4500 km’den fazla kıta kıyı şeridine sahip dar ve uzun bir ülke olan Şili, deniz kaynaklarının kullanımında eski bir geleneğe sahiptir. Tarih öncesi çağlardan beri çok sayıda yosun, kabuklu deniz hayvanı ve balık türü, sakinlerinin diyetine ve günlük alışkanlıklarına dâhil edilmiştir. Puerto Montt (41 ° G) yakınlarında bulunan ve 12.500 yıllığına tarihlenen Monte Verde arkeolojik sit alanında bulunan şaşırtıcı kanıtlar elde edilmiştir. Ayrıca, Güney Amerika’daki Clovis Öncesi insan yerleşimine dair kanıtlar sağlar, muhtemelen yiyecek ve gıda olarak eski makroalg kullanımını sergiler tıbbi amaçlar kullanılır. Kıyıdaki insan topluluklarının beslenmesi, son 500 yıl boyunca, özellikle güneyde 30 ° G’nin ötesinde bulunan kıyı popülasyonlarında önemli bileşenler olarak kahverengi ve kırmızı algleri birleştirmişlerdir.
Alginat üretimi için kaynak olarak, Şili’deki kahverengi algler doğal popülasyonlardan sömürülmekte, alginat ekstraksiyonu için sıralı ve kurutulmuş emtia olarak dünya pazarlarına ihraç edilmektedir. Yerel ulusal jel endüstrisi ve omurgasız kültür balıkçılığı üretimi, yıllık hasadın sadece küçük bir kısmını kullanır. Son on yılda, Şili kelpine olan uluslararası talep nedeniyle hasatta sürekli bir artış yaşanıyor; üretim 390.000 kuru tonu aşmıştır ve bununla bağlantılı olarak 90 milyon ABD $ ‘nı aşan ekonomik getirisi olmuştur. Ekonomik önemi olan Şili kahverengi algleri Lessonia, Durvillaea ve Macrocystis cinsine aittir, 18 ° ile 55 ° G arasında kıyı boyunca görülürler. Bu geniş dağıtım aralığı bile, bu kaynakların kullanımı esas olarak ülkenin kuzey bölgesinde 18 ° ile 32 ° G arasında yapılmaktadır. Çünkü olağanüstü hava yüksek sıcaklığı ve kıyı çölünün kuruluğu gibi üretim maliyetlerini düşüren çevresel koşullar sıfıra yakın kurutma işlemi ve sonuç olarak, ticarileştirilmeden önce toplam işlem maliyetidir.
Şili’de, kahverengi alg hasadı da sosyal olarak önemli bir konudur, çünkü 15.000’den fazla insan aşağı yukarı doğrudan bu deniz kaynağının sömürülmesine ve toplanmasına bağlıdır. Yerel kanunla belirlendiği üzere, yalnızca yetkili ve kayıtlı zanaatkâr balıkçıların bu tür yosunları toplamasına izin verilir. Ancak, bu doğal yosun popülasyonlarının meydana geldiği kıyı bölgelerinin topografyası nedeniyle, aynı zamanda bunların genişlemesi ve erişilebilirliği nedeniyle yaptırım önlemleri ve kontrolün uygulanması zordur. Ekolojik rolleri açısından, yosunlar kıyı deniz ekosistemlerindeki mühendis türler olarak tanımlanmıştır. Yüksek biyolojik ve genetik çeşitlilik odaklarının sürdürülmesine ve korunmasına katılan anahtar türlerdir. Ayrıca, bu türler hem doğal hem de antropojenik kaynaklı rahatsızlıklara duyarlıdır.
Toplama, Hasat ve Çıkarma
Büyük ölçüde ve 2000 yılına kadar, Şili’deki tüm kahverengi yosun balıkçılığı, kıyı popülasyonlarından doğal ölümlü yosunların toplanmasına dayanmaktadır. Aljinat kaynağı hammaddesi dışında, son 16 yılda Şili’de yetiştirilen denizkulağı yetiştiriciliği için besin kaynağı olarak talebinin ani ve önemli ölçüde artması, yosun türlerinin hasadını tetiklemiştir. O zamandan beri, Şili kahverengi deniz yosunu balıkçılığı, dört ana faktörü bir araya getiren bir çıkarıcı balıkçılık haline gelmiştir. Bu ana faktörler aşağıdaki gibidir:
• Hala aljinik asit kaynağı için uluslararası pazar talebi,
• Kontrollü koşullar altında birkaç yosun tüketen organizmanın ortaya çıkan yerel çiftçiliğini beslemek için kullanma,
• Diğer bentik balıkçılığın çöküşünün bir sonucu olarak balıkçıların ticari kahverengi deniz yosunu hasadına yönelmesi,
• Bakır fiyatındaki uluslararası dalgalanmanın yerel ekonomi üzerindeki güçlü etkisi,
Bu metal, Şili’nin ana kaynağını oluşturur ve dâhili brüt ürünün % 60’ından fazlasını temsil eder (PIB, İspanyolca’daki kısaltması olarak), Şili, dünyadaki ilk bakır üreticisi olarak ülkedeki binlerce kişiye doğrudan veya dolaylı işler sağlar. Yerel ekonomi, uluslararası kooperatif fiyatlarındaki dalgalanmalara karşı son derece hassastır ve düşüşü (şu anda ezilmiş), özellikle uzman olmayan işgücünde önemli işsizliğe yol açmaktadır. İşsizler, birincil sonuçlarından biri olarak, kahverengi deniz yosunlarının toplanması ve hasat edilir. Buna bağlı olarak temsil edilen güvencesiz işlere dayalı geçim ekonomisi geliştirebilecekleri kıyı bölgelerine göç etmeye zorlanmaktadır.
Şili’deki kahverengi alglerde son 35 yılda, inişler 40.000 ila 390.000 ton / yıl arasında dalgalanmıştır ve 2000’den bu yana sürekli bir artış göstermiştir. L. nigrescens ve L. trabeculata, bunların toplam üretiminin % 90’ından fazlasını oluşturur, Macrocystis ve Durvillaea antarctica’nın yerel tüketimi, toplam inişe yalnızca marjinal olarak katkıda bulunur. Son yıllarda dünya genelinde alginik asidin emtia kaynağı olarak yosun talebindeki önemli artış, yosun ekstraksiyonundaki artışı açıklamaktadır. Bu artışın daha küçük bir kısmı, önceki yıllara kıyasla son zamanlarda işlenen bitkilerin daha yüksek nem içeriği nedeniyle öğütme için kullanılan yosun veriminin azalmasının bir sonucudur.
Farklı bir perspektiften, şiddetli bir ENSO olayının meydana geldiği 1997–1998 döneminde Şili’nin kahverengi alg ihracatı, muhtemelen bu büyük ölçekli oşinografik olayın oluşturduğu önemli ölümlerle ilgili olarak önemli bir zirve göstermiştir. Okyanus yüzeyinin ısınması, aynı anda hem El Niño ile ilişkili olan besin konsantrasyonlarının azalmasıdır. Bununla birlikte, yosun popülasyonları üzerinde güçlü bir etkiye sahiptir ve binlerce ölü bitki, balıkçılar tarafından toplanan dalgalarla karaya atılır. 2005 yılından bu yana, denizkulağı yetiştirme endüstrisi, özellikle Kuzey Şili’de dikkate değer ve sürekli bir büyüme sergilemektedir. Bu ticari faaliyet, başta Macrocystis olmak üzere yılda 4800 tona yakın taze alg tüketmektedir. Bu faaliyetin ne kullanımı ne de ekonomik verimi, bugüne kadar, aljinat ekstraksiyonu için kaynak olarak Şili kelpinin talebiyle karşılaştırılamaz.
Şili’deki kahverengi deniz yosunlarının inişi 390.000 ıslak ton / yıla ulaşarak, doğal popülasyonlardan dünyanın en büyük çıkarma alanıdır. Bu balıkçılık, türlerin biyolojik ve ekolojik bilgilerine dayanan iyi uygulamalar kavramı altında yönetilir. Kahverengi makro alglerin çoğu, deniz ekosistemlerinin temel türleri olarak bilinir ve kıyı besin ağlarının temelini oluştururlar. Ekosistemin toplam biyokütlesine önemli ölçüde katkıda bulunurken tüm trofik düzeylerle yüksek oranda bağlantılıdır ve barınak, 
gıda, fidanlık ve üreme alanları sağlarlar.
L. nigrescens gibi temel bir türün gelişi güzel hasadı, bilinmeyen etkilerle ekosistem üzerinde önemli bir olumsuz etki yaratabilir. Bu bağlamda, ekolojik göstergeler önerilmiştir. Ekonomik öneme sahip bu yosunların örtü, biyokütle ve ekolojik rolde kilit baskın organizmalar olduğu dünyanın soğuk ılıman denizlerinde açıkta kalan kayalık kıyıların daha fazla sürdürülebilirliğini sağlayan, paydaşlar ve politika yapıcılar için araçlardır.
Kaynakça:
researchgate.net/publication/Management_and_production_of_the_brown_algae_Ascophyllum
buildyouraquarium.com/brown-algae
Yazar: Özlem Güvenç Ağaoğlu