirmek için yeterli değildir. Tüm hormonlar birlikte çalışır ve optimal sağlık için dengede ve uygun seviyelerde kalmaları gerekir.
• Östrojen: Cinsel işlev için çok önemli olsa da çok fazla olması iyi bir durum değildir. Çünkü kadının vücudunda ne kadar östrojen varsa, testosteron o kadar az olur. Buna östrojen egemenliği denir ve cinsel işlev bozukluğuna en büyük katkılardan biridir.
• Progesteron, prolaktin ve luteinize edici hormonlar: Bu hormonlar ayrıca kadın cinsel dürtüsünde de rol oynar. Bu hormonlar ay boyunca değişerek, cinsel istek düştüğünde normal seyirlerine devam etmelerine neden olur. Bununla birlikte, eğer dengesizlerse, cinsel dürtüleri daha ciddi bir şekilde etkileyebilirler.
Vücuttaki hormonlar çok karışıktır ve birbirleri üzerinde karmaşık bir şekilde etkiye sahiptir. Hormonlar vücuttaki birçok fonksiyon ve cinsel istek için çok önemlidir. Ve dengelerindeki hafif bir bozulma bile sorunlara neden olabilir.
Hormonlar Nasıl Dengesizleşir?
Hormonlar çeşitli şekillerde dengesizleşebilirler, işte hormonların dengesizleşme sebeplerinden bazıları;
• Hormonal doğum kontrolü: Sentetik hormonlar, vücutta mevcut testosteron ve tiroid hormonunu azaltabilen tiroid ve seks hormonu bağlayıcı globulini (SHBG) arttırır. Bir denemede, test edilen üç hormonal doğum kontrol tipinin de SHBG’yi arttırdığı bulunmuştur.
• Çevresel endokrin bozucular: Endokrin sistem optimal hormonal denge için çok önemlidir. Endokrin bozucular, vücuttaki doğal hormonları taklit edebilir, reseptörlere bağlanabilir ve doğal hormonlar için reseptör bırakmaz. Bazı endokrin bozuculara maruz kalan kişilerde vücutta daha az testosteron bulunur. Soya ve bazı katkı maddeleri gibi östrojenik yiyeceklerden de kaçınılmalıdır.
• Hipotiroidi: Vücudun diğer bölümlerinde olduğu gibi tiroid kendi kendine çalışmaz. Cinsiyet dürtüsünü etkilemesinin bir yolu, eğer tiroid yavaş çalışıyorsa (hipotiroidi) üreme sisteminin de yavaş çalışmasıdır. Yapılan bir çalışma, tiroid hastalığı olan kadınların düşük cinsel dürtü sıklığının daha yüksek olduğunu göstermektedir. Hipertiroidizm (aşırı aktif bir tiroid) olan kadınların da seksüel hareketleri düşük olabilir ancak yüksek ve düşük libidolar arasında salınım olasılığı daha yüksektir.
• Kronik stres: Stres belirgin psikolojik yollarla libidoyu azaltabilse bile stres vücutta genellikle suçlanacak hormonal bir etkiye sahiptir. Stres, hipotalamusun (vücuttaki hormonal sinyallerin çoğunu gönderen organ) işlevini engelleyebilen kortizol üretimine neden olur.
Doğal Olarak Kadın Cinsel Dürtünü Artırma Yolları
Düşük cinsel isteği artırmak tamamen mümkün bir durum olabilir. Kadınlarda düşük cinsel dürtü en büyük faktör hormonal dengesizlik olduğundan, hormonları dengelemek libidoyu geliştirmek için yapılacak en iyi şeydir. Hormonları dengelemek için doğal olarak yapılabilecekler aşağıda belirtilmiştir:
• Bol miktarda sağlıklı yağ tüketmek: Bitkisel yağlardan elde edilenler gibi çoklu doymamış yağlar vücuda hormon üretmesi için gereken yapı taşlarını vermez. Hindistan 
cevizi yağı, gerçek tereyağı, zeytinyağı ve hayvansal yağlar gibi sağlıklı kaynaklardan gelen yağlar seçilmeli ve yüksek omega-3 kaynağı olan balık tüketilmelidir.
• Besin değeri zengin diyet yemek: Yeterince yağ yemenin üzerine, diyet yoğun besin olmalıdır. Özellikle yumurta sarısı, yüksek kaliteli, pastörlü etler ve sakatatlar, meyve, sebzeler ve fermente edilmiş besinler yoğundur. Çinko, hormon dengesi için gerekli olan önemli bir eser elementtir. Hamile ve emziren kadınlar çinko eksikliği açısından daha yüksek risk altındadır. Çinko, sığır, istiridye, bitter çikolata, kabak çekirdeği ve yengeç gibi yiyeceklerde genellikle yeterince yüksek miktarlarda bulunur. Bu besinler bazen afrodizyak olarak kabul edilir.
• Leptin’in sabitlenmesi: Leptin bir ana hormondur ve dengesiz ise veya kişi ona karşı dirençliyse diğer hormonların dengesiz olması daha olasıdır. Leptin hormonunun sabitlenmesi doğurganlığı artırmaya, uykuyu iyileştirmeye, kilo vermeyi kolaylaştırmaye ve iltihaplanmayı azaltmaya yardımcı olacaktır.
• Kafeini sınırlamak: Kafeini sınırlamak kahve severler için kötü haber ancak kafein endokrin sistemini baskılayabilir. Özellikle de hamilelik, toksinlerin varlığı, yararlı yağ dengesizliği veya stres gibi durumlarda bu baskılama söz konusu olabilir. Bitkisel çayları, karahindiba kökü çay veya hindiba kökü çaylar kahveye göre daha sağlıklı alternatiflerdir.
• Hormonal doğum kontrolünden kaçınmak: Doğum kontrolündeki hormonlar vücudun doğal hormonlarına zarar vererek dengesizliğe yol açabilir. Hormonal doğum kontrolüne doğal birçok alternatif vardır onların uygulanması daha sağlıklı sonuçlar alınmada etkili olabilir.
• Melatonin üretimine koşul hazırlamak: Geceleri vücut aktif olan hormonlar üretmektedir ve uyku hormonal denge için çok önemlidir. Uykuyu doğal olarak iyileştirmenin birçok yolundan biri yatmadan önce mavi ışığı engellemektir. Mavi ışığın engellenmesi, vücudun melatonin üretmesine yardımcı olur ve bu da uykuya neden olan bir hormondur.
• Esansiyel yağlar: Hormonları dengelemeye yardımcı olan birkaç esansiyel yağ olmasına rağmen, göze çarpan ikisi adaçayı ve lavantadır. Bu iki yağ en çok çalışılan ve hormon dengelemede önemli faydalar sağlamaktadır.
Libido Artırmak İçin Takviyeler
Diyet ve yaşam tarzı koşulları düzenlendiğinde bile bazı durumlarda vücudun ihtiyaç duyduğu takviyeleri almak söz konusu olabilir. İşte bu takviyelerden birkaçı aşağıdaki gibidir:
Maca kökü: Maca kökü Andes Dağları’nda yüzyıllardır kullanılmaktadır. Maca’nın yüksek iyotu, tiroid ve aynı zamanda libido sağlığı için de önemlidir. Yüksek çinko seviyesi, seks hormonları için önemlidir.
Vitaminler/mineraller: Yiyeceklerden elde edilen besinleri tüketmek en iyisi beslenme şekli olsa bile tüketilen besinler içerdikleri besin öğeleri bakımından zengin olmayabilirler. Bu nedenle takviye almak gerekebilir. D vitamini, magnezyum ve omega-3 yağ asitleri genellikle ek formda gereklidir.
DHEA kremi–Doktorlar vajinal atrofi veya kuruluğun bir neden olduğu durumlarda DHEA ile topikal vulvar kremini kullanmayı önerebilirler. DHEA kremi testosteron ve östrojene dönüşen hormonel bir kremdir.
Azalan libido, birçok kadın için gerçek bir sorundur ve herhangi bir ilişkinin her iki tarafında da strese sebep olur. Doğal çözüm yolları ile düzeltilmeye çalışılsa da fayda görülmediği taktirde bir uzmana danışılması gereken bir durumdur.
Kaynakça:
endocrine-abstracts.org
sciencedaily.com
ncbi.nlm.nih.gov
Yazar: Özlem Güvenç Ağaoğlu